San Huan (lidn, Puerto Riko)

San Huan (isp.: San Juan Bautista, San Juan [saŋ ˈxwan] «Joann-valatoitai», angl.: San Juan [ˌsæn ˈhwɑːn]) om AÜV:oiden Puerto Riko-territorijan pälidn, sen kaikiš suremb lidn.

San Huan
San Juan Bautista (isp.)
San Juan (angl.)

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad
Eläjiden lugu (2020)	342,259 ristitud
Pind	199,2 km²
Pämez'	Migel' Romero (viluku 2021—, Miguel Romero)
Telefonkod	+1−787, 939
Aigvö	UTC−4

Lidnan kart ezilidnoidenke (2015)

Lidn om Puerto Rikon tegimišton, rahaazjoiden da turizman päkeskuseks.

Istorii

Vl 1521 ispanižed kolonizirujad paniba lidnan alust, eziauguižikš Ciudad de Puerto Rico-nimenke («sal'hekahan portan lidn»). Se om kahtenz' lidn Amerikas aigan mödhe, kudamban alust evropalaižed paniba, Santo Domingon jäl'ghe. Ujuden vedihe kuldad da hobedad portan kal't.

Vspäi 1898 San Huan kändihe amerikaižeks lidnaks Ispaniž-Amerikaižen sodan jäl'ghe.

Geografijan andmused

San Huan sijadase Puerto Riko-saren pohjoižel randal. Lidnan pind om 199 km², sidä kesken ma otab 124 km², vezi — 75 km² (37,8 %). San Huan seižub Atlantižen valdmeren randal kahesa metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel. Ühtennimine merilaht da kaks' lagunad (Kondado da San Hose) oma lidnas.

Klimat om meren tropine mussonine, päivoikaz, räk da neps. Kun keskmäine lämuz vajehtase +25,3..+28,6 C° röunoiš voden aigan. Ekstremumad oma +16 C° (viluku, keväz'ku) i +37 C° (reduku). Il'man lämuz voib ülitada +32 C° miččel taht kul. Paneb sadegid 1521 mm vodes, kaikiš kuivamb pord om uhoku-keväz'ku (121 mm kaikes pordos), kaikiš märgambad oma semendku (141 mm), heinku-sügüz'ku (153..165 mm kus) i kül'mku (187 mm). Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 71..77 % röunoiš voden aigan.

Tobmuz

Lidnan administrativine jagand (2004)

San Huan jagase 18 administrativižeks ümbrikoks (isp.: barrio, angl.: district).

Edeline lidnan pämez' (mer, isp.: Alcalde de San Juan Bautista, angl.: mayor of San Juan) om Karmen Julin Kruz Soto (Carmen Yulín Cruz Soto, viluku 2013 — tal'vku 2020).

Eläjad

Vn 2010 rahvahanlugemižen mödhe lidnan ristitišt oli 395 326 eläjad. Vll 1960−2000 lidnan ristitišt oli kaikiš suremb, enamba 430 tuhad eläjid (463 242 ristitud vl 1970). Läz 2,3 mln ristituid elädas lidnan aglomeracijas (2010). San Juan om konurbacijas Karolinanke päivnouzmas, Kaguasanke suves da Gvainabonke päivlaskmas.

Transport

Avtobusad, ehtatimed da kebn metro oma kundaližeks transportaks lidnan südäimes.

Rahvahidenkeskeine soda- da civiline Luis Munjos Marin-lendimport (SJU / TJSJ, 12,1 mln passažiroid vl 2023) sijadase 13 kilometras suvipäivnouzmha lidnan amuižes keskusespäi. Sišpäi tehtas reisid AÜV:oihe, Kariban meren toižihe sarihe, Suviamerikan pohjoižhe, Kanadha da Päivlaskmaižen Evropan maihe.

Irdkosketused

• San Juan Ciudad Patria — San Huan-lidnan ohjastusen oficialine sait (sanjuan.pr). (isp.)