Kurskan agj
| |||||
| |||||
| Pälidn | Kursk | ||||
| Pind - Ühtes |
64-nz' 29 997 km² | ||||
| Eläjiden lugu - Kaik |
47-nz' 1,115,237 ristitud (2018) | ||||
| Regionaline KSP - Kaik, nügüdläižiš arvoiš |
47-nz' 364,6 mlrd rub. (2016) | ||||
| Federaline ümbrik | Keskuzline | ||||
| Venäman ekonomine region | Keskuzliž-Mustmaine | ||||
| Valdkundkel' (-keled) | venäkel' | ||||
| Gubernator | Aleksandr Mihailov | ||||
| Agjan Administracijan pämez' | hän-žo | ||||
| Agjan Duman ezimez' | Nikolai Žerebilov | ||||
| Avtokod | 46 | ||||
| Aigvöd | UTC+3 (MSK+0) | ||||
Kurskan agj (ven.: Курская область) om Venälaižen Federacijan subjekt.
Se mülüb Federaližhe keskuzümbrikho.
Agjan administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn om Kursk.
Keled vajehta
Valdkundkel' om üks'jäine — venäkel'.
Istorii vajehta
Kurskan agj om olmas vs 1934 kezakun 13. päiväspäi. Vn 1937 17. päiväl sügüz'kud erigoitihe agjaspäi Orelan agjad. Vn 1954 6. päiväl vilukud erigoitihe agjaspäi Belgorodan agjad.
Kurskan agjan Päkäskuz[1] om vahvištadud vn 2001 27. päiväl sügüz'kud Agjan Duman ezitajil, om allekirjutadud gubernatoral sen-žo voden 2. päiväl redukud da om väges möhembaižidenke vajehtusidenke. Se vajehti endišt Päkäskust, kudamb oli vahvištadud vn 1995 2. päiväl kül'mkud.
Geografijan andmused vajehta
Agj röunatab Lipeckan agjanke pohjoižpäivnouzmas, Voronežan agjanke päivnouzmas, Belgorodan agjanke suves, Ukrainanke suvipäivlaskmas da päivlaskmas (sen Sumin agjanke), Bränskan agjanke lodehes, Orelan agjanke pohjoižes. Kurskan agj om mererandatoi.
Pind om 29 997 km², sidä kesken mec otab 3..13% territorijoidme, mustma — kaks' koumandest. Znamasižed joged oma Seim, Psöl, Svap da Tuskar'. Joged mülüdas Dnepran (tobj pala) da Donan basseinoihe. Järved oma jogiden johtad tobjimalaz, niiden ühthine pind om läz 200 km². Vezivaradimiden da uitoiden ühthine pind om 242 km².
Reljef om kukhikaz da vanoikaz süviden (80−100 metrhasai) jogialangoidenke. Kaikiš korktemb čokkoim om nimetoi taho läz Ol'hovatk-küläd (274 m). Kaikiš madalamb om Seim-jogen tazopind sen alajoksmuses (130 m).
Klimat om ven kontinentaline, kontinentaližuz ližadab päivlaskmaspäi päivnouzmpolehe. Kezal päivesen keskmäine lämuz om +20 C°, tal'veline lämuz 0..−5 C°. Voden keskmäine lämuz om +5,9 C° pohjoižes da +7,1 C° suvipäivlaskmas. Paneb sadegid 475..640 mm vodes.
Londuseližed varad oma bur hil', turbaz, raudkivend, titan, cirkonii, harvad mametallad, sauvondmaterialad (saved, letked, mel, mouckivi, sauvondkivi), fosforitad da mustma[2].
Tobmuz vajehta
Agjan pämez' nimitase gubernatoraks. Aleksandr Mihailov radab gubernatoran vs 2000 kül'mkun 18. päiväspäi. Hänen valdatusiden strok om viž vot. Gubernator om mugažo agjan Administracijan pämez', hän märičeb sen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Üks' ezmäine varagubernator da ühesa muite varagubernatorad oma hänele abhu.
Kurskan agjan üks'kodine parlament om Agjan Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 45 ezitajad videks vodeks. Nikolai Žerebilov radab Agjan Duman ezimeheks vs 2016 redukun 11. päiväspäi.
Radonoigendai tobmuz om Kurskan agjan Administracii. Agjan komitetad, departamentad, inspekcijad da ohjandused alištudas Administracijale.
Agjan Duman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud (6. kucund). Valitihe gubernatorad vn 2014 14. päiväl sügüz'kud, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižes turas (hänen satuz oli 68,81% änid), hän radab nelländen strokun jäl'geten.
Eläjad vajehta
Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 127 081 ristitud[3]. Kaikutte kahtenz' ristit koumespäi om lidnalaine.
Kaik om kümne lidnad agjas da 22 lidnanvuittušt žilod. Toine järed lidn (läz 100 tuh. ristitud) om Železnogorsk. Vl 2017 kaik om 7 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.
Rahvahad (enamba 0,4% vl 2010): venälaižed — 92,0%, ukrainalaižed — 1,2%, armenijalaižed — 0,5%, toižed rahvahad — 1,6%, rahvahuden ozutandata — 4,7%.
Homaičendad vajehta
Irdkosketused vajehta
- Kurskan agjan tobmuden aluzkundoiden oficialine portal (rkursk.ru). (ven.) (angl.)
- Kurskan agjan gubernatoran oficialine sait (gub.rkursk.ru). (ven.) (angl.)
- Kurskan agjan Administracijan oficialine sait (adm.rkursk.ru). (ven.)
- Kurskan agjan Duman oficialine sait (kurskduma.ru). (ven.)
| Kurskan agjan lidnad | ||
| Dmitrijev | Fatež | Kurčatov | Kursk | L'gov | Obojan' | Ril'sk | Sudž | Ščigri | Železnogorsk | ||