Litii: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+ Periodine tablut
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+
Rivi 3:
'''Litii''' (''Li'' — ''lithium'' latinan kelel) om koumanz' himine element [[Himižiden elementoiden periodine tablut|himižiden elementoiden periodižes tabludes]]. Sen sijaduz om ezmäižen gruppan päalagruppas, tabluden kahtendes periodas.
 
Litii om lujas harv londusesMan kores — 21 grammad tonnas, südäiolend merivedes 17 mg/L. Ročilaine himik Johann Arfvedson avaiži litijan vl 1817. Nimitihe mineraližen löudandan mödhe ({{lang-grc|λίθος}} «kivi»).
 
Metalline litii kucub hibjan poltatesid vedenke reagiruiden.
 
== Fizižed ičendad ==
Litii om hobedaižvauktan polhe pehmed [[metall|muglmetall]] hobedaižvauktad mujud. Voib vanuda da pressuida sidä.
 
Atommass — 6,941. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 0,534 g/sm³. Suladandlämuz — 453,69 K. Kehundlämuz — 1613 K.
 
Londuseline litii kogoneb kahtes stabiližes izotopaspäi: <sup>6</sup>Li (7,5%) i <sup>7</sup>Li (92,5%). Tetas 7 ratud radioaktivišt elementad 4..5, 8..12 atommassanke. Kaks' izomärad om <sup>10</sup>Li-izotopal.
 
== Himižed ičendad ==
Palab [[hapanik]]as lämbitusel 300 C° da sen enamba. Muigotandmär om +1. Om reakcijoid azotanke, ammiakanke, galogenidenke, hil'nikanke i olanke.
 
== Kävutand ==
Ottas kävutamižhe stöklan toižendoiden, voižimiden («Litol») tehmižes i akkumulätoriš enamba kaiked. Kävutadas atomreaktoriš lämudenkandajaks, LiBr- i LiCl-solid — kuivadamha il'mad da toižid gazoid. LiOH-gidrohapanduz i Li<sub>2</sub>O<sub>2</sub> regeneriruidas il'man hapanikad sauptud apparatoiš.
 
Om järedoid löudmižsijid neniš valdkundoiš: [[Bolivii]], [[Čili]], [[Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad|AÜV]], [[Argentin]], [[Kongon Demokratine Tazovaldkund]], [[Kitai]], [[Brazilii]], [[Serbii]], [[Avstralii]], [[Venäma]] (Kolan pol'sar'). Vl 2015 saihe 32,5 tuhad tonnoid mail'mas, znamasine samine om Avstralijas, Čiliš i Argentinas.
 
== Irdkosketused ==
Rivi 17 ⟶ 29:
{{Periodine tablut}}
 
{{stub}}
[[Kategorii:Himižed elementad kirjamišton mödhe]]