Saharan rahvahatoi ma: Erod versijoiden keskes
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
p Znamoičendad |
Ei ole vajehtusen ühthevedoid |
||
Rivi 1:
{{1000}}
{{Znamoičendad|Sahar}}
[[Fail:Sahara satellite hires.jpg|thumb|right|200px|Saharan nägu Man kaimdajaspäi («NASA World Wind»-organizacijan foto)]]
[[Fail:Libya 4608 Idehan Ubari Dunes Luca Galuzzi 2007.jpg|thumb|right|250px|Sahar [[Livii|Livijas]]]]
'''Saharan rahvahatoi ma''', vai '''Sahar''' ([[araban kel'|arab.]]: ''صحراء''; [[francijan kel'|franc.]]: ''Sahara'') om kaikiš suremb letkesine [[rahvahatoi ma]] mail'mas da koumanz' surudel rahvahatoi ma ([[Antarktid]]an da [[Arktik]]an jäl'ghe) mail'mas, sijadase [[Pohjoižafrik]]al. Se levigandeb 4800 km päivlaskmaspäi päivnouzmha da 800 — 1200 km pohjoižespäi suvehe. Pind — 8,6 mln. km²<ref name="britannica"/> (läz 30% Afrikan pindad), vai 9,1 mln. km² (WWF<ref>[http://worldwildlife.org/ecoregions/pa1327 Northern Africa]. — WWF (Mail'man londusen fond) {{ref-en}}</ref>). Sahar päivlaskmas randičeb [[Atlantine valdmeri|Atlantižen valdmerenke]], pohjoižes om röunoiš [[Atlas (mäged)|Atlas-mägidenke]] da [[Keskmeri|Keskmerenke]], a päivnouzmas — [[Rusked meri|Rusttan merenke]]. Rahvahatoman man suviröun märičese amuižiden vähälikujiden letkesižiden düniden zonal (16° p.l.). [[Sahel']]-region om necen zonan suvehe, sen regionan jäl'ghe Sudanan savann sijadase<ref name="britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/516375/Sahara Sahara] — Britannica Online Encyclopedia {{ref-en}}</ref>.
Sahar otab paloikš enamba mi 10 valdkundoiden territorijad — [[Alžir]], [[Tunis]], [[Livii]] da [[Egipt]] pohjoižes; [[Marok]] da [[Mavritanii]] päivlaskmas; [[Mali]], [[Niger]], [[Čad]] da [[Pohjoižsudan]] suves. Ristitud kaikenaigašti eläba vaiše [[oazis]]oiš, [[Nil]]- da [[Niger (jogi)|Niger]]-jogiden alangištoiš.
Letkesiž-kivesine tip dominiruib neciš rahvahatomas mas.
Saharan regionad: Tenere, Sur' Päivnouzmaine Erg, Sur' Päivlaskmaine Erg, Tanezruft, Hamad El' Hamr, Erg Igidi, Erg Šeš, mugažo Talak, Aravijan (Egiptal), Alžiran, Livijan da Nubijan rahvahatomad mad.
Rahvahatoman man südäimine ristitišt om vaiše 2,5 mln. ristitud.
== Etimologii ==
«Sahar»-nimi johtutase meiden eran I voz'sadaspäi.<ref name="geo">[http://slovari.yandex.ru/dict/geography/article/geo/geo3/geo-4162.htm Сахара]. // Словарь современных географических названий / Под общ. ред. акад. В.М. Котлякова. Электронное издание. — Екатеринбург: У-Фактория, 2006.</ref>. Se om sündnu arabižes «صَحراء» (ṣaḥrāʾ)-sanaspäi, kudamb znamoičeb «rahvahatoi ma», da sen äilugun «ṣaḥārāʾ»-sanaspäi. Sen ühtes om kosketuz «aṣḥar»-adjektivanke, «rahvahatoman man, rusttan polhe mujun» znamoičendanke.
Erasiden regioniden nimed oma [[berberalaižed|berberan]] augotižlibundanke<ref name="britannica"/>: Tanezruft (Alžiran ehtbokas), Tenere (Nigeran keskuses).
== Geografii da klimat ==
[[Fail:Saharan topographic elements map.png|thumb|right|400px|Saharan topografine kart]]
Sahar tegihe rahvahatomaks maks 5 mln. vot tagaze.
Saharas om äi ojandehid. Manalaižed järved rahvahatoman man pohjoižes venuba meren pindan ülemba (Livijas — 500 m), ka vezi niišpäi kävutase Keskmeren randpolen territorijoiden irrigacijan da jomižen täht.
== Homaičendad ==
{{Reflist}}
{{stub}}
[[Kategorii:Rahvahatomad mad]]
[[Kategorii:Saharan rahvahatoi ma|*]]
| |||