Kozakad
Kozakad (ven.: казаки, ukr.: козаки, pol'š.: kozacy) oliba eziauguižešti ukrainalaižiden etnografine grupp, möhemba Venäman imperijan ripmatoman azektud ristitišton ühthine nimituz segoitadud etniženke augotižlibundanke da ičeze kul'turan järgendusenke.
Ühthižed andmused
vajehtaNügüd'aigaine oficialine ühthine lugumär om läz 67,5 tuhad ristituid (2010, Venälaine Federacii). Pagištas venäkelel penidenke dialektižidenke eriližusidenke.
Kozakad eliba repressijoiš i emigracijas läbi, nügüd'aigan lugetas alaetnosaks (vai erižeks rahvahaks). Elädas Venämas (suvipäivlaskmaižed regionad da Sibirin suvi tobjimalaz), Ukrainas, Kazahstanas da Pol'šanmas.
Valdkundaline služb
vajehta17.-18. voz'sadoil Venäman tobmuz tarbhaiči uskoližust da oiktad radnikoičendad kozakoišpäi, mi vastkaroiči heiden valdan el'gendusenke i vedi vasthalibundoile (Bolotnikov, Razin, Pugačov). Vn 1897 Venäman imperijan rahvahanlugemižen mödhe kozakoiden lugu oli 3 millionad.
Voinkundad Venämas
vajehtaKaik om 12 kozakoiden tipad/voinkundad Venämas:
- Amuralaižed kozakad (ven.: Амурские казаки)
- Astrahanin kozakad (Астраханские казаки)
- Baikalantagaižed kozakad (Забайкальские казаки)
- Donan kozakad (Донские казаки)
- Enisejalaižed kozakad (Енисейские казаки)
- Kubanilaižed kozakad (Кубанские казаки)
- Orenburgan kozakad (Оренбургские казаки)
- Sibirilaižed kozakad (Сибирские казаки)
- Tereklaižed kozakad (Терские казаки)
- Uraližed kozakad (Уральские казаки)
- Ussurilaižed kozakad (Уссурийские казаки)
- Volgan kozakad (Волжские казаки)