Lids

Lids (angl.: Leeds [ˈliːdz]) om Suren Britanijan da Anglijan koumanz' lidn eläjiden lugun mödhe. Se om Uest Jorkšir-grafkundan administrativine keskuz i kaikiš suremb lidn.

Lids
Leeds

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Sur' Britanii
Eläjiden lugu (2016)	781,700 ristitud
Pind	551,72 km²
Pämez'	Grem Latti (Graham Latty. semendku 2018 — semendku 2019)
Telefonkod	+44-(0)113
Aigvö	tal'vel UTC+0, kezal UTC+1

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan «Opakon käskuzkundan kirjas» vl 1086. Se sai lidnan statusad vl 1207 kuti torguindlidn.

Vl 1758 ezmäine raudte mail'mas (ezmäks raižunke puspäi) ühtenzoiti lidnan keskust kivihil'kaivuzidenke lidnan suves. Vl 1767 sodjom om tehtud melel täs. Kaikiš amuižemb kaičenus «Scen Raundhei-sadus»-fil'm (1888) om tehtud neciš lidnas. Valdkundan eksportan pol' läbiti lidnad 19. voz'sadal. Ende kivihilen samine oli Lidsas, lidn oli mašiništon pästandan keskusel tekstil'tegimišton täht, tehtihe purumašinoid.

Lids šingotase finansižeks keskuseks (kahtenz' surtte valdkundas), himižel i medicinižel sarakoil, sauvondan edheotandoil, sömtegimištol, turizmal (Britanijan 6. sija vl 2016). Vl 2012 lidnan KSP oli 18,8 mlrd £.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Er-jogen molembil randoil (angl.: Aire 114 km pitte, Pohjoižmeren bassein). Matkad Londonhasai om 275 km suvhe orhal, 320 km avtotedme vai raudtel.

Kanal ühtenzoitab Lidsad Liverpulidenke suvipäivlaskmas vspäi 1816, se om 204 km pitte.

Eläjad

Vn 2011 EÜ:n rahvahanlugemižen mödhe 751 845 ristitud elädas lidnümbrikos i läz 2,3 mln ristituid om lidnaglomeracijas. Kaikiš suremb lidnümbrikon ristitišt oli 739 401 eläjad vl 1971 i om nügüd'. Uest Jorkširan konurbacii mülütab mugažo Bredford- da Ueikfild-lidnoid.

Kodikelen mödhe (lidn, 3-voččed da sen vanhemba, enamba 0,4% vl 2011): anglijan kel' — 92,9%, pol'šan kel' — 0,93%, urdu — 0,69%, pendžabi — 0,63%, araban kel' — 0,47%, toižed keled — 4,38%.

Religijan mödhe (lidn, vl 2011): hristanuskojad — 55,86%, religijatomad — 28,24%, islamanuskojad — 5,43%, sikhad — 1,19%, induistad — 0,94%, judaistad — 0,91%, buddistad — 0,37%, toine religii — 0,32%, religijan ozutandata — 6,74%.

Transport

Lidn om sur' raudteiden, avtoteiden da veziteiden sol'm Anglijan pohjoižes.

Rahvahidenkeskeine civiline Lidsan da Bredfordan lendimport (LBA, 4 mln passažiroid vl 2018) sijadase 11 km lodeheze Lids-lidnan keskusespäi. Tehtas reisid Ispanijan i Francijan lidnoihe, Evropan toižiden maiden järedoihe lidnoihe, Turkanmaha, mugažo Suren Britanijan lidnoihe (London, Belfast).

Irdkosketused

• Lidnan ohjastusen oficialine portal (Leeds City Council, leeds.gov.uk). (angl.)