Gatčinan rajon
Gatčinan rajon (ven.: Га́тчинский райо́н) om Venäman municipaline ühtnik Leningradan agjas.
Znam (text).svg)
|
Flag (text).png)
|
| Valdkund | Venäma |
| Administrativine keskuz | Gatčin |
| Eläjiden lugu (2024) | 261,522 ristitud |
| Pind | 2,891,81 km² |
.svg)
| |
Administrativine keskuz om Gatčin-lidn. Se om agjan-ki keskuz, mülüb rajonha vspäi 2006, sijadase rajonan pohjoižes. Rajonan ristitišton kaks' videndest eläb siš.
Istorii
vajehtaRajonan aluz om pandud vn 1927 elokun 1. päiväl Leningradan agjan Leningradan ümbrikho ühten aigan niiden sädandanke kuti Trockan rajon Trock-lidnan administrativižen keskusenke. Vn 1929 elokus udesnimitihe lidnad da rajonad, sättundas, Krasnogvardeiskan rajon:aks da Krasnogvardeisk:aks. Vn 1930 heinkun 23. päiväl heittihe ümbrikod, i siš aigaspäi rajon mülüb Leningradan agjaha kut administrativine ühtnik. Vozil 1938−2006 Krasnogvardeisk/Gatčin oli alištunu agjan tobmudele oikti.
Toižen mail'man voinan aigan vozil 1941 (eloku) — 1944 (uhoku) rajonan territorii oli okkupiruidud nacistižen Germanijan sodavägil. Vn 1944 vilukun 23. päiväspäi rajon da sen administrativine keskuz oma nügüdläižidenke nimidenke. Vn 1953 heinkuspäi enččen Pavlovskan rajonan pala mülüb Gatčinan rajonha. Vozil 1963−1965 Lomonosovan rajon oli Gatčinan rajonan palaks. Vl 1993 lidnanvuitte Kommunar-žilo kändihe lidnaks, se oli alištunu agjan tobmudele vhesai 2006. Rajon om olmas nügüdläižiš röunoiš vspäi 2006.
Geografijan andmused
vajehta
Gatčinan rajon om Leningradan agjan suvipäivlaskmaine taho. Pind — 2 891 nellikkilometrad (13nz' sija agjas). Mec katab koume videndest rajonan territorijad (1839 km²)[1]. Mecan territorijan koumandez (647 km²) kävutase parččomaks, jättud mecal om il'man kaičendfunkcijad vaiše. Rajonan suvipala om sokaz (81 löudmižsija turbhanke).
Om röunoid Venäman Leningradan agjan nellänke rajonanke da Piterinke:
- päivnouzmas Tosnon rajonanke;
- suves Lugan rajonanke;
- päivlaskmas Volosovon rajonanke;
- pohjoižes Lomonosovan rajonanke da Piterinke.
Znamasižed joged oma Oredež (Lugan oiged ližajogi) da Ižor (Nevan hura ližajogi). Kaikiš surembad järved oma Väl'je (läz 20 km²) rajonan suvižel röunal da Orlinskoje (2,2 km²) rajonan suvipäivlaskmaižen röunanno. Kaik joged da järved mülüdas Baltijan meren (Atlantižen valdmeren) basseinha.
Londuseližed varad oma turbaz, sauvondmaterialad (sauvondkivi, apakkivi, gravii, šebin', letked), dolomit, mec, reskvezi.
Tobmuz
vajehta
Vspäi 2006 rajonan territorii jagoihe 17 municipaližeks ühtnikaks: kuz' lidnankundad i üks'toštkümne küläkundad. Kaik municipalitetad oma tühjitadud vn 2024 semendkuspäi.
Käskusenandai tobmuz om Deputatoiden nevondkund (ven.: Совет депутатов) 34 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Järgvaličendad sihe oliba vn 2014 sügüz'kun 14. päiväl. Andrei Il'jin radab sen ezimehen da rajonan pämehen vspäi 2009 kahtenden strokun jäl'geten. Deputatoiden nevondkund valičeb rajonan administracijan pämest.
Vn 2012 uhokun 24. päiväspäi Jelena Lübuškina radab rajonan administracijan pämeheks kahtenden strokun jäl'geten. Ezmäine varapämez da seičeme muite varapämest oma hänele abhu. Kaik üks'toštkümne komitetad, 15 palakundad, üks' sektor da kaks' laudkundad alištudas rajonan administracijan pämehištole.
Eläjad
vajehtaVn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe rajonan eläjiden lugu oli 233 396 ristitud (kahtenz' sija agjas), vn 2021 — 263 942 ristitud (kaikiš suremb ristitišt). Kaik 245 619 eläjad oli rajonas vl 2017.
Kaik om 240 eländpunktad rajonas, sidä kesken kaks' lidnad, nell' lidnanvuittušt žilod, 26 muite žilod, seičeme žilod raudtestancijanno, 200 küläd da üks' futor.
Toižed sured eländpunktad oma Kommunar-lidn (21,7 tuh. rist. vl 2016), lidnanvuiččed Viric-žilo (12,5 tuh. rist. vl 2016), Siverskii-žilo (12,5 tuh. rist. vl 2016), mugažo Uz' Svet-žilo (5,6 tuh. rist. vl 2010).
Rahvahad (enamba 0,4 % vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe): venälaižed — 84,6 %, ukrainalaižed — 1,6 %, vaugedvenälaižed — 0,9 %, suomalaižed — 0,8 %, uzbekalaižed — 0,6 %, totarlaižed — 0,5 %, čiganalaižed — 0,5 %, armenijalaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 1,9 %, rahvahuden ozutandata — 8,2 % (jäl'gmäižiden keskes vaiše 7,8 % mahttas pagišta venäkelel).
Erased-se igähižed rahvahad: karjalaižed — 128 rist. (0,05 %), estilaižed — 113 rist. (0,05 %), vepsläižed — 35 rist. (0,01 %), ižoralaižed — 4 rist. (vähemb mi 0,01 %), saamalaižed — 1 rist. (vähemb mi 0,01 %), vodilaižed — 1 rist. (vähemb mi 0,01 %)[2].
Ižanduz
vajehtaRajonan ižandusen päsarakod oma mašinoiden da mašiništon tehmine, mujumetalloiden metallurgii, ühthesuladusiden da metalltegesiden pästand, elektro- da optižladimensauvomine, raudbetontegesed, cellülozbumagaižed edheotandad, meblän pästand, sömtegimišt, maižanduz, turizm, logistik da varažomad[3].
Homaičendad
vajehta- ↑ Gatčinan rajonan investicine pasport (lenoblinvest.ru). — 31 lp. — Lpp. 9−12. (ven.)
- ↑ Национальный состав и владение языками, гражданство населения Ленинградской области (Leningradan agjan rahvahaline mülükund, ristitišton kel'mahtod da rahvahanikuz.) / Стат. сборник. Часть 1. — СПб.: Петростат, 2013. — 266 lp. — Lpp. 45−46. (ven.)
- ↑ Gatčinan rajonan investicine pasport (lenoblinvest.ru). — 31 lp. — Lpp. 3−9. (ven.)
Irdkosketused
vajehta