Toropec

Toropec (ven.: Торо́пец) om Venäman lidn Tverin agjan päivlaskmas. Se om Toropecan ümbrikon (edel vn 2023 sulakud — rajonan) administrativine keskuz.

Toropec
Торопец

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	11,441 ristitud
Pind	22,29 km²
Telefonkod	+7−48 268-xx-xxx
Avtokod	69
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1074 pühän Pečeran Isaakijan augotižlibundaks («toropecalaine»). Toine lidnan nimi oli Krivitesk. Toropec-žo mainitase vl 1168 lidnan statusanke kuti ühtennimižen ruhtinazkundan (1168−1320) keskuz. Eländpunkt om sirtud udhe sijha vn 1337 lujan lämoipalon da sur'veden jäl'ghe. Toine luja lämoipalo oli vl 1634, i ph. Mikulain jumalanpert' (1669) tegihe ezmäižen kivižen sauvusen lidnas.

18. voz'sadal lidn oli mülünu Ingrijan (Piterin) gubernijha, sid' Uz'lidnan i Pskovan gubernijoihe. Vl 1907 raudte läbiti lidnad. Vspäi 1935 se om Tverin agjan palaks. Toižen mail'man sodan aigan lidn oli okkupiruidud nacistižen Germanijan sodavägil (29. eloku 1941 — 21. viluku 1942).

Toropecan ižandusen päsarakod oma kebn tegimišt (kengiden fabrik) i mecan ümbriradmine (Feliks-kompanijan mebel'fabrik vspäi 2018), mugažo plastikpakuitesen tegim i valamižmehanine tegim oma saudud.

Geografijan andmused

Lidnan sijaduz ümbrikos i agjas vn 2006 kartal

Lidn sijadase ümbrikon suves, Toropanjogen randal (ven.: река Торо́па 174 km pitte, ende Торопица, Päivlaskmaižen Dvinan oiged ližajogi), se jokseb Solomennoje- i Zalikovskoje-järviš läbi lidnan südäimes. Toropec seižub Valdai-ülüden suvipäivlaskmas, 180 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Matkad Tverihesai om 265 km päivnouzmha orhal vai 316 km avtotedme. Lähembaižed lidnad oma Andreapol' 42 km pohjoižpäivnouzmha orhal, Päivlaskmpol'ne Dvin 38 km suvipäivnouzmha orhal i Velikije Luki seičemekümnes kilometras päivlaskmha orhal vai 97 km avtotedme. Ühtennimine Toropec-raudtestancii sijadase «Bologoje — Velikije Luki»-keskustal.

Tobmuz

Toropec oli lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks.

Lidnankundan tobmuden pämez' oli sen Deputatoiden nevondkundan ezimez'. Jäl'gmäine lidnan pämez' oli Tatjana Boikova (reduku 2018 — reduku 2023). Edeline lidnan pämez' oli Aleksandr Läšok (2013 — tal'vku 2017). Lidnan Deputatoiden nevondkund om likvidacijan pordhal vn 2023 redukuspäi. Lidnan erigoittud Administracii om likvidiruidud vn 2019 kezakus.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 13 015 ristitud, kaks' koumandest rajonan ristitištos, vn 2021 — 11 441 ristitud. Kaik 12 092 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli läz 17 tuhad eläjid vozil 1970−2001.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021): venälaižed — 78,4 %, čiganalaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 2,9 %, rahvahuden ozutandata — 18,3 %.

Ortodoksižen hristanuskondan 19 pühäpertid oma kaičenus i saudud lidnas: ph. Tihonan naižjumalankodi (kaks' jumalanpertid), Jumalanmaman Korsunin jumalaižen päjumalanpert', Eläban Eziauguižen Stroican päjumalanpert' Stroican jumalankodiš, kümne jumalanpertid, kaks' kodijumalanpertid, koume časounäd. Niiden ližaks viž jumalanpertid ei ole kaičenus.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma nell' nomeruidud i nimitadud päivkodid (nomer 1, 2, 3 i «Hel'mičut»), aluzškol (nomer 3), kaks' keskškolad (nomer 1 i 2), privatine gimnazii Tihon-pühämehen nimed, lapsiden sädamižen pert', čomamahtoiden škol (ende muzikškol i čomamahtoine škol), sportškol. Toropecan kolledž (ende profškol i maižanduztehnikum) om lidnan professionaližen opendusen aluzkundaks.

Galerei

• 
  Toropecan penen lidnusen sija, 2020
• 
  Jumalanmaman Korsunin jumalaižen päjumalanpert' (om saudud vll 1795−1804), vn 2012 nägu
• 
  Toropecan kodirandantedištandmuzei vl 2012, ende Sündun nägundan jumalanpert' (om saudud vll 1762−1766)
• 
  Kul'turkeskuz, 2020
• 
  Toropec-päraudtestancijan sauvuz vl 2010

Irdkosketused

• Toropecan ümbrikon oficialine sait (toropecadm.ru). (ven.)