Paramaribo

Paramaribo (mž. alaman kelel, virktas [ˌpaːraːˈmaːriboː], Par'bo om sijaline lühenduz) om Surinaman pälidn da kaikiš suremb lidn. Se-žo om Paramaribo-ümbrikon administrativine keskuz.

Paramaribo

Valdkund	Surinam
Eläjiden lugu (2012)	240,924 ristitud
Pind	182 km²
Telefonkod	+597
Aigvö	UTC−3

Paramaribon eländtahod

Nimituz om anttud indejalaižiden paramaribo-heimon mödhe: tupin da guaranin kelišpäi, para «sur' jogi» + maribo «eläjad».

Istorii

Ezmäižen eländpunktan aluz om pandud vl 1613 alamalaižil, vodele 1650 se oli muretud. Vl 1644 francijalaižed paniba žilon alusen läz nügüdläšt lidnad.

Vozil 1821 i 1832 lujad lämoipalod murenziba lidnad. Sil aigal lidnan ristitišt oli 15 tuh. eläjid.

Vspäi 1975 Paramaribo-lidn om ripmatoman Surinaman pälidnaks.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Pohjoižes šurupoliškos, valdkundan pohjoižes, Surinam-jogen randal 3 m korktusel valdmeren pindan päl, 15 kilometras sen lanktendan Atlantižhe valdmerhe sijaspäi.

Klimat om ekvatorialine vihmmecoiden. Kun keskmäine lämuz om +26..+28 C° vodes läbi. Paneb sadegid 2220 mm vodes, om kuivamb sügüz'kus-redukus (90 mm kus). Minimaline fiksiruidud lämuz om +15 C°.

Paramaribo-ümbrik jagase 12 eländtahoks (alam. ressort) vspäi 1987.

Eläjad

Vn 2012 rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 240 924 ristitud. Surinaman kaks' ristitud videspäi elädas pälidnas.

Lidnan ristitišt om immigracijan rezul'tat (2012): kreolad (afrikaniž-evropiženke augotižlibundanke) — 27%, indijalaižed — 23%, surinamalaižed — 18%, afrikalaižed — 16%, indonezijalaižed — 10%, indejalaižed — 2%, kitajalaižed — 2%. Kaikiden mail'man religijoiden pühäpertid om lidnas. Eläjad pagištas kreoliden anglijan kelel tobjimalaz. Vn 2004 andmusiden mödhe, kaks' ristitud koumespäi oliba alamalaižikš.

Transport

Vodele 2000 pol'toštkilometrine avtotesild om saudud i ühtenzoitab Surinam-jogen vastrandoid. Valdkundan kaikiš suremb meriport sijadase läz lidnad. Raudte oli vhesai 1987, muretihe sidä tarbhaižetomuden tagut.

Kaks' lendimportad om lidnas da sen ümbrištos:

• Rahvahidenkeskeine civiline Johan Adol'f Pengelän nimel nimitadud lendimport (PBM) sijadase 45 km suvhe lidnan keskusespäi. Sišpäi tehtas reisid Kariban meren maihe, AÜV:oihe i Amsterdamha, jügureisid Majamihe i Port-of-Speinha.
• Regionaline civiline Zurg-an-Hup-lendimport (ORG, alam. Zorg en Hoop) tegeb tatanmaižid reisid i reisid lähižihe valdkundoihe (Džordžtaun, Bridžtaun).

Irdkosketused

• Paramaribo-ümbrikon lehtpol' Surinaman Tazovaldkundan ohjastusen oficialižel gov.sr-saital. (alam.)