Tarnogan Lidnut
Tarnogan Lidnut (ven.: Та́рногский Городо́к, sijaline paginnimi om Tarnog ven.: Та́рнога) om Venäman žilo Vologdan agjan pohjoižpäivnouzmas. Se om Tarnogan ümbrikon (edel vn 2022 kezakud — rajonan) administrativine keskuz da kaikiš suremb eländpunkt.
| Valdkund | Venäma |
| Eläjiden lugu (2021) | 4,927 ristitud |
| Pind | 4,53 km² |
| |
| Telefonkod | +7−81 748-xx-xxx |
| Avtokod | 35 |
| Aigvö | UTC+3 (MSK+0) |
Istorii vajehta
Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1453 kuti Uz'lidnan feodaloiden kaikiš suvemb varmitadud uz' lidnut kaičemha tahondoid Vag-jogen taga totarlaižiden, moskvalaižiden i «mustan čudin» londoid vaste. Eziauguine nimituz oli Kokšen'gan lidnut, toižed-ki nimed oliba. Lidnut kadoti znamoičendad 17. voz'sadan lopule, varmitused oliba hapnuded. Vederistmiden jarmank mäni žilos joga vodel edel nevondkundališt aigad. Vodele 1890 seičeme pertid i kaks' jumalanpertid jäihe žilos, no sid' azjaline aktivižuz ližadui, sauvoškanzihe kaks'žiruižid pertid, i panihe žilod Tot'man makundad Ševdenicin volostin keskuseks, nimitihe sil aigal Ševdenicin Jumalannägundan Pagastaks (ven.: Шевденицкий Богоявленский погост). Valitihe žilod udessätud Pohjoižes randas Tarnogan rajonan keskuseks vl 1935, sil-žo vodel nimitihe kaht ezmäšt irdad žilos: Pervomaiskai i Nevondkundaline.
Žilon gazifikacii zavodihe vl 2003.
Tarnogan Lidnut šingotase valdkundaližil holitišil, mecan varhapanendan i ümbriradmižen edheotandoil, sömtegimištol (argvoin tegim, leibtegim, söndtavaroiden kombinat, lindferm), avtotesauvondan kompanijal. Meden keradand om ümbrištos, diamantoiden löudmižsijan geotedištelend jätktase.
Geografijan andmused vajehta
Žilo sijadase ümbrikon keskuzpalas, Tarnog-jogen (51 km pitte) oiktal randal sen lanktendanno Kokšen'gha huralpäi. Matkad agjan Vologd-pälidnhasai om 250 kilometrad suvipäivlaskmha orhal vai 330 km avtotedme. Lähembaižed lidnad oma Tot'm 74 km suvipäivlaskmha orhal vai 125 km avtotedme i Vel'sk (Arhangel'skan agj) 103 km lodeheze orhal vai 145 km avtol.
Klimat om ven kontinentaline taigmecan zonan. Voden keskmäine lämuz om +2,2 C°, kezakun-elokun +15..+18 C°, tal'vkun-uhokun −10..−12 C°.
Matkad žilospäi «Vologd — Tot'm — Sur' Ustüg»-avtotehesai om läz 30 kilometrad, Kostilövo-raudtestancijhasai Oktäbr'skii-žilos (Arhangel'skan agj) om 91 km avtol. Vll 1970−1990 regulärine aviaühtenzoituz oli Vologdanke.
Tobmuz vajehta
Tarnogan küläkund oli olmas vll 2006−2022, oli levitadud vl 2009. Vn 2022 sulakus mülütihe koume lähišt küläd Tagnogan Lidnudhe: Demidovskai, Nikolajevskai, Timošinskai. Küläkund mülüti 87 eländpunktad, sidä kesken nell' žilod i 83 küläd.
Edeline küläkundan pämez' (Administracijan pämez') oli Aleksandr Ježev (reduku 2009 — sügüz'ku 2019).
Eläjad vajehta
Vl 1959 kaik 1927 ristitud elihe žilos. Vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 5 539 ristitud, vl 2010 — 5 365 ristitud. Kaikiš suremb žilon ristitišt oli 5 570 eläjad vl 1989. Ümbrikon ristitišton nell' ühesandest eläb žilos. Vl 2021 kaik 7 535 ristitud elihe küläkundas 1408,6 km² pindal, vl 2012 — 8 157 ristitud.
Rahvahad (2002): venälaižed — 98 %, toižed rahvahad — 2 %.
Ortodoksižen hristanuskondan ph. Mikulai-čudonsädajan jumalanpert'[1] om udessaudud žilos vll 2005−2009.
Nened büdžetižed aluzkundad oma žilos: koume päivkodid, čomamahtoiden lapsidenškol, lapsiden sädamižen pert', kul'turpert', kirjišt, sportkeskuz, veroližen rahvahankul'turan muzei[2] nelläs sauvuses i rajonan läžundkodi. Opendusen aluzkund om keskškol.