Fizine himii

(Oigetud lehtpolelpäi Fizhimii)

Fizine himii (vai fizikohimii, paks lühenduz om fizhimii literaturas) om himijan jaguz, tedo himižiden substancijoiden sauvondan, strukturan i kändusen ühthižiš käskusiš. Tedoidab himižid nägusid fizikan teoretižiden i eksperimentaližiden metodoiden abul. Om kaikiš avarombaks himijan jaguseks. Nimitadas tedoidajid fizikohimikoikš.

Aerogel' sijadase leskusen i änikon keskes. Sen kebnan lujas izolätoran sintez kändihe voimusižeks fizižen himijan šingotesen tagut.

Erasti mülütadas himišt fizikad fizižhe himijha. Ei voi tehta kaiken sel'ktad röunad niiden keskes. Molembad tedod kosketadas himijad i fizikad. Znamasine erinend om neciš: fizine himii kacleb processoid henegiden äjüdenke ühtenaigaižešti; himine fizik kacleb erigoittud henegid i niiden vastamižpainegt, toižin sanoin konkretižid atomoid i molekuloid, oz., siš ei ole «idealine gaz»-el'gendust.

Saksalaine Genrih Kunrat-alhimik kävuti «fizine himii»-terminad ezmäižen vl 1598[1]. 17.-18. voz'sadoil kävutihe terminad znamoičemha nügüdläšt «teoretine himii»-tärtust[2]. Mihail Lomonosov kävutaškanzi «fizine himii»-terminad tedon metodologijan nügüdläižes el'genduses, hän lugi Piterin Tedoakademijan Akademižen universitetan üläopenikoile «Todesižen fizižen himijan kursad» vl 1752 ezmäižen kerdan. Ezmäine Zeitschrift für physikalische Chemie-tedoaiglehtez publikuimha kirjutusid fizižes himijas oli alusenpandud Vil'hel'm Ostval'd- i Jakob Hendrik Vant-Goff-tedomehil vl 1887.

Jagused vajehta

Fizižen himijan jagusiden enambuz om sel'ktoidenke röunoidenke tedoidusen objektoiden i metodoiden mödhe, metodologijan eriližusidme i kävutadud apparatan mödhe.

Nened fizižen himijan jagused oma:

  • kolloidine himii
  • kristallohimii
  • radiohimii
  • termohimii
  • openduz atoman sauvondas
  • openduz metalloiden korrozijas
  • openduz segoitesiš
  • himine kinetik
  • fotohimii
  • himine termodinamik
  • fiziž-himine analiz
  • himižiden ühtnendoiden reakciimahtusen teorii
  • korktoiden energijoiden himii
  • lazerhimii
  • radiacine himii
  • südäitukuine himii
  • elektrohimii
  • kulundhimii
  • strukturine himii
  • metallurgijan processoiden teorii

Homaičendad vajehta

  1. Khunrath H. Symbolum Physico-Chymicum. Hamburg, 1598.
  2. Solovjov Ju. I. Очерки по истории физической химии (Sanutesed fizižen himijan istorijas). — M.: Nauka, 1964. — Lp. 7. (ven.)
  Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.