Žizdr (lidn)

Žizdr (ven.: Жи́здра) om Venäman lidn da lidnankund Kalugan agjan suvipäivlaskmas. Se om Žizdran rajonan administrativine keskuz.

Žizdr
Жиздра

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2023)	5,433 ristitud
Pind	17,85 km²
Pämez'	Galina Jašečkina (reduku 2015—)
Telefonkod	+7−48 445-xx-xxx
Avtokod	40
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Eländpunktan oficialižen alusenpanendan voz' om 1146. Žizdr oli Moskvan valdkundan röunžiloks 16. voz'sadal. Žilo sai makundan lidnan statusad Jekaterina II-imperatornaižen käskön mödhe vn 1777 redukun 17. päiväspäi. Vl 1890 sur' lämoipalo mureni lidnan pol't. Kaks' jarmankad vodes oleskeli lidnas edel revolücijad, torguihe käziradajiden tegesid (keded, nahkad, suugased, purehkangaz, šarž-kangaz, linkabe, nin', pühävoi, putegesed). Toižen mail'man sodan aigan lidn oli okkupiruidud nacistoil (reduku 1941 — 16. eloku 1943), päzutihe pandud mantazole olendas, ajadihe eläjiden palad radmaha Germanijas. Lidn alištui Kalugan tobmudele kaiken päiči voziden 1929−1944 pordos, konz se mülüi Päivlaskmaižen agjan Bränskan ümbrikho.

Žizdr šingotase mecan ümbriradmižen edheotandoil i sömtegimištol (maidtegim, likörtegim, limonadan pästand).

Geografijan andmused

Lidn sijadase rajonan keskuzpalas, Žizdr-jogen üläjoksmusen randoil (ven.: Жиздра 223 km pitte, Okan hura ližajogi), 180 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Kaks' pen't vezivaradint om lidnan päivnouzmaižel röunal: Žizdr-jogel i sen oiktal Pot'j-ližajogel (ven. Потья 13 km pitte).

Matkad Bränskan agjan röunhasai om 16 km suvipäivlaskmha orhal. Matkad Kalughasai om 131 km pohjoižpäivnouzmha orhal vai 147 km avtotel. Lähembaižed lidnad oma Lüdinovo 23 km lodeheze orhal vai 27 km avtotedme i Dät'kovo (Bränskan agj) 31 km päivlaskmha-suvipäivlaskmha orhal vai 63 km avtotedme. «Kalug — Bränsk»-avtote mäneb koumes kilometras päivnouzmha lidnaspäi.

Tobmuz

Žizdr om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks. Lidnankundan pind — 17,85 km².

Lidnan tobmuden pämez' om sen Duman ezimez'. Edeline Duman ezimez' om Mihail Sergunov, radoi vn 2015 redukuhusai. Lidnankundan Administracijan pämez' om Maksim Martinov (Максим Мартынов) vn 2023 semendkuspäi. Edeližed lidnan Administracijan pämehed oma Gennadii Budenkov (kül'mku 2015 — semendku 2023), Sergei Semočkin (radoi vn 2015 kül'mkuhusai).

Eläjad

Vl 1939 lidnan ristitišt oli 8 109 eläjad. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 5 585 ristitud, rajonan pol', vn 2021 — 5 545 ristitud. Kaik 5 489 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 11..12 tuhad eläjid vll 1857−1895 (12 099 rist. vl 1893) i 6 100 eläjad vll 1998−2000. Ristitišt poleni lähižen Lüdinovon raudtegimiden šingotesen tagut.

Rahvahad (2010): venälaižed — 93,1 %, armenijalaižed — 2,0 %, ukrainalaižed — 1,5 %, azerbaidžanlaižed — 1,1 %, toižed rahvahad — 2,3 %.

Ortodoksižen hristanuskondan koume pühäpertid oma kaičenus i saudud lidnas: Pühän Jumalanmaman Katken jumalanpert' (om udessündutadud lidnas vll 1992−1998) i kaks' časounäd. Niiden ližaks ph. Aleksandr Nevalaižen päjumalanpert' (oli saudud vll 1810−1875, om poukahtadud okkupantoil vl 1943) i kaks' jumalanpertid ei ole kaičenus.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma Ulibka-päivkodi («muhu»), kaks' keskškolad (nomer 1 i 2), lapsiden sädamižen pert', čomamahtoiden škol, lapsiden da norišton Zvezda-sportškol («tähtaz»). Lähembaine professionaližen opendusen aluzkund om Lüdinovon industrialine tehnikum. Sadunkazvatusen profškol, sid' maploduidenkazvatusen tehnikum radoi lidnas edel 1941. vot, dendrarii om olmas tähäsai.

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden aluzkundoiden sait (zhizdra-r40.gosweb.gosuslugi.ru). (ven.)