Turkan kel'
Turkan (turcijan) kel' (ičeze nimituz: Türk dili [ˈtyɾc 'dili], lühüdas Türkçe [ˈt̪yɾktʃe]) om üks' türkižiš kelišpäi.
Necil kelel pagištas turkad Turkanmas (ristitišton 93% vl 2005) da Pohjoižkipras, i enamba kaiked neniš verhiš maiš: Saksanmas (2,5 mln pagižijoid) i Bolgarijas (750 tuh. rist.). Pagižijoiden lugu om läz 65 millionad ristituid mamankeleks i läz 10 millionad pagižijoid toižeks keleks, kaikiš enamba levitadud türkižen keliden keskes. Kirjkel' om latinan kirjamišton pohjal (edel 1928. vot oti araban kirjkelen aluseks), kirjankel' om sätud Stambulan paginan alusel i vajehti osmanan kel't. Om äi suližid paginoid, ned sätas kontinuumad Stambulaspäi Azerbaidžanan röunhasai.
Kelen reguliruindorganizacii om kundaline «Turkanman kelentedon associacii» (Türk Dil Kurumu, TDK) Turkanman ohjastusenno, päofis sijadase Ankaras. Organizacijan aluz om pandud Mustafa Atatürkal vl 1932, eziauguižešti Türk Dili Tetkik Cemiyeti-nimitusenke («Sebr turkan kelen tedoiduses»), kändihe tedoinstitutaks vl 1934.
Sanoiden bazine järgenduz sanundas om SOV. Sanoiš vokaliden garmonii om olmas. Turkan kel' om agglütinativine kel'. Ei ole grammatižen sugun kategorijad.
Lugusanad
vajehta- bir — üks'
- iki — kaks'
- üç — koume
- dört — nell'
- beş — viž
- altı — kuz'
- yedi — seičeme
- sekiz — kahesa
- dokuz — ühesa
- on — kümne
- yirmi — kaks'kümne
- otuz — koumekümne
- kırk — nell'kümne
- elli — vižkümne
- yüz — sada
- bin — tuha
Frazad
vajehta- Merhaba! – Tervhen!
- Adınız ne? – Kut sindai kuctas?
- Nerelisin? – Kugalaine oled?
- Nerede yaşıyorsun? – Kus sinä eläd?
- Hoşçakal! / Görüşürüz! – Nägemižhesai! / Nägemoiš!
- Çok teşekkürler! / Teşekkür ederim. – Sur' spasib! / Kitän.
Homaičendad
vajehta
Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe. |