Iridii: Erod versijoiden keskes

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+
Rivi 1:
[[Fail:Iridium-2.jpg|thumb|left|200px|Iridijan pallišk.]]
{{Himine element|77|Iridii|Ir|192,217|Metall|2|8|18|32|15|2|0|}}
'''Iridii''' (''Ir'' - ''iridium'' latinan kelel) om 77nz' himine element [[Himižiden elementoiden periodine tablut|himižiden elementoiden periodižes tabludes]]. Sen sijaduz om ühesanden gruppan laptalagruppas, tabluden kudendes periodas.
 
Anglijalaine S. Tennant-himik avaiži iridijan vl 1803 [[platin]]an palan ližasubstancijoiden keskes. Nimitihe elementan soliden erazvuiččen mujun mödhe ({{lang-grc|ἶρις}} «jumalanbembel'»).
Element om lujas harv londuses, sidä ei voi löuta joudjas olendas. Iridijan avaiži vl 1803 anglijalaine himik S. Tennant.
 
Element om lujas harv londuses, ei voi löuta sidä joudjas olendas. Vl 2009 mail'man saliž oli 3 tonnad. Ectäs [[meteorit]]oid iridijan korktan koncentracijan mödhe.
 
== Fizižed ičendad ==
Iridii om lujas kova löumassulatud hobedakaz [[metall|päličmänendmetall]], kova lujas. Iridii om [[platin]]an gruppan hüväsuguine metall.
 
Atommass — 192,217. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 22,65 g/sm³. Suladandlämuz — 2719 K. Kehundlämuz — 4403 K.
 
== Toižed ičendad da kävutand ==
IridijalLujad korrozijanvastaižed ičendad oma lujadiridijal korrozijanvastaižed2000 ičendadCel'sijan gradushasai. Nece metall mitte taht arvoimižiš jäb reakcijata muiktusidenke mitte taht arvoimižiš, eskai kaikiš vägevidenke (ozutesikš, [[carin vodk]]anke).
 
Iridijad ottasOttas kävutamižhe tobjimalaziridijad elektrotehnikas tobjimalaz. Se om mugažo hüvä katalizator mugažo. Pälöudmižsijad omasijadasoiš [[Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad|AÜV:oiš]], [[Suviafrikan Tazovaldkund|SAT:as]], [[Kanad]]as da [[Uz' Gvinei|Udel Gvinejal]].
 
Iridijal ei ole ičenašt biologišt rolid. Metalline iridii ei ole toksine.
 
== Irdkosketused ==
* [http://www.webelements.com/webelements/elements/text/Ir/key.html Iridii Webelements''webelements.com''-saital.] {{ref-en}}
* [http://n-t.ru/ri/ps/pb077.htm Kirjutuz iridijas Himižiden elementoiden populärižes ''n-t.ru''-kirjištos.] {{ref-ru}}
{{Commons|Iridium}}
* [http://www.webelements.com/webelements/elements/text/Ir/key.html Iridii Webelements.com-saital.] {{ref-en}}
* [http://n-t.ru/ri/ps/pb077.htm Kirjutuz iridijas Himižiden elementoiden populärižes kirjištos.] {{ref-ru}}
 
[[Kategorii:Himižed elementad kirjamišton mödhe]]