Espoo

Espoo (mugažo suomen kelel, virkand: [ˈespoː]; roč.: Esbo [ˈɛsːbʊ]) om lidn Suomenman suves, Udenman provincijas. Se om valdkundan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe (vspäi 1991), Hel'sinkin päivlaskmaine ezilidn.

Espoo (veps. i suom.)
Esbo (roč.)

Lidnanznam
Valdkund	Suomenma
Eläjiden lugu (2023)	311,888 ristitud
Pind	528,03 km²
Pämez'	Jukka Mäkelä (viluku 2011—)
Telefonkod	+358-(0)9
Aigvö	tal'vel UTC+2, kezal UTC+3

Lidnan rajonad da kundad (2010)

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1431. Nimitihe penen Espoonjogen mödhe (roč.: Esbo å, seičemen kilometrad pitte). Vl 1920 oli ühesa tuhad eläjid, i seičeme kümnespäi oliba ročinkel'žed. Espoo kändihe lidnudeks vl 1963 i sai lidnan statusad vl 1972.

Espoo šingotase torguindan järedoil keskusil, Suomenoja-elektrostancijal, universitetan Aalton nimed tedoidusil. Fortum-, Neste- i Nokia- kompanijoiden päfaterad oma saudud lidnan territorijal. Kaikiš suremb radonandai om Espoon lidnan tobmuz (14 tuhad radnikoid).

Geografijan andmused

Lidn sijadase Suomen lahten pohjoižrandal. Randanpird om 58 km pitte, 165 merisart. Severz'-se penid reskveden järvid om lidnan pohjoižpalas. Erine Kauniainen-lidn om anklavaks Espoon keskuses. Vn 2020 andmisiden mödhe lidnan ühthine pind — 528,03 km², sidä kesken kuiv ma 312,29 km², vezi i sokaz tahond — 17,94 km², meren pind om 197,80 km².

Klimat om ven, lähižen Hel'sinkin pojav. Sä om vajehtui, Suomen laht pehmdab sidä. Voden keskmäine lämuz om +5..+6 C°. Paneb sadegid 600..700 mm vodes.

Tobmuz

Espoo jagase seičemeks nimitadud rajonaks, ned alajagasoiš 56 kundaks.

Edeline lidnan pämez' oli Marketta Kokkonen vll 1995−2010.

Eläjad

Vl 1970 lidnan ristitišt oli 92 655 ristitud. Vl 2000 lidnan eläjiden lugu oli 209 667 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'.

Mamankelen mödhe (2016): suomen kel' — 77,5 %, ročin kel' — 7,3 %, toižed keled — 15,2 %. Lidn om kaks'keline oficialižikš.

Universitet Aalton nimed (alusenpanend 2010, 17,5 tuh. üläopenikoid vl 2016) om Espoon professionaližen opendusen päižeks aluzkundaks.

Transport

Avtobusad da taksid oma kundaližeks transportaks lidnas da sen ümbrištos. Vn 2017 kül'mkuspäi lidnan keskuz om ühtenzoittud Hel'sinkinke metropolitenal.

Lähembaine rahvahidenkeskeine lendimport sijadase lähižes Vantaa-lidnas.

Galerei

• 
  Lidnan ohjastusen pert' (2005)
• 
  Espoon teatr, vn 2010 nägu
• 
  Nokia:n päfater vl 2011
• 
  «Iso Omena»-torguindkeskuz (2014)
• 
  «Espoo Metro Areena»-stadion äjiden kävutandoiden täht (2009)

Irdkosketused

• Lidnan ohjastusen sait (espoo.fi). (suom.) (roč.) (angl.)