Sakramento (Kalifornii)

Sakramento (angl.: Sacramento [ˌsækrəˈmɛntoʊ], ispanine virkand: [sakɾaˈmento]) om AÜV:oiden lidn Kalifornii-štatan keskuzpalan lodehes. Se om Kalifornijan i Sakramento-ümbrikon administrativine keskuz, štatan kudenz' lidn eläjiden lugun mödhe.

Sakramento
Sacramento

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad
Eläjiden lugu (2023)	526,385 ristitud
Pind	258,41 km²
Pämez'	Kevin Makkarti (tal'vku 2024—, Kevin McCarty)
Telefonkod	+1−916, +1−279
Aigvö	tal'vel UTC−8, kezal UTC−7

Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Sakramenton transportine kart (2010)

Istorii

Ende naisenan- i mivok-indejalaižed oliba enambuses nügüdläižen lidnan tahondas. Edel 1809. vot ispanine Gabriel' Moraga-matkadai tedoiži jogen čomad alangištod, i nimitihe sidä hänen Es como el sagrado sacramento!-sanoišpäi («se om aniku pühälahjad!»). Kalifornijan kuldsäruläžund zavodihe vl 1848, i uden eländpunktan aluz om pandud vaugedverižil sen-žo voden tal'vkus, nimitihe alangišton mödhe. Alusenpanii om šveicarine Džon Satter-noremb-immigrant.

Vn 1850 27. päiväl uhokud štat registrirui ut lidnad. Se šingotaškanzihe teravas sättujan sijadusen tagut, ristitišt ületi 10 tuhad eläjid vl 1860, kacmata regulärižihe sur'vezihe. Vspäi 1879 om štatan kaikenaigaine pälidn. Vl 1963 laivkanal ühtenzoiti lidnad San Franciskon lahtenke.

Sakramento šingotase valdkundaližil holitišil, tervhudenkaičendan aluzkundoil, sömtegimištol, elektrotehnižil edheotandoil (Intel-kompanijan tegimed). Om ümbärtud maižanduzrajonal.

Geografijan andmused

Lidnan sijaduz ümbrikos i štatas (2007)

Lidn sijadase ühtennimižen jogen alangištos, alajoksmusen hural randpolel, ühesa metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel. Amerikan-jogi (angl.: American River 48 km pitte) lankteb Sakramentho lidnan territorijas. Ühthine pind 258,41 km², sidä kesken kuivma 253 km², vezi 5,41 km².

Territorii alištub sur'vezile. Gruntveden tazopind om korged (ühesa metrad).

Klimat om subtropine pol'kuiv, Keskmeren klimatan kartte. Voden keskmäine lämuz om +16,6 C°, kezakun-sügüz'kun +22,3..+24,4 C°, tal'vkun-uhokun +8,5..+10,8 C°. Ekstremumad oma −8 C° (tal'vku) i +46 C° (kezaku, heinku, sügüz'ku). Kezaaigan minimum om +9,7 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +26 C° (uhoku). Paneb sadegid 461 mm vodes, enamba tal'vkus-uhokus (87..93 mm kus), kuiv sezon oleleb kezakus-sügüz'kus (9 mm pordos). Keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 53..57 % röunoiš kezakus-sügüz'kus i 76..83 % kül'mkus-uhokus.

Tobmuz

Lidnan tobmuden pämez' om mer (angl.: Mayor of Sacramento). Edeližed merad oma Darrell Šteinberg (Darrell Steinberg, tal'vku 2016 — tal'vku 2024), Kevin Džonson (Kevin Johnson, tal'vku 2008 — tal'vku 2016).

Eläjad

Voden 2010 AÜV:oiden rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 466 488 ristitud, vn 2020 — 524 943 ristitud. Kaik 508 529 eläjad oli lidnas vl 2020. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Vl 2010 lidnaglomeracijan ristitišt oli 2,4 mln eläjid (videnz' surtte štatas).

Augotižlibundan mödhe (lidnan eläjad vl 2020): evropalaižed — 30,3 % (ispanijalaižita), azijalaižed — 19,5 %, latinoamerikalaižed i ispanijalaižed — 28,8 %, afroamerikalaižed — 12,6 %, valdmerimalaižed — 1,6 %, indejalaižed — 0,5 %, segoitadud augotižlibundanke — 6,1 %, toiženke augotižlibundanke — 0,6 %.

Transport

Avtobusad i kiruhtramvaid oma kundaližeks transportaks lidnas da sen ümbrištos. Sacramento Regional Transit District-organizacii (SRTD) ohjastab kundališt transportad. Lidn om valdkundan znamasižeks raudtesol'meks (kantenz' sija štatas i seičemenz' AÜV:oiš).

Rahvahidenkeskeine civiline Sakramento-lendimport (SMF / KSMF, 12 mln passažiroid vl 2018) om saudud kuz'toštkümnes kilometras lodeheze lidnan keskuzpalaspäi. Tehtas reisid Gvadalaharha, Vankuverha i AÜV:oidme. Eläjad kävutadas San Franciskon lendimportad matkadamha verhiže maihe, se radab 140 kilometras suvipäivlaskmha.

Galerei

• 
  Lidnan ohjastusen pert' vl 2012
• 
  Riman katoline Pühän Pricastijan päjumalanpert' vl 2008 (om saudud vll 1886−1889)
• 
  Monorel'san jonuz Kalifornii-štatan jarmankal vl 2012 (Cal Expo)
• 
  Istorine Citizen Hotel Sakramenton keskuzpalas vl 2008
• 
  Kalifornii-štatan universitetan Sakramentos kirjišt (2007)
• 
  Krokeran čomamahtoine muzei (2011)
• 
  Rahvahidenkeskeižen Sakramento-lendimportan terminal vl 2012

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden oficialine sait (cityofsacramento.gov). (angl.) (+äikel'ne avtomatine känduz)