Oper: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
KamikazeBot (pagin | tehtud radod)
p r2.7.3) (Bot ližazi: mn:Дуурь
EmausBot (pagin | tehtud radod)
p r2.7.2+) (Bot ližazi: als:Oper; kosmetižed toižetused
Rivi 1:
{{1000}}
[[Fail:Palais Garnier.jpg|300px|pisi|Parižan vanh operteatr (Palais Garnier)]]
'''Oper''' (''[[Italijan kel'|italijan kelel]]'' '''opera''' - azj, tö, rad) om muzikaliž-dramatižen čomamahtusen žanr, kudambas südäiolend anttas muzikaližen dramaturgijan abul. Oper om vokaline žanr. Operan literaturine aluz om [[Libretto|libretto]].
 
== Žanran istorii ==
Oper om sündnu [[Italii|Italijaha]]. Operan ezitat om misterii - hengeline spektakl', kus om muzikad. Hengeline komedii "Pühän Pavlan kändmine hristanuskojaks (1480, avtor Beverini) om jo tozine tö, kus muzikad om kaikiš paloiš. XVI voz'sadas lujas populärižikš tegihe pastoralid (paimniden vändod), kus oli horid: [[Motet|motetoid]], [[Madrigal|madrigaloid]]. Vl. 1597 [[Moden|Modenas]]as ozutihe "garmonižen komedijan" (Commedia armonica) "Amfiparnasso" (avtor Oracio Vekki), kus hor kaiken pajati madrigaloid scenan taga, a aktörad vändiba scenal.
XVI voz'sadan lopus ningoižiš spektakliš zavodiba kävutada üksänine pajatand (monodii), i žanr lujas šingotaškanzihe. Avtorad nimitiba ičeze muzikaliž-dramatižed sädused "drama in musica" vai "drama per musica"; "opera"-nimi om sündnu XVII voz'sadan ezmäižes poles.
 
Rivi 22:
Oper om sintetine žanr. Sihe mülüdas dramaturgii, muzik, pirdand (dekoracijad, scenižed sädod), horeografii (balet).
 
Operan kollektivas oma: [[Solist|solistad]], [[Hor|hor]], [[Orkestr|orkestr]] i m. e.
Operas oma naižäned - [[Soprano|soprano]], [[Meccosoprano|meccosoprano]], [[Kontral'to|kontral'to]], i mehenäned - [[Tenor|tenor]], [[Kontrtenor|kontrtenor]], [[Bariton|bariton]] da [[Bas|bas]].
 
Oper jägadas [[Akt|aktoihe]], [[Kuva (teatras)|kuvihe]], [[Scen|scenoihe]] i [[Nomer (teatras)|nomernomerihe]]ihe.
 
Operan palad - [[Rečitativ|rečitativad]], [[Ariozo|ariozod]], [[Pajo|pajod]], [[Arii (muzikaline säduz)|arijad]], [[Duet|duetad]], [[Trio|triod]], [[Kvartetad|kvartetad]], [[Ansambl'|ansamblid]] i m. e.; simfonižed formad - [[Ezivänd|ezivänd]], [[Introdukcii (muzikas)|introdukcii]], [[Antrakt|antrakt]], [[Marš|marš]], [[Baletmuzik|baletmuzik]] i m. e.
 
== Literatur ==
Rivi 87:
 
[[af:Opera]]
[[als:Oper]]
[[an:Opera]]
[[ar:أوبرا (موسيقى)]]