Segež

Segež (ven.: Сегежа; suom.: Segeža, mugažo Sekee, Segee, Segehe dai Sekehe) om Venäman lidn da lidnankund Karjalan Tazovaldkundan keskuses, sen nellänz' surtte lidn eläjiden lugun mödhe. Segež om Segežan rajonan administrativine keskuz da üks'jäine lidn. Rajonan ristitišton viž seičemendest eläb lidnas.

Segež
Сегежа (ven.)
Segeža (suom.)

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2016)	27,494 ristitud
Pind	122,50 km²
Pämez'	Anatolii Lotoš (reduku 2009—)
Telefonkod	+7−81 431-xx-xxx
Avtokod	10
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Üks'pertiine Segež-külä mainitase vl 1904 S.N. Sokolovan tedoiduses Povenecan makundan polhe. Külä oli nimitadud järven mödhe — karjalaine sees-tüvi znamoičeb «sel'ged, vauged» Seesjarvi-nimes, sanan genitiv om sekehen.

Nügüdläižen eländpunktan aluz om pandud vl 1914 kuti pen' Segež-raudtestancii udel Petroskoi — Murmansk raudtel.

Vl 1932 mectegim da kaik toižed tehmižed oliba sirtud lähižes pohjoižes Maigub-žilospäi (sen pala om upotadud, vl 2013 üks' kaikenaigaine eläi oli sigä) Segežha Vaugedmeren-Baltijanmeren veziten i Vigjogen padoseinän sauvomižen aigan. Vozil 1935−1939 cellülozbumagaine kombinat om saudud lidnas, se oli kaikiš suremb NSTÜ:s pakuitesen pästandan mödhe. Mugažo mechimijan tehmine om saudud kombinatanke ühtes.

Toižen mail'man voinan aigan Segež oli nevondkundaližen frontan eziröunas. Vn 1943 tal'vkus Segež-radnikžilo sai lidnan statusad. Vl 1945 udessündutihe Segežan rajonad i panihe Segežad sen keskuseks. Vspäi 2005 lidn mülüb rajonha, edel sidä vspäi 1991 se oli alištunu tazovaldkundan tobmudele oikti.

Geografijan andmused

Lidnan sijaduz tazovaldkundas (2005), rajon om znamoitud 17 lugul

Lidn sijadase pohjoižpolehe Petroskoišpäi, Segežan rajonan keskuzpalas. Matkad Petroskoihesai om 267 kilometrad suvhe.

Segež seižub Vigjärven-vezivaradimen (ven. Выгозеро) päivlaskmaižel randal Segež-jogen lanktendan sijas, 80 m valdmeren pindan päl keskkorktusel.

Tobmuz

Lidnankundan sijaduz rajonas vn 2010 kartal

Lidn om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks.

Vn 2009 redukun 11. päiväspäi Anatolii Lotoš radab Segežan lidnankundan pämeheks kahtenden strokun jäl'geten, administracii alištub hänele. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks. Varapämez' om hänele abhu. Kaik koume ohjandust da koume palakundad alištudas administracijan pämehištole (2010. v.).

Käskusenandai tobmuz om lidnankundan Nevondkund (ven.: Совет поселения) 20 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb ezitajid videks vodeks. Järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 sügüz'kun 8. päiväl (koumanz' kucund), valitihe Nevondkundan ezitajid i lidnankundan pämest. Natal'ja Petriläinen radab Nevondkundan ezimehen vn 2013 sügüz'kun 23. päiväspäi.

Eläjad

Vl 1959 lidnan eläjiden lugu oli 19 708 ristitud. Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 29 631 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 38 207 eläjad vl 1989.

Ortodoksižen hristanuskondan ph. Mikulain-čudonsädajan jumalanpert' om avaitud lidnas. Toine pühäpert' om sauvomas, se om Eläban Eziauguižen Stroican jumalanpert', linneb kaks'žiruižen.

Ižanduz

Lidnan ižandusen päsarakod oma cellülozbumagaine sarak, mechimii, pertiden da avtoteiden sauvond, mugažo leibtegim om saudud. Vigan GES:oiden kaskad om läz lidnad.

Jogivaldmad, Segež-raudtestancii i Segež-avtobusstancii oma letud lidnas. Avtobusad oma kundaližeks transportaks lidnan südäimes. Vozil 1950−1980 sijaližiden reisiden lendimport oli kävutamas, nügüd' seižub radmata.

Professionaližen keskopendusen aluzkund om lidnas, se om Pohjoine kolledž.

Galerei

• 
  Nevondkundaližiden sodamehiden velleskaum
• 
  Eläban Eziauguižen Stroican jumalanpert', vn 2013 nägu
• 
  Segežan cellülozbumagaižen kombinatan keskuztulendanno vl 2019
• 
  Kul'turan i joudan keskuz (2013)
• 
  Segež-päraudtestancii vl 2013

Irdkosketused

• Segež-lidnankundan oficialine sait (segezha.info). (ven.)