Toine mail'man soda
Toine mail'man soda (1. sügüz'ku 1939 — 2. sügüz'ku 1945) oli soda kahten mail'man sodapolitižiden koalicijoiden keskes.
Ühthižed andmusedRedaktiruida
Kuz'vozne soda linni kaikiš surembaks azekhaks konfliktaks ristitkundan istorijas. 62 valdkundad ühtniba sihe, sil pordol kaik oli 73 valdkundad mail'mas (Mašurun ristitišton nell' videndest). Sodategendad oliba koumen kontinentan territorijoil (Evrop, Azii i Afrik) da kaikiden valdmeriden veziš. Se om üks'jäine konflikt, kus atomazegišt oli kävutadud.
Kaks' koalicijad kogotihe: «värtmuden mad» (Saksanma, Italii, Japonii rippujiden valdkundoidenke) da niihe ühtnenuded i antigitlerine koalicii (päühtnijad — Sur' Britanii ičeze dominionidenke, NSTÜ, AÜV, Francii, Kitai).
Sodan südRedaktiruida
Linniba sodan süikš:
- vn 1919 Versalin kožundaktan jügedad arvoimižed Saksanman täht;
- nacional-socialistižed meletused i A. Gitleran politik;
- Italijan i Japonijan politik;
- Versaliž-Vašingtonižen sisteman jäl'gused;
- mail'man ekonomine krizis.
Valdkundoiden ühtnendan sodha datadRedaktiruida
| Ken tedoti sodan | Kelle tedotihe sodad | Dat |
|---|---|---|
| Saksanma |  Pol'šanma |
1. sügüz'ku 1939 |
| Slovakii | Pol'šanma |
1. sügüz'ku 1939 |
 Sur' Britanii |
Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
 Francii |
Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
 Avstralii |
Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
 Uz' Zelandii |
Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
| Britanine Indii | Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
| Suviafrikan Ühtištuz | Saksanma | 6. sügüz'ku 1939 |
| Kanad | Saksanma | 10. sügüz'ku 1939 |
| Italii | Sur' Britanii |
10. kezaku 1940 |
| Saksanma | NSTÜ | 22. kezaku 1941 |
| Italii | NSTÜ | 22. kezaku 1941 |
 Romanii |
NSTÜ | 22. kezaku 1941 |
| Slovakii | NSTÜ | 23. kezaku 1941 |
 Suomenma |
NSTÜ | 26. kezaku 1941 |
| Mad'jaranma | NSTÜ | 27. kezaku 1941 |
| AÜV |  Japonii |
8. tal'vku 1941 |
| Sur' Britanii |
Japonii |
8. tal'vku 1941 |
| Saksanma | AÜV | 11. tal'vku 1941 |
| Italii | AÜV | 11. tal'vku 1941 |
| NSTÜ | Japonii |
8. eloku 1945 |
Sodan kaikiš znamasižed aigtegodRedaktiruida
Lond Pörl-Harborha
Stalingradan tora
Tankoiden tora Kurskan ümbrištos
Amerikaižiden, kanadižiden i britanižiden sodavägiden tulend Normandijan randha
Berlinan šturm
Atombomban poukahtuz Nagasakin päl
Jäl'gusedRedaktiruida
Sodan lopmižiden keskes:
- antigitlerižen koalicijan vägestuz i mail'man uz' jago;
- ÜRO:n alusenpanend Nacijoiden Ühtnendan sijas;
- fašizman i nacizman ideologijoiden kel'dand i hondostuz.
Kacu mugažoRedaktiruida
HomaičendadRedaktiruida
IrdkosketusedRedaktiruida
| Toine mail'man soda Vikiaitas |
Edesine lugemineRedaktiruida
- Abramov N. Kalliž praznik — Vägestusen päiv //Kodima. — 2009. — # 5.
- Smolina L. Eläbad muštlotesed voinan polhe (Polina L'ovkinan polhe) //Kodima. — 2009. — # 5.
- Baburova G. Ičeze hengen lahjoičeb ristituile (Polina L'ovkinan polhe) //Kodima. — 2010. — # 4.
- Абрамов Н. От Карелии до Берлина (Efim Pavlovan polhe) //Kodima. — 2010. — # 5. (ven.)
- Пасюкова С. Несостоявшееся детство (Lidija Borisovan polhe) //Kodima. — 2010. — # 5. (ven.)
- Георгиевский О. Танкист из бригады прорыва (Irina Kondrašovan johtutesed) //Kodima. — 2012. — # 5. (ven.)
- Sotnikova I. Henges eläba johtutesed (Anna Gorbačovan polhe) //Kodima. — 2015. — # 4. — Lp. 5.