Tammut

Tammut
Ujelii tammut (Ajuga reptans) Vašingtonan sadus, AÜV
Tedoklassifikacii
Valdkund: Kazmused Palakund: Änikkazmused (Magnoliophyta) Klass: Kaksidülehtesižed (Dicotyledones) Kund: Lamiales Sugukund: Lamiaceae Heim: Tammut
Latinankel'ne nimi
Ájuga L., 1753
Sistematik Vikierikoiš Kuvad Vikiaitas ITIS 32451 NCBI 38595

Tammut (latin.: Ajuga) om üks'voččiden i äivoččiden heinäsižiden kazmusiden heim Lamiaceae-sugukundaspäi. Kogoneb läz 65 erikospäi.

Leviganduz

Erikoiden enambuz kazvab Evropas i Azijas, mugažo 7 erikod Afrikas (sidä kesken 4 Madagaskar-sarel) i 2 erikod Avstralijan suvipäivnouzmas. Severz'-se erikoid oma naturalizuidud Amerikas.

Kazmusen nägu vajehtub mahusen i klimatan mödhe. Kuivudenvastaine heim.

Ümbrikirjutand

Täuz'kaznu tammut oleskeleb 5..50 santimetrad kortte, om erikoid ujelijoidenke i seižujidenke seikhidenke. Lehtesed kazdas paroil, jurenno ned oma järedamb mi ülähän.

Ruskedsinižed pened kellonvuiččed änikod kazdas renghil. Änikoiden muju voib olda pakuine, vauged, ruza, sivivauvaz i purpurine mugažo. Änikuz om tähk, voib augotadas ani maspäi.

Kävutand

Keskaigan ištutadihe Evropas pertiden katusil kaičemha niid samaldust vaste. Kul'tiviruidas ujelijad, ženevalašt i piramidanvuittušt tammut saduiš dekorativižeks kazmuseks, sädihe äi kirjavid sortuid.

Ottas turkestanižen tammuden unotest, pekstud lehtesid i südäivet tonizirujaks zelläks.

Valitud erikod

• Ajuga arabica — Arabijan tammut
• Ajuga australis — Avstraline tammut
• Ajuga genevensis — Ženevalaine (Karvakaz) tammut
• Ajuga japonica — Japonine tammut
• Ajuga novoguineensis — Uden Gvinejan tammut
• Ajuga orientalis — Keskmeren tammut
• Ajuga pyramidalis — Piramidanvuitte tammut, heimon tipine erik
• Ajuga reptans — Ujelii (Järgeline) tammut
• Ajuga turkestanica — Turkestanine tammut