Mail'man tervhudenorganizacii

Mail'man tervhudenorganizacii (angl.: World Health Organization / WHO, franc.: Organisation mondiale de la santé / OMS), vai Mail'man tervhudenkaičendan organizacii, MTO, om rahvahidenkeskeine aluzkund tervhudenkaičendan sferas, mülüb ÜRO:ho.

Mail'man tervhudenorganizacijan päfateran sauvused Ženev-lidnas, Šveicarii, vl 2007

Mail'man tervhudenorganizacijan flag

Besedoičendan päkeled oma anglijan i francijan keled. Mail'man tervhudenorganizacijan pädirektor (kahesanz' lugul) om Tedros Adanom Gebreisus-lekar' (Efiopii) vn 2017 heinkun 1. päiväspäi.

Istorii

19. voz'sadan keskespäi oli severt-se tervhudenkaičendan organizacijoid-edelkävujid mail'mas, no ei olend kogonaižen mail'man täht. Rahvahidenkeskeižed sanitarižed konferencijad mäniba vll 1851−1938, kaik niid oli 14.

Organizacijan aluz om pandud vn 1948 7. päiväl sulakud ühtenzoitmaha mail'man naprindoid tervhuden kaičendan sferas. Päfater sijadase Ženev-lidnas, Šveicarii. Oigetas Mail'man tervhuden päiväd 7. sulakud.

Nügüd'aigan organizacii om olmas spravitamha konkretižid läžundoid i pošavid. Se klassificiruib läžundoid, märhapaneb zelliden pänimikirjutesid i lapsiden vakcinacijan mülündad. MTO radab valdkundoiden tervhudenkaičendan sisteman šingotesen päl, sädab sen sarakon standartid. Varadab mamust i laps'aigad, abutab londuseližen ümbrišton kaičendale. Vedab sanitarišt statistikad i pästab dokumentoiden äjüt sen alusel. Vll 2020−2021 MTO:n kogonaine büdžet oli US$5,8 mlrd vai sen enamba (vl 2019 US$2,5 mlrd), sida kesken 28 % oli regulärine rahaabu ühtnijoiš valdkundoišpäi, 72 % — toine rahaabu valdkundoišpäi, organizacijoišpäi i privatižiš fondoišpäi, sal'hed rahapanendaspäi.

Struktur

MTO:n regionad i regionaližiden büroiden sijadused:     Afrikanine (Brazzavil', Kongon Tazovaldkund)      Tün'valdmerine (Manil, Filippinad)      Keskmeren (Kair, Egipt)      Suvipäivnouzmaižen Azijan (Nju Deli, Indii)      Evropine (Kopenhagen, Danii)      Amerikaine (Vašington, AÜV)

Kaik 194 valdkundad da territorijad mülüdas Mail'man tervhudenorganizacijha. Pätand uden valdkundan ühtnendas tegese äniden järgeližel enambusel. Oma Mail'man tervhudenorganizacijan paloikš:

• Mail'man tervhudenkaičendan assamblei. Organizacijan üleine organ, sen suim keradase Ženevas joga vodel läz semendkus, koumin delegatad kaikuččes valdkundaspäi vai sen vähemba;
• MTO:n radonoigendai komitet. Organizacijan ohjandai organ, siš om 34 ühtnijad koumeks vodeks, valitas koumandest joga vodel. Sessii oleskeleb kaks' kerdad vodes vai sen paksumba;
• MTO:n sekretariat;
• kaik om kuz' regionališt bürod, oma sätud vll 1949−1952;
• niiden ližaks om kahesa specializiruidud MTO:n bürod.

Irdkosketused

• Mail'man tervhudenorganizacijan oficialine sait (who.int). (angl.) (arab.) (kit.) (fr.) (ven.) (isp.) (port.)