Savič: Erod versijoiden keskes
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Om sätud uz' lehtpol', kudamban südäiolend om 'thumb|right|250px|Pandud päleti keramižed ''savičud''. '''Savič''' om ratud kal...' |
liža |
||
Rivi 3:
== Istorii ==
Ani meiden aighasai poltatoi torhuzsavič oli levitadud äjiš maiš. Mugoižhe savičhu ližazihe čaptud ol'ged. Kacmata sihe, polttud savič kävutase sauvomha amussai, ozutesikš, sauvused [[Amuižegipt]]as voz'tuhal 3-2 EME. Rusked savič oli tarbhaine [[Mesopotamii|Mesopotamijan]] da [[Amuižrim]]an arhitekturas, sigä panihe koverikahid konstrukcijoid ([[bembel'üläh]]id, [[hol'v]]id) savičuišpäi 45x30x10 sm surudel. Savičuiden form Amuižes Rimas oli erazvuitte — oigedsaumnik, koumesaumnik, kehkerform<ref>Peet, Stephen Denison. ''The American Antiquarian and Oriental Journal'', ([http://books.google.com/books?id=uDgS_7wV9O4C&pg=RA3-PA36&lpg=RA3-PA36&dq=roman+brick+stamps&source=web&ots=eyiMld6obx&sig=4Lejd8zMfTDxmwDeWi96ZpsWwr0#PRA3-PA36,M1 Google Books]), Jameson & Morse [etc.]: 1911. — Lp. 35-36. {{ref-en}}</ref>.
[[Venä]]s edel savičud kävutihe ''[[plinf]]ad'' (ozutesikš, ''plinf'' lanksi [[Ivan IV|Grazijan Ivanan]] pähä [[Sofijan päjumalanpert' (Vologd)|Sofijan päjumalanpertin]] sauvomižen kaclemižen aigan [[Vologd]]as). Se om leved da hoik savesine plat (plistak) läz 2,5 sm sankte. Sidä tegihe eriližil puformil, kuivazihe 10-14 päiväd, sid' ümbripolttihe [[päč]]in südäimes. Äjiden plinfiden pindoil löutas znamoid, niid lugetas tegijan kleimikš.
[[Venän car'kund|Venän car'kundas]] [[XV. voz'sada|XV. voz'sadassai]] kävutihe standartišt polttud savičud. [[Ivan III|Ivanan III]]-carin aigan [[Moskvan Kreml'|Moskvan Kremlin]] saudud seinäd da pühäpertid oma necen ozuteseks. Mastarid-italijalaižed ohjanziba niiden sauvomišt.
Meiden järgeline savič om oigedsaumaižen formanke sen tagut, miše muga savičud sättub pidamha kädes. Ezmässai [[XVI. voz'sada|XVI. voz'sadal]] tegihe mugoižid savičuid [[Anglii|Anglijas]].
== Tipad ==
Nell' savičun tipad oma kaikiš tetabambad:
* [[giperpressuind|giperpressuidud]];
* [[keramik|keramine]] (rusked) — polttud savespäi;
* [[samansavič]] — [[savi|saves]] da täudimespäi;
* [[silikat]]ine — ratud [[lete|letkespäi]] da [[mouckivi|mouckivespäi]].
== Suruded ==
Ühthižen standartan savič (muga nimitadud «normaline» vai «norman format» (NF)) tuli [[Venäma|Venämha]] vähemba voz'sadad tagaz — [[1927. voz'|vl 1927]]. Norman format om 250x120x65 mm irdaližiden suruzidenke.
Toižiden suruziden nimitused NF:ha röunatades:
* 1NF (üks'märaine) — 250x120x65 mm;
* 1,4NF (poletoštmäraine) — 250x120x88 mm;
* 2,1NF (kaksitadud) — 250x120x140 mm.
Nened kaks' suruzid mugažo oma GOST:as, no kävutadas ani harvoin:
* 0,7NF («Evro») — 250x85x65 mm;
* 1,3NF (moduline üks'märaine) — 288x138x65 mm.
Palahine (piduz):
* 3/4 («koume nelländest») — 180 mm;
* 1/2 («polišk») — 120 mm;
* 1/4 («nelländez») — 60...65 mm.
== Tehmižen tehnologii ==
[[Fail:Form-krpith-tool.JPG|thumb|right|250px|Puine jäl formuimha savičud mašinoita (XX. voz'sadan kesk, [[Vaugedvenäma]]n [[Vitebskan agj]]).]]
Edel XIX. voz'sadad savičuiden tehmižen tehnologii oli primitivine, sihe mülütihe äi käzitöd. Formuihe savičuid kädel, kuivazihe vaiše kezal. Aigaks panihe
XIX. voz'sadan keskes sädihe renghatadud päčin poltandan täht, a mugažo [[lentpress]]an. Tehmižen tehnik šingotihe edeleze, tehnologii paremboiči kaikuččen kerdan uden tehnikan tuldes. XIX. voz'sadan lopus sauvoškanzihe kuivatezkamerid, sil-žo aigal tegeškanzihe saven ümbriradajid mašinoid.
Meiden aigan kaikenaigaižed edheotandad tehtas enamba 80% kaikes savičuspäi. Niiden keskes om-ki järedoid mehaniziruidud tegimid enamba 200 mln savičud voden keskpästandanke.
== Kacu mugažo ==
| |||
