Bor (himine element): Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+ Periodine tablut
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+
Rivi 4:
'''Bor''' (''B'' — ''borium'' latinan kelel) om videnz' himine element [[Himižiden elementoiden periodine tablut|himižiden elementoiden periodižes tabludes]]. Sen sijaduz om koumanden gruppan päalagruppas, tabluden kahtendes periodas.
 
Francižed himikad Žozef Lui Gei-Lüssak i Lui Žak Tenar avaižiba boran vl 1817. Nimi sündui bura-mineralan nimitusespäi (Na<sub>2</sub>B<sub>4</sub>O<sub>7</sub>·10[[vezi|H<sub>2</sub>O]]) — torhuz boran samižen täht.
 
Element om harvahk Man kores — 4 grammad tonnas, i valdmeres 4,6 mg/l. Voib löuta vaiše ühtnendoiš, ei ole elementarišt borad londuses.
 
== Fizižed ičendad ==
Ireg bor om lujas kova, mujutoi, hahk vai rusked kristalline vai pimed amorfine substancii. Om pol'veimeks. Tetas enamba 10 allotropišt modifikacijad.
 
Atommass — 10,811. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 2,34 g/sm³. Suladandlämuz — 2573 K. Kehundlämuz — 3931 K.
 
Ireg bor om lujas kova, mujutoi, hahk vai rusked kristalline vai pimed amorfine substancii. Om pol'veimeks. Tetas enamba 10 allotropišt modifikacijad. Londuseline bor kogoneb kahtes izotopaspäi: <sup>1110</sup>B (8019,28%) i <sup>1011</sup>B (1980,82%). Kaik 12 radioaktivišt izotopad om olmas 6..9, 12..19 atommassanke, vähemb sekundad pol'čihodamižen pordonke. Ei ole izomärid, β<sup>−</sup>-čihodamine om harakterine [[hil'nik]]an sündundanke.
 
== Kävutand ==
[[Bormuiktuz]] (B(OH)<sub>3</sub>) kävutase levedas.
Ottas kävutamižhe elementarišt borad kuiduks. Terasen mikrolegiruind ližadab sen kalindan ladud. [[Bormuiktuz]] (B(OH)<sub>3</sub>) kävutase levedas. Boran nitrid (borazon, BN) om organižiden ühtnendoiden rivin aluseks.
 
== Irdkosketused ==
Rivi 20 ⟶ 25:
{{Periodine tablut}}
 
{{stub}}
[[Kategorii:Himižed elementad kirjamišton mödhe]]