Nikaragua: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
pEi ole vajehtusen ühthevedoid
Koiravva (pagin | tehtud radod)
formitez
Rivi 1:
{{Znamoičendad|Nikaragua (znamoičendad)}}
{{Valdkund
| Nimi = Nikaraguan Tazovaldkund<br />República de Nicaragua
Rivi 7 ⟶ 6:
| Flag text = Nikaraguan flag
| Pälidn = Managua
| Eläjiden lugu = 6,071,045<ref>[http://www.inide.gob.ni/estadisticas/Cifras%20municipales%20a%C3%B1o%202012%20INIDE.pdf Población Total, estimada al 30 de Junio del año 2012. — Nacionaline Nikaraguan informacijan šingotesen institut (''inide.gob.ni''). — Lpp. 1 — 51−5.] {{ref-es}}</ref>
| Voz' = 2012
| Pind = 130,370<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nu.html Nikaraguan pind. // Mail'man faktoiden kirj. (— ''Cia.gov)''.] {{ref-en}}</ref>
| Kart = LocationNicaragua.svg
| Kel' = [[ispanijan kel'|ispanijan]]
Rivi 18 ⟶ 17:
| Internet-domen = [[.ni]]
| Telefonkod = +505
| Aigvö = [[UTC]]-6−6
}}
{{Znamoičendad|Nikaragua (znamoičendad)}}
'''Nikaragua''' ([[ispanijan kel'{{lang-es|isp.]]: ''Nicaragua''}}), täuz' oficialine nimituz — '''Nikaraguan Tazovaldkund''' ([[ispanijan kel'|ispanijan kelel]]: ''República de Nicaragua''), om valdkund [[Keskuzamerik]]as. Nikaraguan pälidn da kaikiš järedamb lidn om [[Managua]].
 
== Istorii ==
VlVn 1821 sügüz'kun 15. päiväl sügüz'kud Nikaragua sai ripmatomut [[Ispanii|Ispanijaspäi]], no sai täut ripmatomut sai vlvn 1838 semendkun 31. päiväl semendkud Keskuzamerikan Federaližen Tazovaldkundan čihodamižen jäl'ghe.
 
Vozil 1979-19901979−1990 rahvahanikoiden soda oli valdkundas ''kontras:oid'' vaste.
 
Nügüdläine konstitucii om väges vs 1987 vilukun 9. päiväspäi.
Rivi 31:
== Geografijan andmused ==
[[Fail:Nicaragua Topography.png|thumb|left|250px|Nikaraguan topografine kart.]]
Nikaragua röunatab [[Gonduras]]anke pohjoižes (röunan piduz — 940 km) dai [[Kostarik]]anke suves (313 km). Ühthine mavaldkundröunoiden piduz om 1253 km. Valdkundan päivlaskmaižed randad lainištab [[Tün' valdmeri]] 320 kilometrad piččen randanpirdanke, a päivnouzmaižed randad — [[Atlantine valdmeri|Atlantižen valdmeren]] [[Kariban meri]] (randanpird — 480 km). Ühthine randanpird saridenke om 910 km.
 
[[Mogoton]]-mägi om kaikiš korktemb valdkundas (2438 m). [[Manrehkaiduz|Manrehkaidused]] oleldas paksus. [[Keskuzamerik]]an kaikiš järedambad reskveden [[Managua (järv)|Managua]]- da [[Nikaragua (järv)|Nikaragua]]-järved levigatas Nikaraguas. Saum vezid om 10, 380 km², nece otab 8% territorijad.
 
Klimat om valdmerine neps. Päivlaskmaižel randal paneb sadegid 1000-..1500 mm vodes, semendkul-redukul om vihmsezon oleskeleb. Päivnouzmaižel randal paneb 2500-..6500 mm vodes, sigä om äi [[so]]id.
 
Londuseližed pävarad oma [[metall]]ad ([[kuld]], [[hobed]], [[vas'k]], [[cink]], [[hahktin]], [[vol'fram]]);, toižed varad — [[mec]], [[kala]].
 
== Politine sistem ==
[[Fail:AsambleaNacionalManagua.JPG|thumb|right|250px|Nikaraguan parlamentan pert' [[Managua]]s.]]
Nikaragua om unitarine konstitucine [[prezidentine tazovaldkund|prezidentine]] tazovaldkund äjiden partijoiden sistemanke. Valdkundan da ohjastusen pämez' om prezident. Kaik rahvaz valičeb händast. Prezidentan valdatusiden strok om viž vot, strokuiden lugu om röunatusita (vspäi 2014). Om üksÜks' varaprezident om hänele abhu.
 
Parlament om üks'kodine Nacionaline Suim ([[ispanijan kel'{{lang-es|isp.]]: ''Asamblea Nacional''}}) 92 deputatanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Ohjastusele mugažo sab säta da vahvištada käskusid.
 
Nikaraguan järgenduseližed pävaličendad, sidä kesken valdkundan parlamentha da prezidentan, oliba vlvn 2011 kül'mkun 6. päiväl kül'mkud. Nügüdläine prezident om [[Ortega Daniel'|Daniel' Ortega]] vspäi 2007. Vl 2011 hän sai vägestust valičendoiden satuseks (62,46%), radab koumanden strokun (ezmäine strok oli vozil 1985-19901985−1990).
 
== Administrativiž-territorialine jagand ==
&nbsp;&nbsp;&nbsp;''Kacu kirjutuz: [[Nikaraguan administrativiž-territorialine jagand]].''
 
Nikaragua alajagasejagase 17 regionharegionaks: 15 departamentadagjad ([[ispanijandepartamentad, kel'{{lang-es|isp.]]: ''departamento''}}), a mugažo 2 avtonomišt agjad ([[ispanijan kel'|isp.]]: ''región autónoma'') valdkundan päivnouzmpoles. Regionad jagasealajagasoiš 156 municipaližhemunicipaližeks ühtnikhoühtnikoks ([[ispanijan kel'|isp.]]: ''municipio'').
 
== Eläjad ==
Rivi 64:
 
== Irdkosketused ==
* [http://www.presidencia.gob.ni/ Nikaraguan prezidentan oficialine sait (''presidencia.gob.ni'').] {{ref-es}}
* [http://www.asamblea.gob.ni/ Nikaraguan Nacionaližen Suiman oficialine sait (''asamblea.gob.ni'').] {{ref-es}}
* [http://www.poderjudicial.gob.ni/ Nikaraguan Ülembaižen käskuzkundan oficialine sait (''poderjudicial.gob.ni'').] {{ref-es}}
* [http://www.inide.gob.ni/ Nacionaline Nikaraguan informacijan šingotesen institut (''inide.gob.ni'').] {{ref-es}}
 
{{Commons|Nicaragua}}
 
{{Pohjoižamerik}}