Gvadalahar: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
pEi ole vajehtusen ühthevedoid
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+
Rivi 15:
}}
[[Fail:Mapa ZMG.svg|thumb|left|250px|Lidnan da sen municipalitetan kart vl 2008.]]
'''Gvadalahar''' ({{lang-es|Guadalajara}} [ɡwaðalaˈxaɾa]) om [[Meksik]]an lidn valdkundan keskuzpalan päivlaskmas. Se om valdkundan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, [[Halisko]]-štatan administrativine keskuz (vspäi 1823).
 
== Istorii ==
Eländpunktan aluz om pandud vl 1542.
Eländpunktan aluz om pandud vl 1542 varmitamha Ispanijan tobmut uziš maiš. Kristobal' de Onjate-alusenpanii nimiti lidnad ispanižen Gvadalaharan mödhe, päivlaskmaižen Meksikan Nunjo Bel'tran de Gusman-konkistadoran kodilidnan mödhe. Satusekaz sijaduz abuti lidnale šingotadas.
 
Gvadalaharan ižandusen päsarakod oma elektronikan tehmine (neniden kompanijoiden tegimed: [[General Electric]], [[Intel]], [[Hitachi]], [[Hewlett Packard]], [[Siemens]]) i sen eksport AÜV:oihe, sömtegimišt, tekstiline sarak i kengiden tehmine, avtopaloiden i metalližen instrumentan pästand, turizm.
Lidn sijadase Atemahak-alangištos, 1589 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.
 
== Geografijan andmused ==
Klimat om valdmeren [[subtropine vö|subtropine]] läz tropišt. Voden keskmäine päiväline lämuz om +20,9 C°, tal'vkun-vilukun — +17 C°, semendkun-kezakun +24 C°. Paneb sadegid 1002 mm vodes, kuiv sezon oleskeleb kül'mkus-semendkus (82 mm pordos).
Lidn sijadase Atemahak-alangištos, 1589 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad [[Tün' valdmeri|Tünen valdmeren]] randhasai om 200 km päivlaskmha orhal, [[Mehiko]]hosai om 500 km päivnouzmha-suvipäivnouzmha orhal vai 550 km avtotedme.
 
Klimat om valdmeren [[subtropine vö|subtropine]] läz tropišt. Voden keskmäine päiväline lämuz om +20,9 C°, tal'vkun-vilukun — +17 C°, semendkun-kezakun +24 C°. Absolütine minimum oleskeli −1,5 C°. Paneb sadegid 1002 mm vodes, kuiv sezon oleskeleb kül'mkus-semendkus (82 mm pordos).
Vl 2010 5 mln ristituid elihe lidnaglomeracijas, se om kahtenz' surtte Meksikas.
 
== Eläjad ==
Vn 2010 rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 1 460 148 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 1 650 205 eläjad vl 1990. Vl 2010 4,4 mln ristituid elihe lidnaglomeracijas 2 734 km² pindal, se om kahtenz' surtte Meksikas i Halisko-štatan ristitišton koume videndest.
 
Järed valdkundaline Gvadalaharan universitet om olmas vspäi 1792, sen aluz om pandud ph. Homoi Akvinalaižen kolledžan sijas (oli vspäi 1586).
 
== Transport ==
Kiruhavtobusad i privatižed avtobusad oma kundaližeks transportaks lidnas. Vspäi 1989 metropoliten radab lidnas (isp. ''SITEUR'', 2 jonod, 29 stancijad, 24 km raudted).
 
Ravahidenkeskeine civiline lendimport sodan ripmatomudes Migel' Idal'go-i-Kostil'ja-vejan nimed (''GDL'', 14,3 mln passažiroid vl 2018) sijadase 16 km suvhe lidnan keskusespäi. Tehtas passažirreisid [[Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad|AÜV:oiden]] i Meksikan äjihe lidnoihe, Panam-lidnha, om jügureisid mail'madme.
 
== Homaičendad ==
<references />
 
== Irdkosketused ==
Rivi 29 ⟶ 44:
{{Commons|Guadalajara, Jalisco}}
 
{{stub}}
[[Kategorii:Gvadalahar| ]]
[[Kategorii:Meksikan lidnad]]