Elektromagnitine vastamižpaineg

Elektromagnitine vastamižpaineg vai elektromagnetizm om üks' nelläs fundamentaližes vastamižpainegespäi, tegese henegiden elektriženke täutkenke keskes.

Feinmanan diagramm ozutab elektromagnitišt väged kahten elektronan keskes vajehtuses virtualižel fotonal

Elektrižen kendan vektoran ezituz cirkulärižikš polärizuidud elektromagnitižen sädegoičendan laihnen täht. Animacii om 1,6 sekundad (16 kadrad).

Klassine elektrodinamik ümbrikirjutab elektromagnitišt vastamižpainegt klassižiš (kvantatomiš) ramuziš.

Nügüd'aigaižes nägemižtahospäi elektromagnetizm täuttud henegiden keskes ei olele oikti, no elektromagnitižen kendan kal't vaiše. Kendan kvantteorijan mödhe elektromagnitine vastamižpaineg kandase massatomal bozonal — fotonal (heneg, kudambad voib ozutada kut elektromagnitkendan kvantkehtatuz). Iče foton om elektrotäutketa, no voib vastamižpainda toižidenke fotonidenke virtualižiden elektron-pozitronižiden paroiden vajehtusel. Nened toižed fundamentaližed heneged elektrotäutkenke (oma enambuses tetabiden keskes) ühtnedas elektromagnitižhe vastamižpaineghe: kvarkad, elektron, müon i taulepton (fermionoiden keskes), mugažo täuttud W^±-kalibruindbozonad. Standartižen modelin jättud fundamentaližed heneged oma neitraližed elektrižikš. Neitraližed kogonaz, no kogotud täuttud henegišpäi objektad-ki voidas ühtneda elektromagnitižhe vastamižpaineghe.

Elektromagnetizm erištase vägevas i venos vastamižpainegišpäi ičeze levigandusen edhudel — vastamižpainegen vägi kahten täutken keskes poleneb vaiše kut keskustan kahtenz' märpordaz (kacu Kulonan käskust). Gravitacine vastamižpaineg rippub keskustaspäi muga-žo, pojavan käskusen mödhe. Täuttud henegiden elektromagnitine vastamižpaineg om äjan vägevamb mi gravitacine, i elektromagnetizman olmatomuden suriš masstaboiš Kaikuses üks'jäine sü om materijan elektrine neitraližuz, toižin sanoin pozitivižiden i negativižiden täutkiden kohtaine lugu (tarkoiktusen surenke märpordhanke) om Kaikusen joga agjas.

Mikromirus elektromagnitižen vastamižpainegen intensivižuz (effektivine leiktuz) harakterizuiše henon strukturan kaikenaigaižel (SGSE-sistemas):

$\alpha ={\frac {e^{2}}{\hbar c}}\approx {\frac {1}{137}}$,

siš $e$ om elementarine elektrine täude, $\hbar$ — Plankan kaikenaigaine, $c$ — vauktusen piguz vakuumas. Südäitukreakcijoiden tazopindal elektromagnetizm otab kesksijad «vägen» mödhe vägevan i venon vastamižpainegiden keskes.

Homaičendad

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.