Čukotkan avtonomine ümbrik: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
p aigvö
Koiravva (pagin | tehtud radod)
aktualizacii, formitez
Rivi 11:
|AreaRnk = 7
|TotArea = 721481
|WaterPrcnt = 3.339
|PopRnk = 8384
|Eläjiden lugu = 5049,540348
|PopCtDate = 20152018
|PopDens = 0.07
|GDP GDPRnk = 78
|GDPCtDateGDP = 66,1
|GDP(PPP) GDPCtDate = 2016
|GDP(PPP) = 1 323,2
|FedDistrNm = Edahaižen Päivnouzmpolen
|EcRegNm = Edahaižen Päivnouzmpolen
Rivi 27 ⟶ 28:
|ViceNm = ''hän-žo''
|LegislTtl = Ümbrikon Duman ezimez'
|LegislNm = [[RudčenkoMaslov ValentinaAleksandr|ValentinaAleksandr RudčenkoMaslov]]
|FSAnthem =
|Domain =
Rivi 33 ⟶ 34:
|MSK = [[UTC]]+12 ([[MSK]]+9)
}}
'''Čukotkan avtonomine ümbrik''' ([[venäkel'{{lang-ru|ven]].: ''Чукотский автономный округ''}}) om [[Venäma|Venälaižen Federacijan]] [[Venälaižen Federacijan subjektad|subjekt]].
 
Se mülüb [[Edahaižen Päivnouzmpolen federaline ümbrik|Edahaižen Päivnouzmpolen federaližhe ümbrikho]].
 
Ümbrikon pälidn da kaikiš suremb lidn om [[Anadir']]. Mererandpol' i merisared oma röunanverižeks zonaks, ei sa putta sigä laskendata vai ümbrikon registracijata.
 
== Keled ==
Rivi 43 ⟶ 44:
 
== Istorii ==
Čukotkan avtonomine ümbrik om olmas vlvs 1930 tal'vkun 10. päivälpäipäiväspäi. Erine federacijan subjekt vs 1992 heinkun 16. päiväspäi (erištui [[Magadanan agj]]aspäi).
 
Čukotkan avtonomižen ümbrikon Päkäskuz<ref>[http://constitution.garant.ru/region/ustav_chukot/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon Päkäskusen tekst. (constitution— ''Constitution.garant.ru)''.] {{ref-ru}}</ref> om vahvištadud vlvn 1997 redukun 29. päiväl redukud ümbrikon Duman ezitajil, om allekirjutadud ümbrikon gubernatoral silsen-žo vodel kül'mkunvoden 28. päiväl kül'mkud da om väges äiluguižidenäiluguižidenke vajehtusidenke.
 
== Geografijan andmused ==
[[Fail:Russia Chukotka Autonomous Okrug relief location map.png|thumb|left|250px|Čukotkan reljefan kart.]]
Čukotkan avtonomine ümbrik sijadase [[Čukotkan pol'sar'|Čukotkan pol'sarel]] da lähižil penil saril. Kaikiš surembad sared — Vrangelän i Aion.
 
Ümbrikol om röunoid [[Kamčatkan rand]]anke da [[Magadanan agj]]anke suves, [[Saha Tazovaldkund]]anke päivlaskmas. Om meriröunad [[Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad|AÜV:oidenke]] päivnouzmas [[Beringan sal'm]]el.
 
Čukotkan pohjoižed randad lainištadas [[Jävaldmeri|Jävaldmeren]] [[Päivnouzmaine Sibirin meri|Päivnouzmaine Sibirin]] da [[Čukotkan meri|Čukotkan]] mered, päivnouzmaižed randad — [[Tün' valdmeri|Tünen valdmeren]] [[Beringan meri]]. Kaikiš znamasižemb jogi om [[Anadir' (jogi)|Anadir'-jogi]]. [[Igähine roug]] om kaikuččes sijas. Vegetacine pord 80..100 päiväd ümbrikon suves.
 
Pind om 721 481 km². Kaikiš korktemb čokkoim om Čantal-mägisel'gan nimetoi mägi, 1887 m.
Pind om 177 756 km².
 
Londuseližed varad oma [[kivivoi]], [[londuseline gaz]], [[kivihil']], metallad ([[kuld]], [[tin]], [[vol'fram]], [[artut']], [[vas'k]], [[uran (himine element)|uran]]), [[vezi|reskvezi]].
Rivi 62 ⟶ 63:
Ümbrikon pämez' nimitase gubernatoraks. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks. [[Kopin Roman|Roman Kopin]] radab gubernatoran vs 2008 heinkun 13. päiväspäi.
 
Čukotkan üks'kodine parlament om ümbrikon Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 1115 ezitajad videks vodeks. [[RudčenkoMaslov ValentinaAleksandr|ValentinaAleksandr RudčenkoMaslov]] radab ümbrikon Duman ezimeheks vs 20152016 kezakuspäisügüz'kun 30. päiväspäi.
 
JärgvaličendadValitihe ümbrikongubernatorad Dumhavn oliba2013 vl 2011 keväz'kun 138. päiväl. Gubernatoran valitihe vl 2013 sügüz'kun 8. päivälkud, [[Kopin Roman|nügüdläine gubernator]] sai vägestust ezmäižel tural (79,84%) da radab kahtenden strokun. Ümbrikon Duman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud (6. kucund).
 
== Eläjad ==
Vl 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 50 526 ristitud<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (''gks.ru'').] {{ref-ru}}</ref>. Kaikiš suremb ristitišt oli 162 135 eläjad vl 1990. Kaikutte seičemenz' eläi kümnespäi om lidnalaine.
 
ÜmbrikosKaik om [[Čukotkan avtonomižen ümbrikon lidnad|koume lidnad]] ümbrikos da 5 lidnanvuittušt žilod. Ei ole toižid suridjäredoid lidnoid. Vl 20152017 kaik omoli 8 eländpunktad enamba mi tuha eläjidenke.
 
Rahvahad (enamba 1% vl 2010): [[venälaižed]] (49,6%), [[čukčulaižed]] (25,3%), [[ukrainalaižed]] (5,7%), [[eskimosalaižed]] (3,0%), [[evenalaižed]] ([[lamutalaižed]]) (2,8%), [[čuvanalaižed]] (1,8%), toižed rahvahad — 6,3%, rahvahuden ozutandata — 5,5%.
 
== Homaičendad ==
Rivi 77 ⟶ 78:
 
== Irdkosketused ==
* [http://www.rkopin-chukotka.ru/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon gubernatoran oficialine sait (''rkopin-chukotka.ru'').] {{ref-ru}}
* [http://чукотка.рф/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon gubernatoran da Ohjastusen oficialine portal (''чукотка.рф'').] {{ref-ru}} {{ref-en}}
* [http://www.duma.chukotka.ru/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon Duman oficialine sait (''duma.chukotka.ru'').] {{ref-ru}}
* [http://www.chukotken.ru/ Čukotkan informacine sait (''chukotken.ru'').] {{ref-ru}}
 
{{Čukotkan avtonomižen ümbrikon lidnad}}