Romanii: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
pEi ole vajehtusen ühthevedoid
Koiravva (pagin | tehtud radod)
pEi ole vajehtusen ühthevedoid
Rivi 19:
| Aigvö = tal'vel [[UTC]]+2,<br />kezal [[UTC]]+3
}}
'''Romanii''' ([[romanan kel'|roman.]]: ''România''), nece om täuz' oficialine nimituz, om valdkund [[Evrop]]an suvipäivnouzmpoles, [[Balkanan pol'sar'|Balkanan pol'saren]] pohjoižpäivnouzmpoles. Vspäi 2007 om [[EÜ]]:n ühtnii, vspäi 2004 — [[PAKO]]:n ühtnii. Sen pälidnPälidn da kaikiš suremb lidn om [[Buharest]].
 
Vspäi 2007 valdkund om [[EÜ]]:n ühtnijaks, vspäi 2004 — [[PAKO]]:n ühtnijaks.
 
== Istorii ==
VnVl 1877 semendkun 9. päivänpäiväl Romanii tedištoiti ripmatomudes [[Ottomanan imperii|Ottomanan imperijaspäi]].
 
Romanijan Konstitucijad vahvištihe vl 1991 tal'vkun 8. päivänpäiväl kaiken rahvahan referendumal. Vl 2003 redukul järgvajehtusid panihe sättumha EÜ:n käskusištole.
 
== Geografijan andmused ==
[[Fail:Romania location map Topographic.png|thumb|left|250px|Romanijan reljefan kart.]]
Romanii om röunoišmavaldkundröunoiš [[Bolgarii|Bolgarijanke]] suves (röunan piduz — 631 km), [[Serbii|Serbijanke]] (546 km) da [[Mad'jaranma]]nke (448 km) päivlaskmas, [[Ukrain]]anke pohjoižes da suvipäivnouzmas (649 km), [[Moldavii|Moldavijanke]] päivnouzmas (681 km, se otab [[Prut]]-jogen tobman palan). Ühthine röunoiden piduz om 2955 km<ref name="statro07">Anuarul Statistic al României. Ediția 2007. {{ref-ro}}</ref>.
 
Romanijan suvipäivnouzmaižed randad lainištab [[Must meri]]. Randanpird om 193,5 km<ref name="statro07"/>.
Rivi 36 ⟶ 38:
Veden pind — 3%. Kaikiš suremb jogi om [[Dunai]], se formiruib järedad suhištod (toine surtte Evropas) [[Must meri|Mustha merhe]] lankten.
 
Londuseližed päresursadpävarad oma [[äimetalližed kivendod]], [[kivivoi]], [[londuseline gaz]], [[mec]]ad (14% territorijad, tobman palan koskmatomad), [[kivihil']], [[kuld]], [[raud|raudkivend]],; toižed varad — [[keitandsol]], [[gidroenergii]].
 
== Politine sistem ==
Rivi 44 ⟶ 46:
Valdkundan pämez' om prezident. Kaik rahvaz valičeb händast 5 vodeks. Prezidental toižen strokun om voimuz, a koumen — eile. Nügüdläine prezident radab vspäi 2004. Hän paneb radsijha päministrad, ka hö ühtes oma radonoigendajan tombuden pämehed. Päministr paneb ministrid radnikusile.
 
Romanijan parlament om kaks'kodine. Üläkodi om Senat ([[romanan kel'|roman.]] ''Senat''), se mülüb 137 ühtnijad. Alakodi om Deputatoiden Kodi ([[romanan kel'|roman.]] ''Camera Deputaţilor'') 332 deputatanke (18 heišpäi oma rahvahanvähembusiden täht). Molembiden Kodiden ühtnijoid valitas kaiken rahvahan änestusel 4 vodeks.
 
== Administrativiž-territorialine jagand ==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;''Kacu kirjutuz: [[Romanijan administrativiž-territorialine jagand]].''
 
Romanii alajagase 41 ümbrikho ([[romanan kel'|roman.]]: ''žudec'') da sen ližaks 1ühthe tazostadud ümbrikonke [[Buharest]]an municipalitetha. Ümbrikod alajagase penembaižihe ühtnikoihe: 2686 kommunha (külätahoiš) da 236 lidnmunicipalitetha. 13092 küläd mülüdas kommunihe.
 
Romanijan ümbrikod oma ühtenzoittud 8 šingotesen regionha statistikan täht, ned eile administrativižed ühtnikad.
 
== Eläjad ==
Romanijas elädas [[romanijalaižed]].
 
Romanijan toižed surembad lidnad (enamba 200 tuh. rist.,ristitud vnvl 2011 rahvahanlugemižen mödhe<ref>[http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_Tab_31.xls Ristitišt vnvl 2011 redukun 20. päivänpäiväl. — Romanijan Nacionaline statistikan institut (recensamantromania.ro).] {{ref-ro}}</ref>, surembaspäi penembha): [[Kluž Napok]], [[Timišoar]], [[Jassi]], [[Konstanc]], [[Kraiov]], [[Brašov]], [[Galac]], [[Ploješti]].
 
== Rahvahanižanduz ==