Kitanvuiččed

Kitanvuiččiden erazvuiččend

Valdkund:	Živatad
Tip:	Sel'gjäntkeižed (Chordata)
Klass:	Imetaiživatad (Mammalia)
Heimkund:	Kitanšorpkabjaižed (Cetartiodactyla)
Alaheimkund:	Whippomorpha
Infraheimkund:	Kitanvuiččed

Latinankel'ne nimi

Cetacea Brisson, 1762

Sistematik
Vikierikoiš

Kuvad
Vikiaitas

ITIS 180403

NCBI 9721

Kitanvuiččed (latin.: Cetacea) om meriživatoiden infraheimkund Kitanšorpkabjaižed-heimkundaspäi. Šingotaškanzihe 50 mln vozid tagaz.

Mülüjad infraheimkundha kitad oma kaikiš surembad živatad Mal kaikes aigas. Lugetihe kitanvuiččid heimkundaks ende, no löutihe gippopotamid (kaks' erikod Hippopotamidae-sugukundas) kitoiden lähembaižeks heimoks molekuläriž-genetižiš tedoidusišpäi, ka ühtenzoittas heid ühthe udhe heimkundha nügüd'.

Ümbrikirjutand vajehta

Kitanvuiččiden hibj om värtmudenvuitte siledan forman. Nahk om siled, läz karvata, vaiše vibrissad kazdas erasiden-se erikoiden kärzal. Ei ole rauguid nahkal päiči kahtes maidraugus, ezisuugad oma termoregulätorikš. Nahkanalaine razvan sanged šoid (2,5..30 sm sankte) kaičeb viluspäi i gipotermijaspäi, mugažo kaičeb vet organizmas. Hibjan lämuz om +35..+40 C°. Ezilopused kändihe lastoikš, tagalopused oma atrofiruidud. Händ lopiše surel lapakoiktal suugal. Živatad oma kaloiden pojavad irdpolespäi vaiše.

Pämall' om suremb mülütamha sihloičijad sötmižapparatad. Nenasärmed sijadasoiš tagarail vezižes elonmahtusespäi, kattas klapanal čuklos. Hambhad oma kaikil kitanvuiččil sündundan aigan, no suril kitoil atrofiruidas aigaližes igäs i vajehtadas sihloičendplatoil. Lainatas sališt kogonaz, sen tagut südäikoht om pit'k äikamerine. Soliden piduz ülitab hibjan pidust severz'-se kerdha. Il'm tavus vajehtase läz täuzin ühtes hengahtuses. Živat voib olda čuklos kahtes..kümnes minutaspäi i 30..40 minuthasai, kašalot — pol'tošt čashusai.

Kaikiš järedamb erik om sinine kit, kaikiš penembad oma del'finad. Sugudimorfizm ozutase hibjan suruden erindas, emäčud oma suremb mi ižačud vai vastkarin, erikoidme.

Homaičendad vajehta

Kitanvuiččed Vikiaitas

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.