Lahor

Lahor (urdu: لاھور‎ [laːˈɦɔːɾ], angl.: Lahore [laːˈhoːr], pandžabi: لہور [ˈlɔ˨ːɾə̆]) om lidn Pakistanan pohjoižpäivnouzmas. Se om valdkundan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, Pendžab-štatan administrativine keskuz.

Lahor
لاھور‎ (urdu)
Lahore (angl.)

Valdkund	Pakistan
Eläjiden lugu (2023)	13,004,135 ristitud
Pind	1,772 km²
Telefonkod	+92-(0)42
Aigvö	UTC+5

Lidnan kart (2017)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud 7. voz'sadal meiden erad vai sen aigemba. Se mainitase 10. voz'sadaspäi kuti Lavkot («Lav:an lidnuz»). Sai lidnan statusad vl 1040, konz uz' lidnuz oli vaumitud vanhan sijas. Islaman hengeline keskuz 13. voz'sadaspäi. Vll 1799−1848 oli sikhoiden ripmatoman valdkundan pälidnaks.

Lahor šingotase nenil ižandusen sarakoil: tekstiline, sömtegimišt, himine, metallan ümbriradmine, mašinansauvomine, kinon tehmine (Lollivud). Pakistanan raudteiden päfater om saudud neciš lidnas.

Geografijan andmused

Lidn sijadase štatan pohjoižpäivnouzmas, Ravi-jogen hural randal (se-žo amuine Iravati, 720 km pitte, Indan hurapol'ne bassein), 217 m ü.m.t. keskmäižel korktusel, läz Indijan röunad. Lähembaine indine lidn om Amritsar. Pakistanan koumanz' i statan kahtenz' surtte Feisalabad-lidn seižub 120 km paivlaskmha orhal vai 145 km avtotedme.

Klimat om subtropine pol'kuiv, päivoikaz päiči lühüdas vihmsezonas. Voden keskmäine lämuz om +24,9 C°, semendkun-sügüz'kun +29,9..+33,2 C°, tal'vkun-uhokun +13,1..+16,5 C°. Ekstremumad oma −2,2 C° (viluku) i +48,3 C° (semendku). Paneb sadegid 674 mm vodes, enamba heinkus (189 mm) i elokus (177 mm), vähemba redukus-tal'vkus (7..10 mm kus). Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 36..42 % röunoiš sulakus-kezakus, 63..70 % heinkus-sügüz'kus i kül'mkus-vilukus.

Tobmuz

Lidnan ühesa zonad, A znamoičeb Lahoran garnizonan territorijad (2009)

Lidn jagase ühesaks nimitadud zonaks, vll 2001−2015 nimitihe lidnoikš. Niiden pämehed oma Lahoran meran varapämehikš. Zonad alajagasoiš 274 nimitadud nevondkundaks (angl.: Union Council), edel vn 2015 kül'mkud niid oli 152. Oz., UC 1 Begum Kot Šahdara sijadase Ravi-zonas (zonas 1).

Lahoran garnizon (angl.: Lahore Cantonment) sijadase lidnan keskuzpalas, se alištub valdkundan kaičendministrusele oikti.

Eläjad

Vl 2010 lidnan eläjiden lugu oli 7 129 629 ristitud, vl 1998 — 5 209 088 ristitud. Kaik 11 126 285 elajad oli lidnas vl 2017. Läz 13 mln eläjid om kaikes lidnas 1772 nellikkilometrad pindal vl 2023.

Religijan mödhe (vn 2017 Pakistanan rahvahanlugemine) eläjiden 97 % oma islamanuskojad, 2 % — hristanuskojad, 1 % — toižed uskojad (induizm, sikhizm).

Transport

Avtobusad, kiruhavtobusad, minibusad, taksid, avto- i motorikšad oma kundaližeks transportaks lidnas. Avtomatižen metropolitenan ezmäine jono (26 stancijad, 27,1 km raudted) radaškanzi vn 2020 redukus, i kaks' tošt jonod oma sauvomas.

Rahvahidenkeskeine civiline Allama Ikbal-lendimport (LHE / OPLA, 5 mln passažiroid 2017−18 finansižel vodel) sijadase lidnan päivnouzmas, avtoümbärten südäimes. Tehtas reisid valdkundan, Keskuzazijan, Persijan lahten i Lähižen Päivnouzmman kaikihe surihe lidnoihe, mugažo Bakuhu, Kolomboho, Bankokha i Kuala-Lumpurha.

Irdkosketused

• Lidnan oficialine sait (lahore.punjab.gov.pk). (angl.)