Abudž
Abudž (angl.: Abuja [əˈbuːdʒə]) om Nigerijan pälidn da seičemenz' surtte lidn. Se om valdkundan opendusen keskuz, Federaližen pälidnan territorijan administrativine keskuz mugažo.
Flag
| |
| Valdkund | Nigerii |
| Eläjiden lugu (2022) | 1,693,400 ristitud |
| Pind | 1,476 km² |
| |
| Pämez' | Mohammed Musa Bello (2015—) |
| Telefonkod | +234−9 |
| Aigvö | UTC+1 |
Istorii vajehta
Abudž-eländpunktan aluz om pandud Zaria-valdkundan Abu Dža-ohjandajal vl 1828, no udesnimitihe sidä Suledžaks (angl.: Suleja) vl 1976, anttihe nimed udele pälidnale suvižel mägiplatol. Nügüdläine Abudž-lidn om valitud i saudud Nigerijan udeks pälidnaks 1980-nziš vozišpäi. Sirtihe oficiališt pälidnad Lagosaspäi vn 1991 12. päiväl tal'vkud sauvondplanan koumen pordhan oletusen jäl'ghe, kaik oli ühesa pordhad planas vhesai 2020.
Sauvond, sömtegimišt i holitšiden sfer oma šingotadud lidnas.
Geografijan andmused vajehta
Lidn sijadase Džos-mägitazangištol, valdkundan keskuzpalas i neitraližes sijas etnižikš, 360 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Lagos-meriporthasai om 500 km suvipäivlaskmha.
Klimat om tropižen savannan kaks'sezonine. Voden keskmäine lämuz om +27,4 C°, kuidme +25..+30 C°, om räk vodes läbi. Ekstremumad oma +15 C° i +39,7 C°. Paneb sadegid 1270 mm vodes, enamba kezakus-sügüz'kus (187..272 mm kus), kuiv sezon oleskeleb kül'mkus-keväz'kus (35 mm pordos).
Eläjad vajehta
Vl 2006 lidnan eläjiden lugu oli 776 298 ristitud 713 km² pindal. Kaik kuz' millionad ristituid elihe lidnan aglomeracijas ümbrištonke vl 2016, se om kahtenz' surtte valdkundas Lagosan jäl'ghe. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'.
Seičeme universitetad oma saudud i ratas lidnas.
Transport vajehta
Taksid i metro oma kundaližeks transportaks. Vn 2018 heinkuspäi kebn metro radab lidnas (kaks' jonod, 12 stancijad, 44 km raudted).
Rahvahidenkeskeine civiline lendimport valdkundan ezmäižen Nnamdi Azikive-prezidentan nimed (ABV / DNAA, 3,4 mln passažiroid vl 2017) sijadase 20 km päivlaskmha lidnaspäi. Tehtas reisid Päivlaskmaižen Afrikan i Nigerijan lidnoihe tobjimalaz, mugažo nenihe lidnoihe: London, Pariž, Stambul, Dubai, Kair, Addis-Abeb.
Homaičendad vajehta
Irdkosketused vajehta
| Abudž Vikiaitas |
| Afrikan pälidnad | ||
| Abudž | Addis-Abeb | Akkr | Alžir-lidn | Antananarivu | Asmar | Bamako | Bangi | Banžul | Bisau | Brazzavil' | Dakar | Dodom | Džibuti-lidn | Džub | Fritaun | Gaborone | Giteg | Harare | Hartum | Jamusukro | Jaunde | Kair | Kampal | Kigali | Kinšas | Konakri | Librevil' | Lilongve | Lome | Luand | Lusak | Malabo | Maputu | Maseru | Mbabane | Mogadišo | Monrovii | Moroni | Nairobi | Ndžamen | Niamei | Nuakšot | Port Lui | Porto Novo | Prai | Pretorii | Rabat | San Tome | Tripoli | Tunis-lidn | Uagadugu | Viktorii | Vindhuk | ||