Nändom

Nändom (ven.: Ня́ндома) om Venäman lidn Arhangel'skan agjan suvipäivlaskmas. Se om Nändoman rajonan administrativine keskuz (vspäi 1929) da üks'jäine lidn. Om municipaližen «Nändomskoje»-ühtnikan (lidnankundan) keskuz.

Nändom
Няндома

Lidnanznam
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	18,857 ristitud
Pind	21 km²
Pämez'	Viktor Konovalov (kezaku 2016—)
Telefonkod	+7−81 838-xx-xxx
Avtokod	29
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1895 kuti Nändom-raudtestancii «Vologd — Arhangel'sk»-raudtekeskustal, om nimitadud lähižen jogen mödhe. Vl 1910 sur' lämoipalo tegihe raudtestancijan žilos. Vl 1923 ühtištuihe raudtestancijad lähiženke Šenkurskii-žilonke da nimitadihe Nändom-žiloks. Vl 1939 radnikžilole anttihe lidnan statusad.

Vhesai 1917 Nändom mülüi Oloncan gubernijan Kargopolin makundha, vozil 1917−1929 mülüi Vologdan gubernijha.

Nändoman ižandusen päsarakod oma raudtetransportan kävutand i kohenduz, mecan ümbriradmine.

Geografijan andmused

Lidn sijadase ühtennimižen jogen randpolel (Änižjogen bassein), Nändoman ülüden pohjoižel, 220 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Arhangel'skhasai om 342 km pohjoižhe. Lähembaine lidn om Kargopol' 69 km päivlaskmha orhal vai 83 km avtotedme.

Klimat om ven kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +1,3 C°, kezakun-elokun +14..+16 C°, tal'vkun-uhokun −11..−13 C°. Ekstremumad oma −43 C° i +33 C°. Paneb sadegid 699 mm vodes, enamba kaiked elokus-sügüz'kus (80..89 mm kus), vähemba tal'vkus-sulakus (38..46 mm kus).

Kaik 18 eländpunktad mülüdas lidnankundha Nändoman ližaks: koume pen't žilod, kaks' mecžilod, koume raudtestancijad, kahesa küläd, raudtesarak da lebun kodi. Lidnankundan pind om 2501,16 km².

Eläjad

Vl 1959 eläjiden lugu oli 21 668 ristitud. Kaikiš suremb ristitišt oli 25 400 lidnalašt vl 1992 i 26 200 ristitud vl 1998. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 22 356 ristitud (rajonan koume nelländest), lidnankundan — 23 878 ristitud. Vl 2017 kaik 20 143 ristitud elihe lidnas i 21 409 ristitud kaikes lidnankundas.

Ortodoksižen hristanuskondan koume pühäpertid oma avaitud lidnas: phh. Zosima i Savvatii Solohkalaižiden jumalanpert' (letihe vll 1901−1902), Petrogradan Veniamin-mitropolitan jumalanpert' (om sätud 1990-nzil vozil toižin saudud pertiš), časoun' (om saudud 2000-nzil vozil).

Kaks' specialižen keskopendusen aluzkundad om lidnas: Nändoman raudtetransportan kolledž i medicinine škol sen kolledžan palaks.

Transport

Ühtennimine raudtestancii radab «Konoš — Arhangel'sk»-keskustal. Kaks' Pohjoižen raudten sured depod om lidnas.

«Dolmatovo (läz M8) — Kargopol' — Pudož»-avtote (Р2) läbitab lidnad päivnouzmaspäi suvipäivlaskmha.

Galerei

• 
  Puine pertišt Redukun 60 vot-irdal (2019)
• 
  Puruvedim muštnikaks (2009)
• 
  Nändom-päraudtestancijan sauvuz vl 2009

Irdkosketused

• Municipaližen ühtnikan tobmuden sait (mo-nyandoma.ru). (ven.)
• Municipaline «Nändomskoje»-ühtnik Nändoman rajonan oficialižel nyan-doma.ru-saital. (ven.)
• Kodirandantedištandan «Dom Näna»-muzejan sait (domnyana.ru, «Nänan pert'»). (ven.)