Uusikaarlepüü

Uusikaarlepüü (suom.: Uusikaarlepyy [ˈuːsiˌkɑːrleˌpyː], mugažo Lapuanjoensuu, roč.: Nykarleby, sijaline ročin virkand: [nyˈkɑːrleˌbyː]) om Suomenman lidn da lidnankund valdkundan päivlaskmas, Botnižen lahten randal. Se om Pohjanma-agjan nellänz' lidnankund kudespäi eläjiden lugun mödhe.

Uusikaarlepüü
Uusikaarlepyy (suom.)
Nykarleby (roč.)

Lidnanznam
Valdkund	Suomenma
Eläjiden lugu (2024)	7,467 ristitud
Pind	1,675,21 km²
Pämez'	Tomas Björk (kezaku 2024—, Thomas Björk)
Telefonkod	+358-
Aigvö	tal'vel UTC+2, kezal UTC+3

Lidnankundan sijaduz agjas i valdkundas (2020)

Istorii

Lepua-külä sai lidnan oiktusid vl 1620. Sil-žo aigal nügüdläine nimi om sündnus, suomen nimituz toštab ročin nimed känduses, Karlebü-lidnan mödhe. Torad mäniba lidnan ümbrištos Suomen sodan aigan (1808) Ročinman i Venäman keskes. Mülütihe koumed küläkundad Uusikaarlepüühü vl 1975: Uusikaarlepüü (küläkund), Munsal (suom.: Munsala) i Jepua.

Uusikaarlepüü šingotase «KWH Group»-konglomeratan (baziruiše Vas-lidnas) kahtel tegimel: pakuitesen i torviden pästand («Prevex»), abrazivad krepindanke («KWH Mirka»). Mugažo «Westwood»-edheotand tegeb puižid pordhid.

Geografijan andmused

Lidn sijadase agjan pohjoižes, Lapua-jogensun randoil (suom.: Lapuanjoki, roč.: Lappo å / Nykarleby älv 150 km pitte).

Matkad agjan Vas-keskushesai om 66 km suvipäivlaskmha orhal vai 77 km avtol, Hel'sinki-pälidnhasai om 395 km suvhe-suvipäivnouzmha orhal vai 460 km avtotedme. Lähembaižed lidnad avtotedme oma Pietarsaari kaks'kümne kilometrad pohjoižhe-pohjoižpäivnouzmha i Kokkol (Keskpohjanma) 50 km pohjoižpäivnouzmha. «Seinjogi — Oulu»-raudtekeskust läbitab kundad, kaks' raudtestancijad.

Vn 2022 andmusiden mödhe lidnankundan pind om 1675,21 km², sidä kesken kuivma — 732,71 km², vezi i sokaz tahond — 4,50 km², meri otab 938,00 nellikkilometrad.

Tobmuz

Lidnankundan da sen ümbrišton kart (2020)

Uusikaarlepüün municipaline suim kogoneb 27 ezitajaspäi.

Edeližed lidnan pämehed oma Mats Brandt (kül'mku 2018 — semendku 2022), Gösta Villman (roč. Gösta Willman, radoi vll 2002−2018).

Eläjad

Vl 1980 lidnankundan eläjiden lugu oli 7 537 ristitud, vl 2000 — 7 492 ristitud, vl 2010 — 7 458 ristitud, vl 2020 — 7 473 ristitud. Municipalitetan kaikiš suremb ristitišt oli 7 768 eläjad vl 1985. Ristitišton pol' eläb lidnankundan keskuses.

Kodikel' (2016): suomen kel' — 7,1 %, ročin kel' — 86,9 %, toižed keled — 6,0 %.

Galerei

• 
  Lidnan ohjastusen pert' (2017)
• 
  Uusikaarlepüün Ph. Birgittan jumalanpert' (om saudud 18. voz'sadan ühtendel polel), vn 2017 nägu
• 
  «KWH Mirka»-kompanijan tegim vl 2016
• 
  Söndtavaroiden S-market-verkon lauk (2017)
• 
  Jepua-raudtestancijan (roč. Jeppo) sauvuz vl 2013

Irdkosketused

• Lidnan oficialine sait (nykarleby.fi). (roč.) (suom.)