Jurmal

Jurmal (latv.: Jūrmala [ˈjuːrmala] «mererand», saks.: Riga-Strand) om lidn Latvijan keskuzpalas. Se om valdkundan videnz' lidn eläjiden lugun mödhe, Rigan päivlaskmaine ezilidn.

Jurmal
Jūrmala

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Latvii
Eläjiden lugu (2024)	52,154 ristitud
Pind	101,23 km²
Pämez'	Rita Sproge (kül'mku 2022—, Rita Sproģe)
Telefonkod	+371−67
Aigvö	tal'vel UTC+2, kezal UTC+3

Lidnan sijaduz valdkundas (2021)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1785. Vspäi 1920 se om lidnan statusanke. Vozil 1946−1959 lidn oli Rigan lidnrajonaks. Vn 1959 11. kül'mkud Latvijan NST:n Ülembaine Nevondkund päti säta Jurmal-lidnad Rigan Jurmalan rajonaspäi, sil-žo aigal mülütihe Slok- (Sloka) i Kemeri-lidnoid Jurmalha.

Jurmal šingotase Rigan «magaduzsijaks», kurortaks (letkesine kül'bendrand 33 km pitte), turizman i raudtetransportan edheotandoil.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Baltijan meren Rigan lahten randištol, kuz' metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel. Jurmal vedase 32 kilometrha pidust' mererandad koumekilometrižel šoidul, šoid om röunatud Lielupe-jogel. Röunatab Rig-pälidnanke, matkad Jurmalan keskuzpalaspäi Rigan keskuzpalhasai om 25 km päivnouzmha.

Lidnan ühthine pind om 101,23 nellikkilometrad, sidä kesken kuivma otab 88,98 km².

Klimat om ven valdmeren, kontinentaližen klimatan röunal. Ekstremumad oma −39,3 C° (viluku) i +37,2 C° (heinku, eloku). Kezaaigan minimum om +6,7 C° (eloku), tal'vaigan maksimum om +11,6 C° (tal'vku). Ei voi panda halad sulakus-sügüz'kus. Paneb sadegid 636 mm vodes, enamba heinkus-sügüz'kus (76..79 mm kus), vähemba vilukus-keväz'kus (25..33 mm kus). Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 70..75 % röunoiš sulakus-heinkus, 85..89 % redukus-uhokus. Meriveden lämuz om 0..+1 C° vilukus-keväz'kus, +19..+23 C° heinkus-sügüz'kus.

Tobmuz

Jurmalan mikrorajonad (2016)

Lidn jagase 26 mikrorajonaks.

Lidnan tobmuden pämez' om sen Duman ezimez' (latv.: Jūrmalas domes priekšsēdētāja). Edeline lidnan pämez' om Gatis Truksnis (sügüz'ku 2010 — kül'mku 2022), radoi nell' aigkeskustad lühüdoidenke rat'kaigoidenke.

Eläjad

Vl 1959 lidnan eläjiden lugu oli 37 954 ristitud. Vn 2011 rahvahanlugemižen mödhe kaik 50 840 ristitud elihe lidnas. Kaik 57 371 eläjad oli lidnas vl 2016. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 61 041 eläjid vl 1991.

Rahvahad (enamba 0,7 % vl 2011): latvijalaižed — 53,3 % (heiden kesken latgalijalaižed — 2,3 %), venänikad — 34,4 %, vaugedvenälaižed — 3,5 %, ukrainalaižed — 2,3 %, pol'šanmalaižed — 1,5 %, litvalaižed — 0,9 %, evrejalaižed — 0,8 %, čiganalaižed — 0,7 %, toižed rahvahad i rahvahuden ozutandata — 2,6 %.

Transport

Avtobusad (seičeme maršrutad), ezilidnelektrojonused (nell' stancijad i kümne platformad), maršruttaksid da taksid oma kundaližeks transportaks lidnan südäimes.

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden sait (jurmala.lv). (latv.)