Radioaktivine čihodamine

(Oigetud lehtpolelpäi Radioaktivižuz)

Radioaktivine čihodamine om stabilitomiden atomoiden südäitukuiden mülündan (Z-täude, A-masslugu) vai südäiolendan spontanine vajehtuz elementarižiden henegiden, gammakvantoiden vai/i südäitukuiden palaižiden laskendal[1].

Voib täuzin azotada al'faheničuid bumagan lehtesel, betaheničuid alüminijan lehtesel. Gammasädeged oleldas poletud vaiše enambal massal, kut hahktinan lujas sanged valuz.

Radioaktivižen čihodamižen processan toine nimi om radioaktivižuz, nua sättujad nuklidad oma radioaktivižed (radionuklidad). Radioaktivižed oma substancijad radioaktiviženke südäitukunke mugažo. Radioaktivižusen südäitukuiden kaks' toižendad om sandan mödhe: putujiden londuses om londuseline, sadud ratud tel (südäitukreakcijoiš) om ratud radioaktivižuz.

Alištui čihodamižele om mamsüdäituk, sündui sen čihodamižen jäl'ghe om tütärsüdäituk. Soddin sirdusen ohjandim ümbrikirjutab tütärsüdäitukun masslugun i täutken vajehtuz mamsüdäitukun rindataden. Paksus izotopad čihotas kahtel vai sen enamba tel ühtenaigašti. Sündui čihodamižes tütärsüdäituk om radioaktivine erasti i čihodab aigan mändes mugažo. Radioaktivižen čihodamižen process mäneb sihesai, kuni kaik südäitukud kändasoiš stabiližikš. Mugomiden čihodamižiden järgenduz nimitase čihodamižen čepiižeks, sen aigan sündujiden nuklidoiden järgenduz om radioaktivine rivi.

Francine Antuan Anri Bekkerel'-fizikantedomez' avaiži radioaktivižust vl 1896. Löutihe kodviden kal't, miše tehnecii, prometii i kaik himižed elementad 83 nomeranke (vismut) da sen enamba oma radioaktivižed, toižin sanoin niil ei ole stabiližid izotopoid.

Homaičendad

vajehta
  1. Физическая энциклопедия (Fizine enciklopedii) / päredaktor A. M. Prohorov. — М.: Sovetskaja encikolpedija, 1994. — T. 4. Пойнтинга — Робертсона - Стримеры. — Lp. 210. — 704 lp. — 40 tuh. egz. (ven.) ISBN 5-85270-087-8
  Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.