Alauz'lidn

Alauz'lidn (ven.: Нижний Новгород, paginas muite Нижний paksus, vozil 1932−1990 — Gor'kii, ven. Горький) om millionerlidn Venäman päivlaskmas. Se om Alalidnan agjan administrativine keskuz, kaikiš suremb lidn da lidnümbrik, mugažo Volgaveren federaližen ümbrikon pälidn. Lidn om Alalidnan aglomeracijan keskuz (2,1 mln rist.).

Alauz'lidn
Нижний Новгород

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2019-01-01)	1 253 511 ristitud
Pind	466,5 km²
Pämez'	Vladimir Panov (viluku 2 018—)
Telefonkod	+7-831-xxx-xx-xx
Avtokod	52, 152
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1221 kuti Alaman Uz'lidn (ven.: Новгород Низовской земли). Vozil 1350−1392 se oli Alalidnan da Suzdalin ruhtinazkundan pälidnaks. 16. voz'sadaspäi Alalidnan kreml' om olmas kaks'kilometriženke seinänke da 13 čuhundusenke.

Geografijan andmused

Alauz'lidnan administrativižed rajonad:
Jogentagaine pala
     Avtotegimen      Kanavinan      Leninan      Moskvan      Sormovon
Korktan randan pala
     Alalidnan      Nevondkundaline      Okanveren

Lidn sijadase Volgan da Okanjogen ühthejoksmusen sijas, Volgan oiktal randal. Lidnan keskuzpala seižub 200 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Reljef om tazo. Lähembaižed ezilidnad oma Bor pohjoižpäivnouzmas Volgan vastrandal, Kstovo suvipäivnouzmas i Dzeržinsk päivlaskmas.

Alauz'lidn jagase kahesaks administrativižeks rajonaks.

Kaik 8 küläd, 4 žilod, Vihand Lidn-kurortžilo (ven.: Зелёный Город, 2409 rist. vl 2017) i Podnovje-slabad (1208 rist. vl 2010) mülüdas lidnümbrikho Alauz'lidnan ližaks.

Eläjad

Vl 1913 lidnan ristitišt oli 111 400 ristitud. Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 1 250 619 ristitud, lidnümbrikon — 1 259 738 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 1 445 000 eläjad vl 1991. Ristitišton migracii tegese Moskvan regionha pälidnan lähembusen taguiči.

Rahvahad (2010): venälaižed — 94,3%, totarlaižed — 1,0%, toižed rahvahad — 4,7%.

Transport

Rahvahidenkeskeine sodavägiden da civiline Strigino-lendimport (ven.: Стригино, GOJ / НЖС, 1,14 mln passažiroid vl 2018) sijadase 18 kilometras suvipäivlaskmha lidnan keskusespäi. Sišpäi tehtas reisid Evropan i Keskuzazijan maihe, Venämadme tobjimalaz, mugažo lebutahoiže.

Avtobusad, trolleibusad, tramvaid da maršruttaksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Vspäi 1985 metro radab lidnas (vl 2019 om 2 jonod, 15 stancijad, 21,6 km raudted), vspäi 2013 — lidnelektrojonused (vl 2019 om 2 jonod, 18 stancijad, 65,9 km raudted).

Vl 1862 raudte tuli lidnha. Nügüd' Alauz'lidn om järed raudtesol'm. Vspäi 2010 Sapsan-jonused ühtenzoittas lidnad Piterinke Moskvan kal't.

Sebruzlidnad

• Saksanma Essen, Pohjoine Rein da Vestfalii, Saksanma (vspäi 1991)
• AÜV Filadel'fii, Pensil'vanii, Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad (1994)
• Ukrain Har'kov, Ukrain (2001)
• Suomenma Tampereh, Suomenma (1995)

Irdkosketused

• Lidnan Duman oficialine sait (gorduma.nnov.ru). (ven.)
• Lidnan ohjastusen oficialine portal (admgor.nnov.ru, нижнийновгород.рф). (ven.) (angl.) (isp.) (saks.) (fr.)