Ser Isaak Njuton (angl.: Isaac Newton [ˌaɪzək ˈnjuːtən]; sünd. 4. viluku 1643 grigorianižen kalendarin mödhe, Vulsthorp läz Kolstervortad, Anglii — kol. 31. keväz'ku 1726, Kensington, Sur' Britanii) oli sur' anglijalaine fizikantedomez', matematikantedomez' da astronom, üks' klassižen fizikan sädajišpäi.

Njuton Isaak
angl.: Isaac Newton[1]
Isaak Njuton vl 1689 (Godfri Kneller-seran voimujukuva)
Isaak Njuton vl 1689
(Godfri Kneller-seran voimujukuva)
radmižen toižend:

matematikanmez', filosof

sündundan dat:

25 tal'vku 1642 (4. viluku 1643)[2][3][4][5]

sündundan sijaduz:

Woolsthorpe Manor[d], Lincolnshire[d], Inglismaa kuningriik[d][6]

valdkund:

 Inglismaa kuningriik[d][7][1]
 Suurbritannia kuningriik[d][8][1]

kolendan dat:

20 (31) keväz'ku 1727[9][10][4][5] (84 vot)

kolendan sijaduz:

Kensington[d], Suurbritannia kuningriik[d][11]

tat:

Isaac Newton Sr.[d][12][1][13]

mam:

Hannah Ayscough[d][1][13]

avtograf:

 Njuton Isaak VikiAitas
Om sädusid VikiPurtkiš VikiPurde

Njuton om fundamentaližen «Naturaližen filosofijan matematižed augud»-tedotön avtor. Neciš tedotös hän andoi mail'man gravitacijan käskusen i mehanikan koume käskust, kudambad linniba klassižen mehanikan aluseks. I. Njuton sädi differencialižen da integraližen lugemižen, mujun teorijan i toižid matematižid da fizižid teorijoid.

Biografii

vajehta

Isaak Njuton oli sündnu henon manpidajan kanzha. Hänen tat koli edel aigad, i nimitihe poigad tatan oiktastuseks. Priha oli otnus tedoho i sädi mehanizmoid lapsessai. Vspäi 1661 Njutonan elo oli sidodud Kembridžan universitetha enamba mi 30 vot.

Tedomez' oli Londonan kunigazližen sebran ühtnijan (vspäi 1672 reflektoran ozutandan jäl'ghe) da prezidentan (vspäi 1703 surmhasai).

Nened fizikantedomehed andoiba tedoalust Njutonan sädamižele enamba kaiked: Galilei, Dekart, Kepler. Njuton jätksi heiden töid, ühtenzoiti niid universaližeks sistemaks mirus.

Homaičendad

vajehta
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 https://www.biography.com/people/isaac-newton-9422656
  2. Berry A. A Short History of AstronomyLondon: John Murray, 1898.
  3. Bibliothèque nationale de France BnF authorities: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  4. 4,0 4,1 The Fine Art Archive — 2003.
  5. 5,0 5,1 Library of Congress AuthoritiesLibrary of Congress.
  6. http://www.nationaltrustcollections.org.uk/place/woolsthorpe-manor
  7. http://www.humanistictexts.org/newton.htm
  8. http://db.stevealbum.com/php/chap_auc.php?site=2&lang=1&sale=4&chapter=17&page=3
  9. http://www.bbc.co.uk/timelines/zwwgcdm
  10. http://westminster-abbey.org/our-history/people/sir-isaac-newton
  11. Ньютон Исаак // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1974. — Т. 18 : Никко — Отолиты. — С. 164–166.
  12. https://www.geni.com/people/Isaac-Newton-Sr/6000000001299332333
  13. 13,0 13,1 Kindred Britain


  Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.