Šablon:Motd/2024-11

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30

01

Kaddiš (vai kadiš, evr.: קדיש «pühä») om pühätadud Ülähäižele gimn, lugese judaizman loičendradnikoičendan aigan. Audion hätkeližuz om kümne minutad, 22. reduku 2023, tegi C. Suthorn.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

02

Veroline keitand Ganan pohjoižes. Videon hätkeližuz om 41 sekundad, 3. viluku 2023, tegi Salifu Wumpini Hussein-kävutai.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

03

Verez sel'gitai video valdmeriden redustoitandas plastmassal. Sen hätkeližuz om 1 min 25 s, 23. heinku 2018, tegi Surfrider Foundation Europe, anglijan kelel.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

04

Marching Song of the First Arkansas («Ezmäižen Arkanzasan marš-pajo», 1864) om Rahvahanikoiden sodan AÜV:oiš ühteks kaičenus pajoišpäi, kudambid pajatadas tähäsai, edesti Stephen Griffith. Ozutab muzaveriden ristituiden tazooiktust. Videon hätkeližuz om 4 min 24 s, 29. semendku 2024.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

05

Man atmosferan šoidun pindanno lämuden jogakuižed znamoičendad vspäi 1880 vn 2023 elokuhusai oma todud amerikaižen NASA:n rolikas klimatan toižetamižes, voziden 1950−1980 pord oli ottud bazižeks. Grafik mülütab sezoncikloid-ki, i nägub, miše vn 2023 kezaku, heinku i eloku oliba kaikiš lämhembikš kaclendoiden istorijas. Videon hätkeližuz om 30 sekundad, tegi NASA's Scientific Visualization Studio vn 2023 sügüz'kus.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

06

«Kaitiaki, andim i tedomez'» (angl.: The Kaitiaki, the Sensor, and the Scientist) om udenzelandižen valdkundaližen «Tedo tehnologižiš innovacijoiš»-konkursprograman dokumentaline video veden ladun andimen sädamižes kodvimha sidä kundaližiš sijiš i monitoringan täht (oz., jogiden redustoitandan). Se om üks' lühüdpiduzližiš rolikoišpäi «Sidodud innovacijoihe näht»-serijas (Connected for Innovation). Kaitiaki om maorin taivhan, meren da man käskii. Vn 2023 videon hätkeližuz om 6 min 42 s.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

07

Vitkon televizijan ozutez: Bergenan jono (norv.: Bergensbanen) minut minutan taga jonusen frontaližes kameraspäi, Norvegii, ühtenz' pala koumespäi. Jono ühtenzoitab Bergenad Hönefoss-lidnanke (Suren Oslon region), 371 km pitte 39 stancijanke, se om avaitud vl 1909. Videon hätkeližuz om 2 časud 30 min 8 s, 9. reduku 2009, tegi Norvegijan valdkundaline teleoigendai korporacii (Norsk rikskringkasting, NRK).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

08

Animiruidud sel'gitai video avaidab, kut koronavirusad SARS-CoV-2-toižendan kartte evolücioniruidas. Kaceltas, miččid mutacijoid voib otta pozitivižikš, negativižikš da neitraližikš. Videon hätkeližuz om 2 min 47 s, 28. eloku 2020, tegi HHMI BioInteractive, anglijan kelel.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

09

«Kordel'je-torg Lionas» (franc.: La Place des Cordeliers à Lyon), Francii, 1895. Se om Lümjer-velliden ezmäižiš fil'mfragmentoišpäi, dokumentaline bigifil'm. Lidnan torg om fil'mdud päivän kiruhaigan. Videon hätkeližuz om 36 sekundad, om ottud Lumière! Le Cinématographe (1895–1905)-purtkespäi.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

10

Neciš mul'tfil'mas starinoičese tetaban Zangemann-melestegijan i himokaclijan mastaroičijan Ada-neičukaižen istorijad. Ada zavodib apparatižen (angl.: hardware) da programholitusen (software) kodvid, i sen processas el'gendab, kut om tarbhaine ohjata tehnologijoid hänen i toižiden täht. Videon hätkeližuz om 31 min 33 s, 8. reduku 2024, tegi Free Software Foundation Europe lapsiden täht, anglijan kelel.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

11

Sel'gitai video avoinuziš andmusiš (angl.: open data). Videon hätkeližuz om 2 min 3 s, 11. uhoku 2016, tegi Simpleshow Foundation.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

