Romanii: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Sihlaine (pagin | tehtud radod)
Ei ole vajehtusen ühthevedoid
Koiravva (pagin | tehtud radod)
Ei ole vajehtusen ühthevedoid
Rivi 1:
{{Valdkund
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
| Nimi = Romanii<br />România
|+<big><big>'''România'''<br />'''Romanii'''</big></big>
| align="center"Valdkundznam width="140px" | [[Fail:Coat of arms of Romania.svg|150px]]
|-
| Flag = Flag of Romania.svg
| style="background:#efefef;" align="center" colspan=2 |
| Valdkundznam text = Romanijan valdkundznam
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
| Flag text = Romanijan flag
|-
| Pälidn = Buharest
| align="center" width="140px" | [[Fail:Flag of Romania.svg|150px]]
| Eläjiden lugu = 21.790.479<ref>[http://www.census.gov/population/international/data/countryrank/rank.php Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013. — U.S. Department of Commerce. — Census.gov.] {{ref-en}}</ref>
| align="center" width="140px" | [[Fail:Coat of arms of Romania.svg|150px]]
| Voz' = 2013
|-
| Pind = 238.391
| align="center" width="140px" |
| Kart = EU-Romania.svg
| align="center" width="140px" |
| Kel' = [[romanan kel'|romanan]]
|}
| Valdkundan pämez' = [[Besesku Trajan|Trajan Besesku]]
|-
| Päministr = [[Ponta Viktor|Viktor Ponta]]
| align=center colspan=2 | [[Fail:EU-Romania.svg|300px]]
| Religii = [[hristanuskond]]
|}
| Valüt = [[romanijan lei]] (RON)
'''Romanii''' (rom.: ''România'') — valdkund [[Evrop]]as. [[EÜ]]:n ühtnii.
| Internet-domen = [[.ro]]<ref>Mugažo [[.eu]] kuti [[EÜ]]:n ühtnii.</ref>
 
| Telefonkod = +40
Eläjiden lugu — 21,5 mln.</br>
| Aigvö = tal'vel [[UTC]]+2,<br />kezal [[UTC]]+3
Pind — 237 500 km<sup>2</sup>.
|}}
'''Romanii''' ([[romanan kel'|roman.]]: ''România'') om valdkund [[Evrop]]an suvipäivnouzmpoles, [[Balkanan pol'sar'|Balkanan pol'saren]] pohjoižpäivnouzmpoles. Vspäi 2007 om [[EÜ]]:n ühtnii, vspäi 2004 — [[PAKO]]:n ühtnii. Sen pälidn da kaikiš suremb lidn om [[Buharest]].
 
== Istorii ==
Vn. 1877 semendkun 9. päivän Romanii tedištoiti ripmatomudes [[Ottomanan imperii|Ottomanan imperijaspäi]].
 
Romanijan Konstitucijad vahvištihe vn 1991 tal'vkun 8. päivän kaiken rahvahan referendumal, vl 2003 redukul järgvajehtusid pandihe sättumha EÜ:n käskusištole.
 
== Politine sistem ==
[[Fail:Palatul Parlamentului 1b.jpg|thumb|left|250px|Romanijan parlamentan pert'kulu [[Buharest]]as.]]
Ohjandusen form om unitarine [[prezidentiž-parlamentine tazovaldkund|segoitadud]] tazovaldkund.
 
Valdkundan pämez' om prezident (kaik rahvaz valičeb händast 5 vodeks). Prezidental toižen strokun om voimuz, a koumen — eile. Nügüdläine prezident radab vspäi 2004. Hän paneb radsijha päministrad, ka hö ühtes oma radonoigendajan tombuden pämehed. Päministr paneb ministrid radnikusile.
 
Romanijan parlament om kaks'kodine. Üläkodi om Senat (roman. ''Senat''), se mülüb 137 ühtnijad. Alakodi om Deputatoiden Kodi(roman. ''Camera Deputaţilor'') 332 deputatanke (18 heišpäi oma rahvahanvähembusiden täht). Molembiden Kodiden ühtnijoid valitas kaiken rahvahan änestusel 4 vodeks.
 
