Šäuläi
Šäuläi (litv.: Šiauliai, saks.: Schaulen, pol'š.: Szawle, ven.: Шяуляй, edel 1917. vot — Шавли (Šavli), edel 1795 — Сауле (Saule)) om lidn Litvanman pohjoižes. Se om valdkundan nellänz' surtte lidn eläjiden lugun mödhe.
Lidnanznam |
Flag |
Valdkund | Litvanma |
Eläjiden lugu (2018) | 100,618 ristitud |
Pind | 81,13 km² |
Pämez' | Arturas Visockas (sulaku 2015—) |
Telefonkod | +370−41 |
Aigvö | tal'vel UTC+2, kezal UTC+3 |
Istorii
vajehtaEländpunkt mainitase ezmäižen kerdan Livonijan rifmuidud aigkirjas vl 1236 kuti žilo toranno, konz sijaližed vägestiba mekankandajiden ricariden ordenad. Saule sai lidnan statusad vl 1713.
Vll 1795−1918 lidn mülüi Venälaižhe imperijha, oli nahkan ümbriradmižen keskuseks. Ezmäižen mail'man sodan aigan vn 1915 keväz'kus Germanijan imperijan sodaväged mureniba lidnan sauvusiden kaks' koumandest. Toižen mail'man sodan aigan vn 1944 elokus pertiden nell' videndest oli pandud mantazole. Nevondkundaližen aigan (1944−1991) lidn šingotihe elektronikan keskuseks, mecan i sauvomižen edheotandoil, velosipedantegimel, järedal sodail'mbazal.
Vspäi 1996 joudjaline ekonomine zon mülütab metallan, plastikan, tekstilin i elektronikan edheotandoid. Lidn šingotase turizmal mugažo i radvägen eksportal Evropan maihe.
Geografijan andmused
vajehtaLidn sijadase 103..150 m ü.m.t. korktusil. Rekivanjärven (litv.: Rėkyvos ežeras, Rėkyvà) randad oma lidnan suves.
Matkad Vil'nüshasai om 214 km suvipäivnouzmha, Kaunashasai — 142 km suvhe, Klaipedhasai — 161 km päivlaskmha. Lähembaine järed lidn om Rig 128 km pohjoižpäivnouzmha.
Klimat om ven kontinentaline Baltijan meren valatoitusenke. Keza om päivoikaz, tal'vaig om pil'vekaz lujas. Voden keskmäine lämuz om +7,6 C°, kezakun-elokun +16,0..+18,5 C°, tal'vkun-uhokun −1,2..−2,9 C°. Ekstremumad oma −36,4 C° (viluku, uhoku) i +35,7 C° (heinku, eloku). Kezaaigan minimum om +0,1 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +13,4 C° (tal'vku, uhoku). Ei voi panda halad kezakus-elokus. Paneb sadegid 643 mm vodes, enamba kezakus-elokus (69..78 mm kus) i redukus (72 mm), vähemba uhokus-sulakus (33..36 mm kus). Kun keskmäine relätivine il'man nepsuz vajehtase 67..73 % röunoiš sulakus-heinkus, 85..90 % redukus-uhokus.
Eläjad
vajehtaVn 2011 Litvanman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 109 328 ristitud. Kaik 100 618 eläjad oli lidnas vl 2018. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 149 083 eläjad vl 1992.
Rahvahad (2011): litvalaižed — 93,6 %, venänikad — 4,1 %, toižed rahvahad — 2,3 %.
Transport
vajehtaAvtobusad, taksid da ezilidnelektrojonused oma kundaližeks transportaks lidnas da sen ümbrištos.
Rahvahidenkeskeine Šäuläi-lendimport (SQQ) sijadase lidnan suvipäivnouzmas, seičemes kilometras keskuzpalaspäi, Zokniai-rajonas, vspäi 2004 PAKO:n sodaaviacii kävutab sidä mugažo.
Sport
vajehtaIrdkosketused
vajehta- Lidnan tobmuden oficialine sait (siauliai.lt). (litv.) (angl.)
Šäuläi Vikiaitas |
Litvanman statistikan agjad da niiden enččed administrativižed keskused | ||
Alitusan agj (Alitus) | Kaunasan agj (Kaunas) | Klaipedan agj (Klaiped) | Marijampolen agj (Marijampole) | Panevežisan agj (Panevežis) | Šäuläin agj (Šäuläi) | Tauragen agj (Taurage) | Tel'šäin agj (Tel'šäi) | Utenan agj (Uten) | Vil'nüsan agj (Vil'nüs) | ||