Tetraedr

Tetraedr (amuižgrek.: τετρά-εδρον tetra-edron — «nell'tahknik») om kaikiš primitivižemb äitahknik, nell' koumesaumnikad oma sen tahkoikš. Toine nimi — koumesaumaine piramid. Kaik 4 tahkad, 4 ladvad da 6 kül'gad om tetraedral. Ku kaik tahkod oma tazočuraižed koumesaumnikad, ka tetraedr nimitase oiktaks, ühteks vides oiktas äitahknikaspäi.

Ičendad

Paralleližil pindoil, kudambad mülüdas tetraedran ristikoičenus kül'giden paroid, märitas ümbrikirjutadud parallelepipedad läz necidä tetraedrad.
Kaik tetraedran medianad ristikoičesoiš ühtel čokkoimel, kudamb jagab niid 3:1 rindatuses, ku lugeda ladvalpäi (Kommandinon teorem)^[1]. Sil-žo čokkoimel tetraedran bimedianad ristikoičesoiš da jagasoiš poleks.
Pind, kudamb mülüb tetraedran ristikoičenus kül'giden paroiden keskid, jagab nece tetraedr kahthe kohtaižhe mülüpaloihe.^[2]

Tetraedran olend olmas substancijoiš

Metanan molekul СН₄
Ammiakan molekul NH₃
Diamant C — tetraedr 2,5220 angstremad kül'genke
Flüorit CaF₂ — tetraedr 3,8626 angstremad kül'genke
Sfalerit ZnS — tetraedr 3,823 angstremad kül'genke
Kompleksižed ionad [BF₄] ^-, [ZnCl₄]^2-, [Hg(CN)₄]^2-, [Zn(NH3)₄]²⁺
Silikatad — niiden aluses om tetraedranvuitte ion olanke da hapanikanke [SiO₄]^4-

Homaičendad

↑ Глейзер Г. И. История математики в школе. IX — X классы. — М.: Просвещение, 1983. — Lp. 312. (ven.)
↑ Гусятников П.Б., Резниченко С.В. Векторная алгебра в примерах и задачах. — М.: Высшая школа, 1985. — Lpp. 216-217. (ven.)

Tetraedr Vikiaitas

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.

[1] Глейзер Г. И. История математики в школе. IX — X классы. — М.: Просвещение, 1983. — Lp. 312. (ven.)

[2] Гусятников П.Б., Резниченко С.В. Векторная алгебра в примерах и задачах. — М.: Высшая школа, 1985. — Lpp. 216-217. (ven.)

[1]

[2]