Džibuti (lidn)

Džibuti (arab.: جيبوتي Džībūtī, franc.: Ville de Djibouti, somal.: Magaalada Jabuuti, afar.: Gabuuti) om ühtennimižen valdkundan pälidn (vspäi 1977) da kaikiš suremb lidn.

Džibuti
جيبوتي (Džībūtī) (arab.)
Ville de Djibouti (fr.)

Lidnanznam
Valdkund	Džibuti
Eläjiden lugu (2018)	603,900 ristitud
Pind	44 km²
Telefonkod	+253
Aigvö	UTC+3

Lidnan kart (2017)

Lidn om valdkundan administrativižeks ühtnikaks ühtes rives sen videnke agjanke, pälidnan territorii om.

Istorii

Eländpunktan aluz oli pandud vl 1888. Mülütihe järedad päivlaskmašt Balbal-ezilidnad pälidnha vl 1987.

Äi sur'oigenduzkundoid, Afrikan rahvahidenkeskeižiden organizacijoiden päfateroid da ezitaikundoid sijadasoiš täs, ozutesikš, Valdkundoidenkeskeižen šingotesen ohjandusen (angl. IGAD) päfater.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Indižen valdmeren Tadžur-lahten randal (Adenan lahten päivlaskmpolel), 14 m ü.m.t. keskmäižel korktusel, 21 km Somalin röunhasai suvipäivnouzmpolehe. Strategine Bab-el'-Mandeb-sal'm sijadase pohjoižpoles lidnaspäi.

Klimat om letetazangišton tropine, kuiv da lujas räk, päivoikaz lujas vodes labi. Voden keskmäine lämuz om +29,9 C°, kezakun-sügüz'kun +33,1..+36,4 C°, tal'vkun-uhokun +25,1..+25,7 C°. Ekstremumad oma +16,0 C° (viluku, uhoku) i +45,9 C° (kezaku, heinku, eloku). Paneb 163 mm sadegid vodes, enamba sulakus (29 mm) i kül'mkus (22 mm), vähemba heinkus-sügüz'kus (15 mm pordos), kezakus ei olele ani niid. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 43..46 % heinkus-elokus, 70..75 % kül'mkus-semendkus. Meriveden lämuz om +26..+31 C° kuidme vodes läbi.

Tobmuz

Džibuti-lidn jagase 35 ümbrikoks.

Eläjad

Vl 2005 lidnan eläjiden lugu oli 452 447 ristitud, valdkundan ristitišton pol', vl 2015 — 529 tuhad ristituid. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Eläjiden koumandez om sündnu verhiže lähiže maihe (2015): Somali, Efiopii, Jemen, Oman.

Pälidnan territorijan pind om 200 km², eläjiden lugu — 748 tuh. ristituid (2017).

Transport

Vspäi 1981 Džibuti radab portaks valdkundmaksoita. Se om Efiopijan eksportan poliškon päverai, vedadas raudtedme tavaroid sišpäi da tagaze.

Rahvahidenkeskeine Džibuti-Ambuli-lendimport (JIB, 258 tuh. passažiroid vl 2009) sijadase kudes kilometrad suvipäivnouzmha lidnan keskuzpalaspäi. Se om sodaznamoičendanke civiližen ližaks. Džibuti-valdkundan, Francijan da AÜV:oiden il'mväged kävutadas aeroportad. Jügureisid ühtenzoittas Kitainke, Dubainke i Afrikan äjidenke pälidnoidenke.