Sovetsk (Kaliningradan agj)

Sovetsk (ven.: Сове́тск, saks.: Sowetsk, litv.: Tilžė / Sovetskas, pol'š.: Sowieck / Tylża; edel 1946. vot — Til'zit, saks.: Tilsit, ven.: Тильзи́т) om Venäman lidn da lidnümbrik Kaliningradan agjan pohjoižpäivnouzmas. Se om agjan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe.

Sovetsk
Советск

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2020)	38,963 ristitud
Pind	43,75 km²
Pämez'	Grigorii Sokolovskii (reduku 2020—)
Telefonkod	+7−40 161-xx-xxx
Avtokod	39, 91
Aigvö	UTC+2 (MSK−1)

Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Lidnan kart (2021)

Istorii

Vll 1404−1410 Tevtonan ordenan ricarid sauvoiba Noihauz-zamkad. Til'ze-külän aluz om pandud sen seiniden taga, nimitihe penen jogen mödhe (Nämunasan ližajogi). Vl 1511 Til'ze sai torgusen oiktust Saksalaižen ordenan Al'breht-gercogan käzišpäi. Vn 1552 2. päiväl kül'mkud hän-žo andoi Til'ze-eländpunktale lidnan oiktusid.

Vll 1709−1710 eläjiden koumandez koli mustmoraspäi, i protestantad-sirdanikad Zal'cburgaspäi elänzoitiba lidnas. Vn 1707 heinkus Til'zitan kožundkirjutez om allekirjutadud Venäman i Francijan, Prussijan i Francijan keskes. Vspäi 1808 nimitihe lidnad Til'zit:aks. Vll 1863−1865 saudihe «Insterburg — Til'zit»-raudted i Til'zitan päraudtestancijad. Vl 1891 toine raudte radaškanzi Königsberghasai. Vll 1904−1907 Luiza-kunigaznaižen sild ühtenzoiti Nämunasan randoid (Germanijan sodaväged poukahtiba keskustoid vn 1944 redukus, udessaudihe raudbetonaspäi vl 1965). Suren sodan aigan Rusked Armii anasti lidnad vn 1945 17. päiväl vilukud.

Vn 2012 kezaspäi valdkundröunan zonan leveduz om penetud 500 metrhasai pidust' Nämunasad. Sovetsk šingotase turizmal, sömtegimišton edheotandoil (järed kalategim, lihaproduktad, leib, kan'fetad, mineralvezi, alkogoližed jomad) i omblendfabrikoil.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Nämunas-jogen hural randal, 14 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Litvanman röun da kontrol'punkt sijadasoiš Nämunasanno. Matkad Kaliningradan keskushesai om 98 km suvipäivlaskmha orhal, 117 km avtotedme vai raudtedme. Lähembaižed lidnad oma Panämune (294 rist. vl 2011, Litvanma) jogen ani vastrandal 416 m sildadme, Neman seičemes kilometras suvipäivnouzmha i Slavsk 7 km päivlaskmha.

Sovetsk om lidnümbrikon üks'jäine eländpunkt.

Eläjad

Vl 1959 lidnan ristitišt oli 31 941 eläjad. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 41 705 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 59 105 eläjad vl 1939, Suren sodan jäl'ghe — 43 400 rist. vozil 1998 i 2005.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2010, ozutadud rahvahudenke): venälaižed — 86,7 %, ukrainalaižed — 3,5 %, litvalaižed — 3,3 %, vaugedvenälaižed — 2,7 %, čiganalaižed — 0,7 %, saksalaižed — 0,6 %, armenijalaižed — 0,4 %, totarlaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 1,7 %.

Ortodoksižen hristanuskondan päjumalanpert', kaks' jumalanpertid i kaks' časounäd oma avaitud. Katoližen jumalankodikundan pühäpert' om olmas lidnas.

Professionaližen opendusen aluzkundad oma Sovetsk-lidnan Tehnologine kolledž i Sovetskan tehnikum-internat (ristituiden röunatud voimusidenke täht).

Edeline lidnümbrikon pämez' (Deputatoiden nevondkundan ezimez') om Natal'ja Soroka (kül'mku 2015 — reduku 2020).

Galerei

• 
  Lidnümbrikon administracijan sauvuz (2016)
• 
  Koumen ijerarhan päjumalanpert' i časoun' senno (ortodoksine hristanuskond), vn 2012 nägu
• 
  «Baltijskaja linija»-omblendfabrik (Baltine jono) vl 2012
• 
  Til'zit-Teatr (dramteatr, 2014)
• 
  Lidnan muzei vl 2012

Irdkosketused

• Lidnümbrikon tobmuden aluzkundoiden oficialine sait (sovetsk.gov39.ru). (ven.)
• Sovetskan lidnümbrik Kaliningradan agjan ohjastusen gov39.ru-saital. (ven.)