Kizilürt

Kizilürt (ven.: Кизилюрт [кизилъю́рт], avar.: Гъизилюрт, kum.: Къызылюрт, sana-sanhal'ne känduz — «rusked žilo») om Venäman lidn da lidnümbrik Dagestanan Tazovaldkundan keskuses. Se om Kizilürtan rajonan administrativižeks keskuseks mugažo, ei mülü rajonha.

Kizilürt
Кизилюрт (ven.)
Гъизилюрт (avar.)
Къызылюрт (kumik.)

Lidnanznam
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2018)	37,171 ristitud
Pind	50 km²
Pämez'	Magomed Ucumiev (semendku 1998—)
Telefonkod	+7−87 234-xx-xxx
Avtokod	05
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Istorii

Vl 1831 Venäman imperijan sodaväged šturmuiba Čir'jurt-varmitest. Nügüdläižen eländpunktan aluz om pandud venämalaižil vl 1894 kuti Čir'jurt-raudtestancii «Beslan — Petrovsk»-jonol. 1930-zil vozil nimitihe žilod da raudtestancijad nügüdläižikš. Radnikžilo sai lidnan statusad vn 1963 uhokus.

Lidn šingotase sauvondmaterialiden edheotandoil (cement, savič, keramzit, šebin', metalližed konstrukcijad) i elektrotehnižen kaičendan tegimel, gidroenergetikal (Sulakan GES:oiden kaskad) i sömtegimišton edheotandoil (leibtegim, jähižen fabrik).

Geografijan andmused

Lidn sijadase Sulak-jogen randal, 45..115 m korktusil valdmeren pindan päl. Matkad Mahačkalhasai om 53 km suvipäivnouzmha. Lähembaine lidn om Hasavürt 25 km päivlaskmha orhal, raudtel vai avtol.

Kaks' lidnanvuittušt žilod da muite žilo mülüdas lidnümbrikho Kizilürtan ližaks.

Eläjad

Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 32 988 ristitud, lidnümbrikon — 43 421 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Vl 2018 kaik 48 058 ristitud elädas lidnümbrikod.

Rahvahad (enamba 0,8% vl 2010): avarad — 70,9%, kumikalaižed — 11,9%, lakalaižed — 5,3%, venälaižed — 3,8%, lezgilaižed — 2,9%, darginalaižed — 2,5%, čečenalaižed — 0,9%, toižed rahvahad — 1,6%, rahvahuden ozutandata — 0,2%.

Irdkosketused

• Municipaližen «Kizilürt-lidn»-ühtnikan tobmuden aluzkundoiden oficialine sait (мо-кизилюрт.рф). (ven.)
• Kizilürt-lidn Dagestanan Tazovaldkundan municipaližiden ühtnikoiden dagmo.ru-saital. (ven.)