== Geografijan andmused ==
[[Fail:Romania location map Topographic.png|thumb|right|250px|Romanijan topografine kart.]]
Romanii om röunoiš [[Bolgarii|Bolgarijanke]] suves (röunan piduz — 631 km), [[Serbii|Serbijanke]] (546 km) da [[Mad'jaranma]]nke (448 km) päivlaskmas, [[Ukrain]]anke pohjoižes da suvipäivnouzmas (649 km), [[Moldavii|Moldavijanke]] päivnouzmas (681 km, [[Prut]]-jogi tobman palan). Ühthine röunoiden piduz om 2955 km<ref name="statro07">Anuarul Statistic al României. Ediția 2007. {{ref-ro}}</ref>.
 
Romanijan suvipäivnouzmaižed randad lainištab [[Must meri]]. Randanpird om 193,5 km<ref name="statro07"/>.
 
[[Karpatad]] ičeze 14 mägisel'gil ristikoitas kaiked valdkundad. Niiden tobj pala sijadase man keskuses. Täs [[Vrančan zon]] om, se kucub [[manrehkaiduz|manrehkaidusiden]] kajadusid [[Venäma]]n lodehel. Valdkundan kaikiš korktemb čokkoim om [[Moldavänu]]-mägi, 2544 m valdmeren pindan päl.
 
Veden pind — 3%. Kaikiš suremb jogi om [[Dunai]], se formiruib järedad suhištod (toine surtte Evropas) [[Must meri|Mustha merhe]] lankten.
 
Londuseližed päresursad — [[äimetalližed kivendod]], [[kivivoi]], [[londuseline gaz]], [[mec]]ad (14% territorijad, tobman palan koskmatomad), [[kivihil']], [[kuld]], [[raud|raudkivend]], [[keitandsol]], [[gidroenergii]].
 
== Administrativiž-territorialine jagand ==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;''Kacu kirjutuz: [[Romanijan administrativiž-territorialine jagand]].''
 
Romanii alajagase 41 ümbrikho (roman. ''žudec'') da sen ližaks 1 tazostadud ümbrikonke [[Buharest]]an municipalitetha. Ümbrikod alajagase penembaižihe ühtnikoihe: 2686 kommunha (külätahoiš) da 236 lidnmunicipalitetha. 13092 küläd mülüdas kommunihe.
 
Romanijan ümbrikod ühtenzoittud 8 šingotesen regionha statistikan täht, ned eile administrativižed ühtnikad.
 
== Eläjad ==
Romanijan toižed surembad lidnad (enamba 200 tuh. rist., vn 2011 rahvahanlugemižen mödhe<ref>[http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_Tab_31.xls Ristitišt vn 2011 redukun 20. päivän. — Romanijan Nacionaline statistikan institut (recensamantromania.ro).] {{ref-ro}}</ref>, surembaspäi penembha): [[Kluž Napok]], [[Timišoar]], [[Jassi]], [[Konstanc]], [[Kraiov]], [[Brašov]], [[Galac]], [[Ploješti]].
 
== Ižanduz ==
Romanijan päeksport om [[metall]]ad, [[mašinansauvomine|mašinansauvomižen]] produkcii tegimišton täht, [[avto]]d; toine eksport — [[program]]ad kompjuteroiden täht, [[sobad]] (sidä kesken sodasobad), [[plastmass]]ad, [[räzin]]ad, zelläd.
 
== Homaičendad ==
<references />
 
== Irdkosketused ==
* [http://www.gov.ro/main/index/l/2/ Romanijan ohjastusen oficialine sait.] {{ref-ro}} {{ref-en}}
* [http://www.parlament.ro/ Romanijan parlamentan oficialine sait.] {{ref-ro}} {{ref-en}}
* [http://www.presidency.ro/ Romanijan prezidentan oficialine sait.] {{ref-ro}}
 
{{Evrop}}
{{stub}}
 
[[Kategorii:Romanii| *]]