12

Sel'gitai video ul'traruskedsinižes sädegoičendas, tegi Saksanman Federaline radnikoičend radiacijanvastaižes kaičendas (saks.: Bundesamt für Strahlenschutz, lüh. BfS päfateranke Zal'cgitter-lidnas) vl 2014: «Meiden päiväine. Sen sädegoičend andab vauktust da lämut, muga ristitun hüvä olend tuleb. No päiväižen ul'traruskedsinine sädegoičend voib toda pahut-ki tervhudele». Videon hätkeližuz om 3 min 29 s, anglijan kelel.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

13

«Kulundan matk päaivoihe» (angl.: Journey of Sound to the Brain) om animiruidud openduzvideo ristitun kulemižes, vai kulundsistemas. Se ozutab, kut kulundad matkatas südäikorvas, i sid' ličtas päaivoihe, ned interpretiruidas i napridas el'geta. Edenoin pojav südäikorvan cochlea om spiralinvuiččen forman elim. Se mülütab hibusenvuiččid stajid, kudambad vasthaottas kulundköläidusid i kätas niid voimusižikš el'gendamha kulundnervale himižikš signaloikš. Videon hätkeližuz om 2 min 27 s, 20. tal'vku 2017, tegi amerikaine National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (Betesd, Nacionaline institut kulemižen kadondas i toižiš kommunikativižiš palahtelendoiš), se om AÜV:oiden Tervhuden institutoiden palaks.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

14

Openduzvideo phabricator.wikimedia.org-sisteman alusiš. Se sistem pästleb trekerad i muga jäl'gestab programkodan problemoid Vikimedijas (sen paloin Wikimedia Foundation), kudamban ühthižkund pätab niid ku tegijad voidas koheta, oz., bagad (petused) i funkcijoiden kucundad. Kucum ičetahtnikoid tehmaha tondoid. (Phabricator Tutorial Series — Openduzvideoiden serii Fabrikatoras). Videon hätkeližuz om 1 min 43 s, 30. sügüz'ku 2020, tegi AKlapper-kävutai (Wikimedia Foundation).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

15

Sätud vn 2023 kezal amerikaižen NASA:n Goddardan kosmostedoidusiden institutal (GISS) sel'gitai video Man pindan lämuziden andmusiden analizas. Se mülütab kuivman i meren pindoiden lämuzid joga kus vspäi 1880 tähäsai. Videon hätkeližuz om 1 min 7 s, tegi NASA's Scientific Visualization Studio.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

16

Ezmäine paindud 3D-printeran abul Tekla-pert' (Tecla), om tehtud sijaližes savespäi i toižiš materiališpäi. Se prototip om saudud Italijas vl 2021. Pert' om kožui seižujan šingotesen täht: om sätud vojiden toštmižkävutandale i reciklingale sauvondmateriališpäi, sadas niid sijaližes mahusespäi, sauvuz om hil'nikneitraline, voib adaptiruida sidä miččele taht klimatale i toižile sijaližile arvoimižile. Videon hätkeližuz om 1 min 56 s, 21. viluku 2021, sen tegii om Alfredo Milano, nägud dronaspäi: Italdron, muzik: Skott Bakli (Scott Buckley), Chasing Daylight-trek («Sabustaden päivänvauktust»).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

17

Sätud amerikaižil Keskusil läžundoiden kontroliš i varutusiš lühüd video politikas. Videon hätkeližuz om 30 sekundad, 20. sulaku 2017, tegi U.S.' Centers for Disease Control and Prevention.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

18

Necil päiväl viž vot tagaz Honkongan policii ozuti kovut i pani arestan alle vasthalibujid Honkongan politehnižen universitetan blokadan aigan, Kitai. Videon hätkeližuz om 1 min 10 s, 18. kül'mku 2019, tegi Voice of America.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

19

Lühüd video ekologižen seižundmahton temas (sen paloin klimatan toižetamine) Vikimedii-likundas. Videon hätkeližuz om 42 sekundad, 18. heinku 2024, tegi Vikimedii Sur' Britanii (Wikimedia UK).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

20

Dokumentaline video Grenland-saren (Danijan avtonomii) geologižes šingoteses. Saren nügüdläižiden geotermaližiden valuiden kart abutab märita Pohjoižamerikan tektonižen plitan matkan traektorijad. Videon hätkeližuz om 1 min 48 s, 1. eloku 2018, tegi amerikaižen NASA:n Goddardan kosmoslendusiden keskuz (NASA's Goddard Space Flight Center).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

21

Ukrainan Vovčansk-lidn (Har'kivan agjan pohjoine röunmanno) Venäman ambundoiden da bombardiruindan jäl'ghe, om muretud läz täuzin. Videon hätkeližuz om 1 min 37 s, 2. kezaku 2024, tegi Ukrainan nacionaline policii.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

