Daugavpils
Daugavpils (mugažo latvijan kelel; latg.: Daugpiļs; edel 1920. vot Dvinsk, edel 1893. vot Dünaburg, vozil 1656−1667 Borisoglebsk) om lidn Latvijan suvipäivnouzmas. Se om tazovaldkundan alištusenke, Latvijan kahtenz' lidn ristitišton lugun mödhe da järed raudtesol'm.
Lidnanznam |
Flag |
Valdkund | Latvii |
Eläjiden lugu (2024) | 77,799 ristitud |
Pind | 72,48 km² |
Pämez' | Andreis Elksnin'š (viluku 2019—, Andrejs Elksniņš) |
Telefonkod | +371−54 |
Aigvö | tal'vel UTC+2, kezal UTC+3 |
Istorii
vajehtaLivin Ordenan mameister Ernst von Ratzeburg pani Daugavpilsan (Dünaburgan) alusen vl 1275 kuti ricarin zamk. Dünaburgan zamk oli 19 km ülezjogen, nügüd' Vecpils. Vl 1577 Ivan Grazijan sodaväged murenziba zamkad Livonižen sodan aigan, i carin käskön mödhe šancsauvusiden aluz om pandud nügüdläižen lidnan sijha.
Vll 1655−1656 lidn oli Ročinman palaks; vll 1656−1666 da 1772−1920 — Venäman palaks; vll 1666−1772 mülüi Reč Pospolitaiha; vozil 1920−1944 oli ripmatomas Latvijas; 1944−1991 — Nevondkundaližen Ühtištusen palaks.
Zamk oli olmas vhesai 1810, sid' seinid heittihe savičuid ottes. Vozil 1810−1878 sauvoihe Daugavpilsan lidnusen Daugavan molembil randoil. Se om kaikiš suremb sodalidnuz Baltijan maiš.
Geografijan andmused
vajehtaLidn sijadase Daugav-jogen (Päivlaskmaine Dvin) randoil, 105 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.
Matkad Righasai om 218 km raudtedme, 232 km avtotedme, Vil'nüshasai om 174 km suvipäivlaskmha. Valdkundröunad oma läz: Litvanmanke 25 km suvipäivlaskmha, Vaugedvenämanke 33 km suvipäivnouzmha.
Klimat om ven, kontinentaližemb mi mererandal. Voden keskmäine lämuz om +6,6 C°, kezakun-elokun +15,8..+18,1 C°, tal'vkun-uhokun −2,2..−4,1 C°. Ekstremumad oma −43,2 C° (viluku, uhoku) i +35,1 C° (heinku). Paneb sadegid 635 mm vodes, enamba kezakus-elokus (72..74 mm kus), vähemba vilukus-sulakus (35..40 mm kus).
Tobmuz
vajehtaDaugavpils jagase 25 lidnrajonaks territorialižešti.
Eläjad
vajehtaVl 1910 lidnan ristitišt oli 110 tuhad eläjid. Vl 2000 kaik 115 265 eläjad oli registriruidud lidnas. Kaik 83 908 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 129 tuhad eläjid vl 1989.
Lidnan rahvahad kahten rahvahanlugemižen mödhe:
rahvahuz | rist. (1989) |
% | rist. (2011) |
% |
---|---|---|---|---|
kaik | 124910 | 100,00 % | 93312 | 100,00 % |
venälaižed | 72775 | 58,26 % | 50013 | 53,60 % |
latvijalaižed | 16243 | 13,00 % | 18447 | 19,77 % |
sida kesken latgalalaižed[1] | 7673 | 8,22 % | ||
pol'šanmalaižed | 16338 | 13,08 % | 13278 | 14,23 % |
vaugedvenälaižed | 11385 | 9,11 % | 6674 | 7,15 % |
ukrainalaižed | 3903 | 3,12 % | 1795 | 1,92 % |
litvalaižed | 1118 | 0,90 % | 891 | 0,95 % |
čiganalaižed | 353 | 0,28 % | 375 | 0,40 % |
evrejalaižed | 1373 | 1,10 % | 311 | 0,33 % |
toižed | 1422 | 1,14 % | 1528 | 1,64 % |
Sport
vajehtaTransport
vajehtaAvtobusad, tramvaid da taksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Raudte tuli lidnha vl 1860. Se ühtenzoitab lidnad Riganke da Minskanke.
Daugavpilsan lendimport (DGP) sijadase kaks'toštkümnes kilometras pohjoižpäivnouzmha lidnan keskuzpalaspäi, seižub kävutamatoman, lendahtamižsargan apakod oma heittud. Vhesai 1993 se oli nevondkundaližiden sodavägiden lendimport, 1990-nziden voziden lopus lendelihe Righa da Kopenhagenha.
Homaičendad
vajehta- ↑ Kävutajad latgalan kel't jogapäiväližes elos (vn 2011 rahvahanlugemine).
Irdkosketused
vajehtaDaugavpils Vikiaitas |