Kariban meri
Kariban meri (angl.: Caribbean Sea, isp.: Mar Caribe, hait. kreol.: Lamè Karaïb, franc.: Mer des Caraïbes, alam.: Caraïbische Zee) om meri Pohjoižamerikan da Suviamerikan keskes. Sijadase suvipäivnouzmha Meksikan lahtespäi, sidä lugetas mereks mugažo. Mert mülütadas Atlantižen valdmeren basseinha. Ühtenzoitase Tünen valdmerenke Panaman kanalal.
Pind sarita — 2 754 tuh. km².
Veden mülü — 6 860 tuh. km³.
Süvüz — 7686 metrhasai.
Etimologii vajehta
Kariban meri-nimituz (latin.: Mare Caribaeum) om sündnu karibalaižed rahvahiden joukun nimespäi. Karibalaižiden heimod tuliba elämhä meren päivnouzmha randištho 1. voz'tuhan jäl'ghe meiden erad Orinoko-jogensuspäi[1].
Geografijan andmused vajehta
Vest-Indijan Antilan sared, Suviamerikan pohjoižed mad da Keskuzamerikan kontinentaližed mad ümbärtas Kariban mert. Se lainištab neniden valdkundoiden randad (častomaraižen mödhe):
- Kuban, Jamaikan, Haitin da Dominikanižen Tazovaldkundan randad pohjoižes, mugažo Puerto Rikon (AÜV:oiden territorii);
- Sent Kits da Nevisan, Antigua da Barbudan, Dominikan, Sent Lüsijan, Sent Vinsentan da Grenadinoiden da Grenadan randad päivnouzmas;
- Venesuelan, Kolumbijan da Panaman randad suves;
- Kostarikan, Nikaraguan, Gondurasan, Gvatemalan, Belizan da Meksikan (sen Jukatan-pol'saren suvipäivnouzmaine pala) randad päivlaskmas.
Kariban meren järedad lahted: Guakanajabo, Gonav, Venesuelan, Darjenan, Moskitos da Gondurasan lahted.
Sured sared: Jamaik (täuzin), Kuba, Haiti da Puerto Riko. Sarištod: Antilan pened sared, Kaimanan sared, Islas-de-la-Baj.
Znamasižed langenijad joged Kariban merhe (častomaraižen mödhe): Magdalen (Kolumbii), Atrato (Kolumbii), Koko (Nikaragua) da Patuk (Gonduras).
Sured lidnad da portad: Santjago de Kuba, Kingston, Port-o-Prens, Santo Domingo, Karakas, Barrankil'j.