22

Video ozutab, kut generativine ratud intellekt (Stable Diffusion om ottud ozuteseks) voib olda kävutadud sädamha kartvändoid. Videon hätkeližuz om 10 min 14 sekundad, 5. viluku 2023, tegi Mostafa Lamey-kävutai Adobe Photoshop-programan abul.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

23

Nece video sel'gitab mail'man valdmeren muigotandan socialižid da ekologižid jäl'gusid. Fundamentaližed vajehtused meriveden himižes olendas tegesoiš kaikedme valdmertme hil'muiktuzgazan (CO₂) lugumäran ližadusen tagut atmosferas industrialižen revolücijan aigaspäi. Videon hätkeližuz om 3 min 59 s, 2. semendku 2011, tegi amerikaine NOAA Environmental Visualization Laboratory (Nacionaline valdmeren i atmosferan tedoidusiden administracii, Ümbrišton vizualizacijan laboratorii).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

24

Sel'gitai video Amuižen Riman veziinfrastrukturas — akvedukad. Videon hätkeližuz om 14 min 17 sekundad, 16. uhoku 2023, tegi Ancient Rome Live-projekt Amerikan institutan rimalaižes kulturas täht (American Institute for Roman Culture), anglijan kelel.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

25

Täuz' dokumentaline «Apollonan matkad»-fil'm (angl.: The Journeys of Apollo) amerikaižen NASA:n Apollo-programan missijoiš Kudmaižennoks (1961–1972, 32 satusekast lendust vll 1968–1972). Videon hätkeližuz om 57 min 44 s, tegi NASA missijoiden 40-voččele jubilejale.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

26

Ei amu amerikaižen Kalifornijan universitetan Berkliš seismologižen laboratorijan inženerjouk modernizirui edahašt seismišt stancijad Farallon-saril, kudamb om tarbhaine kritižešti i jäl'gestab San Andreas-katkelmast. Se stancii om Kalifornii-štatan manrehkaidusiden aigaližen endustusen sisteman palaks i kogoneb andmišpäi, a ned töhöpästtas MyShake-ližaprograman funkcijad manrehkaidusen endustuses. Videon hätkeližuz om 5 min 6 sekundad, 5. keväz'ku 2024.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

27

Sel'gitai video immunižen poltusen hillendusen fazas, Saksanman ZDF-kanalan Terra X-teleoigendusespäi. Siš fazas substancijad-kesknikad joudutasoiš, ned abutadas segoitada poltust. M2-toižendan makrofagad likvidiruidas stajiden i kudehiden jändusid, sil-žo aigal toižed immunižed stajad zavottäs ezmäižid kohendusid. Videon hätkeližuz om 43 sekundad, 6. sügüz'ku 2021, saksan kelel anglijan subtitroidenke.

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

28

Video antibiotikoiš da rezistentižiš (seižujiš mikrobanvastaižid preparatoid vaste) bakterijoiš. «Antibiotikad spravitadas severzid-se infekcijoid, kudambid bakterijad kuctas. Ned ei spravikoi virusoid, mugomid kut kül'mehtuz vai gripp. Ku ei ole antibiotikoiden otandan südäimehe tarbhaižust, ka ned ei togoi abud, no laptaližed effektad lindäs üks-se i voidas toda pahut teile. Tedištagat, miččed antibiotikad spravitadas, miččed — ei». Videon hätkeližuz om 2 min 32 s, 14. kül'mku 2017, anglijan kelel, tegiba AÜV:oiden Keskused läžundoiden kontroliš da profilaktikas (Centers for Disease Control and Prevention).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

29

NOAA Hurricane Hunters-aviajoukun («tulleipörtken mecadajad») Lockheed WP-3D Orion-ladimed letas Milton-tulleipörtkehe (oli vn 2024 redukun 5.-13. päiväl Meksikan lahten päl) keradamha kritižid andmusid, miše abutada todištadud endustusiden sädandale i tulleipörtkiden tedoidusile. Videon hätkeližuz om 2 min 21 s, 8. reduku 2024, tegi amerikaine NOAA (Nacionaline valdmeren i atmosferan tedoidusiden administracii).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском

30

Dokumentaline video Kenijan geotermaližes energijas. Kaceltas sen edeližen kävutandan riskoid i varastamatomuzid. Videon hätkeližuz om 4 min 12 s, 7. kezaku 2018, tegi Stokhol'man ümbrišton institut (Stockholm Environment Institute).

Source file/Файл-источник Toižetada Allekirjutez
Label in English / Подпись на русском