Prag

Prag (čeh.: Praha [ˈpraɦa]) om Čehanman pälidn da ekonomine i kul'turine keskuz, valdkundan administrativine ühtnik ičeohjastusenke. Se om kaikiš suremb lidn Čehanmas. Om Keskčehan randan administrativižeks keskuseks mugažo, ei mülü sihe.

Prag
Praha

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Čehanma
Eläjiden lugu (2023)	1,357,326 ristitud
Pind	496 km²
Pämez'	Zdenek Hržib (kül'mku 2018—)
Telefonkod	+420
Avtokod	A
Aigvö	tal'vel UTC+1, kezal UTC+2

Lidnan kart ezilidnoidenke (2024)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud kudendel voz'sadal meiden erad. Kätihe Čehanman pälidnaks 10. voz'sadal. Nimituz libui čehan kelen prah-vaihespäi «kos'k», äi bradindsijid oli Vltav-joges.

Vozil 1918−1992 lidn oli Čehoslovakijan pälidnaks. Ezilidnastumižen process zavodihe 20. voz'sadan kahtendes poles.

Prag om ižandusen äisarakoine keskuz, nened tegimišton sarakod oma šingotadud: mašinansauvomine (tömašinad, likkuimed, elektrotehnine), himine, tekstiline, omblendan edheotandad, poligrafine, sömtegimišt. Lidn vastsi 5,4 mln turistoid vl 2012, eläjiden videndez oma ottud turizman sferha. Vl 2015 lidnan kogosüdäiprodukt oli 41 billionad € (78 mlrd US$ ostmižmahtusen paritetan mödhe).

Geografijan andmused

Lidn sijadase valdkundan päivlaskmas, Vltav-jogen randoil (El'ban hura ližajogi), 177..399 m ü.m.t. korktusil. Kaik ühesa jogen sar't mülüdas lidnha. Ištutesed da puištod ottas territorijan pol't.

Klimat om ven valdmeren valatoitusenke, tal'v om pil'vekaz lujas. Tulleid tal'vel abutadas pehmda lämuden köläidusid. Voden keskmäine lämuz om +9,0 C°, kezakun-elokun +17,0..+18,9 C°, tal'vkun-uhokun −0,7..+0,4 C°. Ekstremumad oma −28,0 C° (uhoku) i +37,4 C° (eloku). Kezaaigan minimum om −0,6 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +19,2 C° (uhoku). Ei voi panda halad heinkus-elokus vaiše (elokun minimum om +3,4 C°). Paneb sadegid 502 mm vodes, enamba semendkus-elokus (60..79 mm kus), vähemba kül'mkus-sulakus (18..29 mm kus). Paneb lunt 50 sm tal'ves keskmäras. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 67..69 % röunoiš sulakus-elokus, 80..87 % redukus-uhokus.

Lidnan nomeruidud rajonad i nimitadud lidnanlaptad (2010)

Eläjad

Vn 2011 Čehanman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 1 242 tuhad ristituid. Kaik 1,294,513 ristitud elihe lidnas i 2,6 millionad ristituid kaikes lidnaglomeracijas vl 2018, se om valdkundan ristitišton nelländez. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'.

Vl 2001 eläjiden koume videndest oliba ateistad, uskojiden keskes seičeme ristitud kümnespäi oma katolikad.

Transport

Avtobusad, tramvaid, ezilidnelektrojonused, ehtatimed da funikulör oma kundaližeks transportaks lidnas. Metropoliten radab vspäi 1974 (vl 2015 om koume jonod, 61 stancijad, 65,2 km raudted).

Rahvahidenkeskeine civiline Prag-lendimport Vaclav Gavelan nimed (čeh.: Letiště Václava Havla Praha, PRG / LKPR, 17,8 mln passažiroid vl 2019) sijadase kaks'toštkümnes kilometras päivlaskmha lidnan keskuzpalaspäi. Tehtas reisid kaikedme Evropadme, Pohjoižamerikha, Turkanmaha i Kitaihe.

Galerei

• 
  Pragan lidnuz da päjumalanpert', vn 2005 nägu
• 
  Vltav i Karlan sild siš päliči (2007)
• 
  Kunigahan sad (2006)
• 
  Strahovan jumalankodi, vn 2006 nägu
• 
  Vanhan lidnan torg (2005)
• 
  Vanhan lidnan ratuš
• 
  Vaclavan torg (2011)
• 
  Rahvahanmuzei
• 
  Rahvahaline teatr (2005)

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden sait (praha.eu). (čeh.) (angl.)
• Lidnan oficialine turistine sait (prague.eu). (angl.) (čeh.)(+ völ kudel kelel)
• Lidnan informacine sait (praha.cz). (čeh.)