Kito: Erod versijoiden keskes
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
→Lidnan nägu: eriline jaguz kuvale?.. |
+ |
||
Rivi 1:
{{Eländpunkt
| Nimi = Kito<br />
| Lidnanznam = Coat of Arms of Quito.svg
| Flag = Flag of Quito.svg
Rivi 6:
| Flag text = Kiton flag
| Valdkund = Ekvador
| Eläjiden lugu = 1,
| Voz' = 2010
| Pind =
| Fail = Quito
| Pämez' = Maurisio Rodas (2014-)
| Telefonkod = +593-(0)2
| Aigvö = [[UTC]]-5
}}
[[Fail:Municipio Quito 2014.svg|thumb|200px|Kito-municipijan logotip.]]
[[Fail:Parroquias de Quito.jpg|thumb|250px|Kiton tulendad.]]
'''Kito''' ([[ispanijan kel'|isp]].: ''Quito'' [ˈkito]), täuz' nimituz '''San Francisko de Kito''' (isp. ''San Francisco de Quito'') om [[Ekvador]]an pälidn. Se om kahtenz' surtte lidn valdkundas [[Guajakil'|Guajakilin]] jäl'ghe. Mülüb [[Pičinč (agj)|Pičinč-agjaha]] [[Kiton (metropolijan ümbrik)|Kito-kantonan]] lidnalaižeks palaks.
Lidn om valdkundan politikan da kul'turan keskuz. Se om [[UNESCO|UNESCO:n]] kul'turjäl'guzikš täuzin vspäi 1978.
== Istorii ==
Lidnad sauvoihe 1. voz'tuhan lopus indejalaižiden Kitu-valdkundan pälidnaks. [[Inkad]] anastiba lidnad 15. voz'sadal. Nügüdläižen eländpunktan aluz om pandud vl 1534 tal'vkun 6. päiväl ispanijalaižil, se om olmas lidnan statusanke vspäi 1541.
Vspäi 1830 Kito om ripmatoman Ekvadoran pälidnaks. Severz' sodakukerdusid oli lidnas 20. voz'sadal.
== Geografijan andmused ==
Lidn sijadase valdkundan pohjoižes, 2850 m keskkorktusel [[Andad|Andiden]] pautkinno mägidenkeskeižes katl'uses, lujas kukhikahas tahondas, Pičinč-vulkanan (isp. ''Pichincha'') päivnouzmaiženno pautkenno. Mahuz om vulkanine augotižlibundal. Vulkan om kaks'päine, 4784 m absolütižel korktusel, aktivižusen voded - 1660, 1999. [[Ma]]n ekvator om lidnan pohjoižröunanno, 35 km lidnan keskuztorguspäi.
Klimat om [[subtropine vö|subtropine]] korktoiden mägiden. Kun keskmäine lämuz om +13..+16 C° vodes ümbri, kacmata ekvatorialižhe sijadushe. Päivän da ön lämuded lujas erinedas. Oleleb äi päivänvauktust kacmata paksuihe valegihe. Paneb sadegid 1100 mm vodes, kuiv sezon om kezakus-elokus (20-40 mm kus). Minimaline fiksiruidud lämuz om -5 C°. Manrehkaidused oleldas.
Kito jagase 32 nimitadud tulendha (isp. üks'lugu: ''parroquia'') kuti Kiton metropolijan ümbrikon lidnrajonad (isp. ''Distrito Metropolitano de Quito'', ''Quito DM''). Mugažo lidn alajagase 85 barrio:ho politižešti.
== Eläjad ==
Vl 2010 Kiton metropolijan ümbrikon lidnrajoniden eläjiden lugu oli 1 619 432 ristitud, Kiton metropolijan ümbrikon täuzin - 2 239 191 ristitud. Läz 4,7 mln ristitud om lidnaglomeracijas 4217 km² pindanke. Lidnrajoniden ristitišt ületi millionad vodele 1990.
Ristitišton kaks' videndest oma [[kečua (rahvaz)|kečua]]-indejalaižed, toižed kaks' videndest oma ''mestizo'' (vaugedverižiden da indejalaižiden jäl'gelaižed), i afrikalaižid om läz videndest. Eläjiden enambuz om [[katoline jumalankodikund|katoližen jumalankodikundan]] uskojad.
== Transport ==
Kitos om kundališt transportad: trolleibusoid keskuses da kiruhavtobusoid (isp. ''MetrobusQ'' vai ''Red Integrada de Transporte Público''), avtobusoid, taksid, velosipedid da funikulörid. Raudte kävutase turizman täht tobjimalaz. Metropoliten om sauvomas vspäi 2012.
Rahvahidenkeskeine civiline Mariskal Sukre-lendimport (''UIO'', isp. ''Mariscal Sucre'') radab vspäi 2013, se sijadase 18 km päivnouzmha lidnan keskusespäi. Sišpäi tehtas reisid Keskuzamerikan äjihe maihe, AÜV:oiden suvhe, [[Madrid]]ha i [[Amsterdam]]ha, mugažo Ekvadoradme, jügureisid Suviamerikadme i [[Majami]]he.
[[Fail:Plaza de San Francisco en Centro histórico de Quito, Ecuador.JPG|thumb|center|700px|<center>Ph. Franciskan torg (hänen oiktastuseks pühäkodi da naižiden jumalankodi) lidnan istorižes keskuses.</center>]]
Rivi 23 ⟶ 47:
<references />
== Irdkosketused ==
{{Suviamerikan pälidnad}}▼
* [http://www.quito.gob.ec/ Kito-lidnan oficialine sait.] {{ref-es}}
▲{{Suviamerikan pälidnad}}
[[Kategorii:Kito| ]]
[[Kategorii:Ekvadoran lidnad]]
[[Kategorii:Pičinč (agj)]]
[[Kategorii:Ekvador]]
[[Kategorii:Eländpunktad kirjamišton mödhe]]
| |||