Azov

Azov (ven.: Азо́в) om Venäman lidn, lidnümbrik da transporttesol'm Rostovan agjan suvipäivlaskmas, Rostovan Donal suvipäivlaskmaine ezilidn. Se om agjan ühesanz' lidn eläjiden lugun mödhe, om Azovan rajonan administrativižeks keskuseks mugažo (vspäi 1924), ei mülü sihe.

Azov
Азов

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	81,924 ristitud
Pind	67,5 km²
Pämez'	Jevgenii Karasöv (reduku 2016—)
Telefonkod	+7−86 342-xx-xxx
Avtokod	61, 161
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Amuižgrekine Tanais oli olmas Donan vastrandal 3. voz'sadal EME — 5. voz'sadal meiden erad. Nügüdläižen eländpunktan oficialine alusenpanendan dat om 1067. voz', no se jäb vahvištuseta dokumentoil vai kaivandusil. Mainitaškanzihe vspäi 1239 kuti Kuldaižen ordan Tan-lidn (ven.: Тана), se-žo Azak-Tan. Šingotihe torguindteiden ristaks. Vl 1395 Tamerlanan sodaväged murenzihe lidnad. Italijalaižed udessaudihe Tanad torguindfaktorijaks i panihe varmdad lidnust, no Osmanan imperijan sodaväged anastiba Tanad üks'kaik vl 1475. Azovan Azak-lidnuz oli saudud turkoil sil aigalpäi, panihe lidnusen seinid mantazole vaiše 18. voz'sadan keskes. Azov sai lidnan statusad vl 1708 i oli Azovan gubernijan pälidnaks vll 1708−1711. Om Venäman palaks rattemata vspäi 1739. Toižen mail'man sodan aigan lidn oli okkupiruidud nacistoil (28.07.1942 — 07.02.1943).

Azov šingotase meriportal, mašinansauvomižel (diskad kezroiden täht), sauvondmaterialiden pästandal (raudbeton), sömtegimištol (konservad, päivnouzmman magedusiden konditerine fabrik), mugažo vauktušvitaminližadusiden tegim radab lidnas. Ende tagondmašiništon tegim, torguindmašiništon edheotand i seineroiden laivansauvomine oliba Azovas.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Donan jogensun huran hijaman hural randal 15 kilometras jogen lanktendaspäi Azovmeren Taganrogan lahthe, 40 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Azovk-jogi (ven.: Азовка 11 km pitte) om lidnan pohjoižpäivnouzmaižeks röunaks, lankteb Donha.

Matkad Rostovan Donal keskushesai om 25 km pohjoižpäivnouzmha orhal, 38 km avtotel vai raudtel. Toižed lähembaižed lidnad oma Bataisk 25 km päivnouzmha orhal, 32 km avtotedme vai 30 km raudtedme, i Taganrog 40 km lodeheze orhal i merol, 105 km avtotedme vai raudtedme. Azov-raudtestancii radab vspäi 2010, se om lopuline sarakol Bataiskaspäi.

Tobmuz

Azov om lidnümbrikon üks'jäižeks eländpunktaks.

Lidnümbrikon tobmuden pämez' om sen Duman ezimez'. Edeline Duman ezimez' om Sergei Bezdol'nii, radoi vn 2016 redukuhusai. Lidnümbrikon Administracijan pämehen velgusentäutai om Roman Tkačenko vn 2024 vilukuspäi. Edeline lidnan Administracijan pämez' om Vladimir Raščupkin (tal'vku 2015 — viluku 2024).

Eläjad

Vl 1939 lidnan ristitišt oli 25 tuhad eläjid. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 82 937 ristitud, vn 2021 — 81 924 ristitud. Kaik 81 335 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 81..83 tuhad eläjid vll 1987−2017 (83 210 rist. vl 2009).

Rahvahad (2010): venälaižed — 95,5 %, ukrainalaižed — 1,4 %, armenijalaižed — 1,2 %, toižed rahvahad — 1,9 %.

Ortodoksižen hristanuskondan seičeme pühäpertid oma kaičenus i saudud lidnas: viž jumalanpertid i kaks' časounäd. Seičemenden päivän adventistoiden jumalankodikundan pühäpert' om saudud mugažo.

Professionaližen opendusen aluzkundad oma Azovan gumanitariž-tehnine kolledž, Azovan kozakišton kadetine agrariž-tehnologine tehnikum, Donan pedagogižen i Rostovan bazižen medicinižen kolledžiden filialad, mugažo Donan valdkundaližen tehnižen universitetan Tehnologine institut.

Galerei

• 
  Lidnan ohjastusen pert' (2017)
• 
  Azovan Jumalanmaman jumalaižen pühäpert' (ortodoksine hristanuskond), vn 2015 nägu
• 
  Meriportan libutimed enččen lidnusen territorijaspäi vl 2009
• 
  Sportkeskuz vn 2015 uhokus
• 
  Azov-päraudtestancii vl 2013

Irdkosketused

• Lidnan Duman sait (азовдума.рф) (ven.)
• Lidnan Administracijan portal (gorodazov.ru) (ven.) (+ ühthine informacii anglijan i francijan kelil)