Oper: Erod versijoiden keskes
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Ei ole vajehtusen ühthevedoid |
|||
Rivi 1:
[[File:Palais Garnier.jpg|300px|thumb|right|Parižan vanh operteatr (Palais Garnier)]]
'''Oper''' (''[[Italijan kel'|italijan kelel]]'' '''opera''' - azj, tö, rad) om muzikaliž-dramatižen čomamahtusen žanr, kudambas südäiolend anttas muzikaližen dramaturgijan abul. Oper om vokaline žanr. Operan literaturine aluz om [[Libretto|libretto]].
== Žanran istorii ==
Oper om sündnu [[Italii|Italijaha]]. Operan ezitat om misterii - hengeline spektakl', kus om muzikad. Hengeline komedii "Pühän Pavlan kändmine hristanuskojaks (1480, avtor Beverini) om jo tozine tö, kus muzikad om kaikiš paloiš. XVI voz'sadas lujas populärižikš tegihe pastoralid (paimniden vändod), kus oli horid: [[Motet|motetoid]], [[Madrigal|madrigaloid]]. Vl. 1597 [[Moden|Modenas]] ozutihe "garmonižen komedijan" (Commedia armonica) "Amfiparnasso" (avtor Oracio Vekki), kus hor kaiken pajati madrigaloid scenan taga, a aktörad vändiba scenal.
XVI voz'sadan lopus ningoižiš spektakliš zavodiba kävutada üksänine pajatand (monodii), i žanr lujas šingotaškanzihe. Avtorad nimitiba ičeze muzikaliž-dramatižed sädused "drama in musica" vai "drama per musica"; "opera"-nimi om sündnu XVII voz'sadan ezmäižel polel.
Ezmäižen operteatran publikan täht avaitihe vl. 1637 [[Italii|Italijaha]], [[Venecii|Venecijaha]]. Ezmäine sur' oper oli Perin Džakomon "Evridik"-oper (1597). Venecii oli ezmäine operan keskuz Evropas.
[[Category:Main category|O]]
|